خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها: در میان پروژه‌های نیمه‌تمام لرستان سهم قابل‌توجهی به حوزه آب و سدسازی، ایستگاه‌های پمپاژ آب و شبکه‌های آبیاری پایاب سدها اختصاص دارد، در میان لیست این پروژه‌ها می‌توان طرح‌هایی با قدمت بیشتر از دو دهه را هم دید تا این امر علاوه بر ایجاد مشکلات در حوزه آب شرب موجب محرومیت مضاعف در حوزه صنعت و کشاورزی لرستان شود.
این در حالیست که لرستان از استان‌های پرآب کشور محسوب می‌شود به طوری که از حدود ۱۵.۳ میلیارد مترمکعب حجم متوسط ریزش‌های جوی سالانه، حدود ۱۰ میلیارد مترمکعب به‌صورت رواناب در رودخانه‌ها و مسیل‌های عمده استان جریان می‌یابد که با احتساب ۴.۱ میلیارد مترمکعب ورودی از استان‌های مجاور و ۲۰۰ میلیون مترمکعب آب چشمه‌های عمدتاً آهکی که جریان پایه رودخانه‌ها را تشکیل می‌دهد، مجموع جریان‌های سطحی استان به ۱۲.۴ میلیارد مترمکعب در سال می‌رسد که بخشی از آن به مصرف رسیده و قسمت اعظم آن از طریق رودخانه‌ها به استان‌های مجاور یا کفه‌های داخلی تخلیه می‌شود.
در آستانه سفر رئیس‌جمهور و اعضای کابینه به استان لرستان خبرگزاری مهر در سلسله گزارش‌هایی ضمن طرح برخی مسائل این استان، بستر طرح مطالبات و خواسته‌های مردم را فراهم خواهد کرد.
در این راستا منطبق بر نظام مسائل تدوین‌شده در این خبرگزاری، مهم‌ترین مطالبات استان در حوزه‌های مختلف صنعتی، کشاورزی، فرهنگی، سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و … مورد اشاره قرار خواهد گرفت تا زمینه‌ای برای توجه به این مطالبات در مصوبات سفر دولت فراهم شود.
برای پیگیری گزارش‌های مهر لینک «مطالبات مردم لرستان از دولت» را دنبال کنید. این لینک در کنار صفحه استانی خبرگزاری مهر قرار داده خواهد شد و مخاطبان این رسانه می‌توانند نکات مدنظر خود را در بخش نظرات در میان بگذارند.
در این گزارش با نگاهی به مطالبات حوزه آب و کشاورزی لرستانی‌ها از دولت، به موضوع پروژه‌های سدسازی نیمه‌تمام ازجمله ورزشگاه‌های سدهای معشوره، کمندان، تاج امیر، آبسرده، شهید بروجردی، خسروآباد، سراب تلخ و… خواهیم پرداخت.
ماجراهای بی پایان «معشوره!
سد «معشوره» در شهرستان کوهدشت استان لرستان مصوب سفر نخست هیئت دولت است و قبل از آن نیز بارها در دولت‌های مختلف به‌عنوان یکی از مطالبات جدی مردم مطرح و وعده اجرا گرفته است، وعده‌هایی که سال‌هاست بین‌النهرین لرستان را در میان دو رود «کشکان» و «سیمره» تشنه نگه‌داشته است.
حجت الاسلام محمد رضا مبلغی رئیس مجمع نمایندگان لرستان در آخرین اظهارات خود در گفتگو با مهر با تاکید بر اینکه مطالبه همه نمایندگان تخصیص آب «معشوره» است، گفت: از مسئله تخصیص آب استان کوتاه نخواهیم آمد و الان وقت عمل به وعده‌های وزیر نیرو است.
فرهاد زیویار استاندار لرستان هم تاکید کرد: «سد «معشوره» مطالبه عمومی و به حق مردم استان لرستان محسوب می‌شود.»
آیت الله احمد مبلغی نماینده مردم لرستان در مجلس خبرگان رهبری نیز در اظهار نظر در این رابطه با تاکید بر اینکه اختلاف بین مسئولان استان دیگر بس است و باید برای توسعه لرستان یک دست باشند، بر لزوم پیگیری جدی برای احداث سد «معشوره» تاکید کرد.
|
سد معشوره |
|
|
سال آغاز طرح |
۱۳۸۶ |
|
عمر پروژه |
۱۴ سال |
|
حجم تخصیص آب |
۱۸۵ میلیون مترمکعب |
|
پیشرفت فیزیکی |
کمتر از ۱۰ درصد |
|
هدف از اجرای طرح |
تأمین آب شرب پایدار، تولید انرژی برق آبی، کنترل و جمع آوری سیلابها و روانابهای سطحی رودخانه و تأمین آب کشاورزی مورد نیاز دشت‌های اراضی منطقه |
|
مشکل پروژه |
عدم تخصیص آب و کمبود اعتبار |
«کمندان» در کمند وعده‌ها!
سد «کمندان» هم یکی از طرح‌های مصوب سفر هیئت دولت نهم به استان لرستان است که عملیات اجرایی این سد که در ۱۵ کیلومتری جنوب شهرستان ازنا در حال انجام است.
داریوش حسن نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان در این رابطه در گفت و گو با خبرنگار مهر با بیان اینکه اعتبارات سال گذشته سد «کمندان ۱۴۶ میلیارد تومان بوده است، بیان کرد: اعتبارات امسال این پروژه سدسازی، ۵۰ میلیارد تومان است.
وی در ادامه سخنان خود با بیان اینکه همزمان با اجرای سد، ساخت شبکه پایین دست آن نیز در دستور کار است، گفت: در این راستا تا کنون خطوط اصلی درجه یک و دو شبکه آبیاری پایین دست هم اجرا شده است.
|
سد کمندان |
|
|
سال آغاز طرح |
۱۳۸۳ |
|
عمر پروژه |
۱۷ سال |
|
حجم تنظیم آب سد |
کمندان ۷۲ میلیون مترمکعب |
|
پیشرفت فیزیکی |
۸۵ درصد |
|
هدف از اجرای طرح |
تأمین آب شرب شهرهای ازنا و الیگودرز، مهار سیلاب رودخانه «ماربره» روستاهای کمندان و عزیزآباد، تأمین آب اراضی کشاورزی پایین‌دست شهرستان ازنا و نیازهای زیست‌محیطی |
|
اعتبار صرف شده |
تا کنون حدود ۱۷۸ میلیارد تومان برای احداث این سد هزینه شده است |
|
مشکل پروژه |
کمبود اعتبار |
سر بی‌کلاه «تاج امیر»!
زمستان سال ۹۱ که با حضور جمعی از مسئولان استان و شهرستان کلنگ ساخت سد «تاج امیر» به زمین زده شد می‌توانست تاریخی به‌یادماندنی برای کشاورزان منطقه تحت پوشش این سد باشد، اما توقف چندساله این طرح آنها را مأیوس و ناامید کرد.
یحیی ابراهیمی نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس شورای اسلامی با اشاره به پروژه سد تاج امیر اظهار داشت: مطالعات این سد تقریباً از سال ۸۵ شروع‌شده بود و با حضور قرارگاه خاتم یک مقداری کار پیش رفته بود اما در سال ۹۶ تقریباً این پروژه به مرحله ختم پیمان رسید و با پیگیری‌ها توانستیم آن را فعال کنیم.
ابراهیمی با بیان اینکه بالاخره دوستان قرارگاه خاتم پای‌کار آمدند، تصریح کرد: ۳۵ میلیارد تومان طلب قرارگاه از دولت بود، تلاش کردیم تا طلب قرارگاه پرداخت و یک مقداری از آن‌هم تهاتر شود و درنهایت از محل‌های توازن، جهش تولید، سفر آقای نوبخت و… بالغ‌بر ۱۱۰ میلیارد برای پروژه سد تاج امیر تأمین اعتبار کردیم.
وی یادآور شد: الآن هم از اعتبارات مناطق محروم ۲۸ میلیارد برای شبکه یک و دو این سد اختصاص داده‌ایم تا ۱۳۰۰ هکتار از اراضی نورآباد تحت آبیاری قرار بگیرد.
نماینده مردم سلسله و دلفان در مجلس شورای اسلامی در آخرین اظهارنظر خود وعده آبگیری سد تا پایان دولت روحانی رو داده بود که این وعده محقق نشد.
|
سد تاج امیر |
|
|
سال آغاز طرح |
۱۳۸۹ |
|
آغاز عملیات اجرایی |
۱۳۹۱ |
|
عمر پروژه |
۱۱ سال |
|
حجم تنظیم آب سد |
۱۰.۲ میلیون متر مکعب |
|
پیشرفت فیزیکی |
۶۰ درصد |
|
هدف از اجرای طرح |
آبی شدن هزار و ۳۵۰ هکتار اراضی دیم دشت بزرگ خاوه در شهرستان دلفان و تأمین آب شرب منطقه ارتقا سطح درآمدهای ناشی از دامپروری با توجه به پتانسیل بالای منطقه در امور دامی و تولید اشتغال |
|
اعتبار صرف شده |
۱۲,۰۰۰ میلیون ریال |
|
اعتبار مورد نیاز |
۲۰,۰۰۰ میلیون ریال |
|
مشکل پروژه |
کمبود اعتبار |
دلسردی «آبسرده»!
«آبسرده» یکی از سدهای شهرستان بروجرد است که به‌صورت خاکی تک قوسی با هسته رسی، ارتفاع ۸۴ متر، طول تاج ۴۵۷ و عرض تاج ۱۰ متر عملیات اجرایی‌اش آغاز شد و همچنان به نتیجه نرسیده است.
نماینده مردم بروجرد و اشترینان در مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه متأسفانه عدم استفاده صحیح از منابع آبی موجب کم‌آبی در اراضی کشاورزی و باغات استان شده است افزود: اگر برای توسعه و پیشرفت استان، برنامه مدونی می‌خواهیم داشته باشیم حتماً باید به اجرا و تکمیل سدهای استان توجه ویژه کنیم.
فاطمه مقصودی با تأکید بر اینکه بر اساس پیگیری‌های صورت گرفته این سد با این اعتبارات قطره‌چکانی تکمیل نمی‌شد ادامه داد: اگر بخواهیم با همین روند پیش برویم به‌طور حتم تا ده‌ها سال آینده هم ما صاحب سد نخواهیم نشد.
مقصودی با تأکید بر اینکه چاه‌هایی که در حال حاضر منبع آب بروجرد را تأمین می‌کنند دیگر جوابگو نخواهند بود ادامه داد: برای تأمین آب پایدار بروجرد با حدود ۴۰۰ هزار نفر جمعیت باید فکر اساسی صورت گیرد.
|
سد آبسرده |
|
|
سال آغاز طرح |
۱۳۸۷ |
|
عمر پروژه |
۱۳ سال |
|
حجم مخزن سد |
۶۱ میلیون مترمکعب |
|
پیشرفت فیزیکی |
۴۱.۵ درصد |
|
هدف از اجرای طرح |
تأمین آب شرب پایدار بروجرد، کنترل جریان‌های سطحی در محدوده طرح و ذخیره آنها در مخزن این سد برای توسعه آبیاری اراضی پایین دست به میزان ۴۵۰۰ هکتار و تولید انرژی برقابی به میزان ۶ مگا وات |
|
مشکل پروژه |
کمبود اعتبار |
|
اعتبار مورد نیاز |
۴۰۰ میلیارد تومان |
«ماربره» در مرحله مطالعه!
سد ماربره نیز در شهرستان دورود قرار دارد و از پروژه‌های بی‌سرانجام لرستان است. حسین گودرزی نماینده مردم دورود و ازنا در مجلس شورای اسلامی در گفت‌وگو با خبرنگار مهر اظهار داشت: از آغاز دوره خدمت گذاری به مردم در مجلس یازدهم، پیگیر تکمیل مطالعات و گرفتن ردیف بودجه ملی برای سد «ماربره» بوده‌ام که برای سال جاری به همراه سد «مسعود آباد» ازنا در جدول ۱۹ بودجه قرار گرفت.
گودرزی گفت: سد «ماربره» دارای تخصیص آب از وزارت نیرو است و بر اساس اعلام مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان حداکثر تا پاییز امسال مطالعات مشاور سد تکمیل می‌شود و تلاش می‌کنیم در بودجه ۱۴۰۱ ردیف بودجه بگیرد.
|
سد ماربره |
|
|
مطالعات اولیه |
اوایل دهه ۸۰ |
|
هدف از اجرای طرح |
تأمین آب پایدار شرب شهر دورود، تأمین آب حداقل دو هزار هکتار زمین کشاورزی، نیازهای صنعتی، گردشگری و تولید آبزیان |
|
حجم تخصیص آب |
۲۶ میلیون متر مکعب |
|
آخرین وضعیت |
قرارگیری در بودجه ۱۴۰۰ |
کام تلخ «سراب تلخ»!
مرحله سوم طرح انتقال آب کاکارضا به خرم‌آباد مربوط به عملیات اجرایی دو سد سراب تلخ و مخمل کوه در حوضه خرم‌آباد بوده که در دستور کار قرارگرفته است. این طرح انتقال آب یکی از طرح‌های بزرگ انتقال آب حوزه به حوزه در کشور محسوب می‌شود که با اجرای کامل آن سالانه ۱۳۵ میلیون مترمکعب از آب رودخانه کاکا رضا به حوزه خرم‌آباد منتقل خواهد شد.
داریوش حسن نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان درباره آخرین وضعیت سد «سراب تلخ»، گفت: چنانچه امسال بازنگری مطالعات مرحله اول و دوم و همچنین تأمین اعتبار لازم برای سد «سراب تلخ» انجام شود، می‌توان عملیات اجرایی آن را شروع کرد.
|
سد سراب تلخ |
|
|
مطالعات اولیه |
۱۳۸۳ |
|
هدف از اجرای طرح |
جزو الحاقات طرح آبرسانی کاکاضا به شهر خرم آباد |
|
حجم تخصیص آب |
۲۷ میلیون مترمکعب |
|
آخرین وضعیت |
بازنگری مطالعات مرحله اول و دوم |
|
مشکل پروژه |
تأمین اعتبار |
«خسروآباد» در انتظار روزهای شیرین!
عملیات اجرایی سد «خسروآباد» در شهرستان کوهدشت هم‌اکنون در مرحله فاز مطالعاتی متوقف‌شده است. یکی از اهالی منطقه «کوهنانی» در سخنانی با بیان اینکه چندین سال است که اعلام می‌کنند که قرار است در این منطقه سد احداث شود، اظهار داشت: هنوز که هنوز است، هیچ خبری از سد «خسروآباد» در این منطقه نیست.
حجت‌الاسلام محمدرضا مبلغی نماینده مردم کوهدشت و رومشکان در مجلس شورای اسلامی در رابطه با این پروژه سدسازی، اظهار داشت: پیگیر هستیم که مراحل دیگر این پروژه انجام گیرد و زمینه برای احداث آن فراهم شود.
سید موسی خادمی استاندار وقت لرستان هم سال گذشته در این رابطه گفته است: «برای سدهای «چولهول»، «خسروآباد» و ۱۲ الی ۱۳ سد دیگر نیز تخصیص آب گرفته‌ایم.»
|
سد خسروآباد |
|
|
مطالعات اولیه |
۱۳۹۰ |
|
هدف از اجرای طرح |
آبی شدن بیش از هزار هکتار از اراضی دیم کشاورزی منطقه را فراهم آورد و جلوگیری از وقوع خسارت‌های سیلاب در این منطقه |
|
حجم تخصیص آب |
۸ میلیون متر مکعب |
|
آخرین وضعیت |
توقف در مرحله مطالبات |
|
مشکل پروژه |
تأمین اعتبار و تخصیص آب |
وضعیت سایر پروژه‌های سدسازی لرستان
و اما وضعیت در مورد سایر پروژه‌های سدسازی لرستان هم به همین شکل است و نکته جالب آنجاست که در صورت تکمیل همه سدهای استان کل حجم ذخیره آب استان به نیم میلیارد مترمکعب هم نخواهد رسید که این حجم با پروژه‌های سدسازی بزرگ در منطقه غرب و جنوب قابل‌مقایسه نیست.
به گفته داریوش حسن نژاد مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان «در صورت اجرای ۳۶ سد در دست مطالعه در لرستان، ۵۱۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت آبی استان اضافه خواهد شد.»
وی، عنوان کرد: «هم‌اکنون ۱۶ سد در حوضه دز در دست مطالعه داریم که حجم مخزن آنها معادل ۲۰۰ میلیون مترمکعب در سال است.»
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای لرستان، افزود: «در حوضه کرخه ۲۰ سد در حال مطالعه داریم که حجم مخازن آن معادل ۳۱۰ میلیون مترمکعب در سال است که با عملیاتی شدن آنها ۵۱۰ میلیون مترمکعب به ظرفیت آبی لرستان اضافه خواهد شد.»
بنابراین گزارش، لرستان با بیش از ۱۳۰ رودخانه دائمی و فصلی با طول حدود ۹۰۰۰ کیلومتر در دو حوضه کارون و کرخه معادل ۱۲ درصد از آب‌های جاری کشور را در اختیار دارد و یکی از غنی‌ترین شبکه‌های آب سطحی کشور است. مشروح گزارش‌های مهر از مشکلات و ظرفیت‌های آبی لرستان را می‌توانید اینجا دنبال کنید.
