آزاد شدن منابع ارزی بازار ارز را آرام می‌کند

به گزارش ایبِنا، با وجود اینکه تنها چند ماه از دولت دوازدهم باقی مانده است، ‌اما این دولت و در راس سیاست‌های پولی آن، بانک مرکزی یکی از اولویت‌های اصلی خود را آزادسازی منابع ارزی قرار داده است. اقدامی که هرچند می‌توانست دولت از آن سر باز بزند و آن را برای دولت بعدی به ارث بگذارد، اما با پیگیری‌های جدی بانک مرکزی، به موفقیت‌های خوبی رسید.
بسیاری از کارشناسان این تلاش‌ها را مثبت ارزیابی می‌کنند اما نسبت به آینده آن بخصوص در اقتصاد سال آینده که با انتخابات ریاست‌جمهوری همراه است، دارای تردید هستند. آنها معتقدند برای اصلاح ساختار ارزی، تحریم‌ها و رانت‌ها باید یکی پس از دیگری برچیده شود. اقدامی که شاید بخشی از آن به طرف خارجی و بخش بزرگ دیگر آن به داخل کشور مرتبط باشد.
فتح الله تاری، اقتصاددان و استاد دانشگاه در این باره در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا با بیان اینکه بر اساس شرایطی که سال آینده رخ خواهد داد، می‌توان پیش‌بینی‌هایی داشت، اظهار کرد: بالاخره در سال آینده دولت تغییر می‌کند و اگرچه شاید شش ماه اول از سال را خیلی نتوان به حساب آورد که تغییرات خاصی رخ دهد، اما در شش ماه دوم سال، اینکه کدام دولت و با چه سیاستی روی کار بیاید و اهداف را بر چه مبنایی قرار دهد، می‌تواند بر درآمد ارزی تاثیر بسیاری داشته باشد.
وی افزود: دولت آینده باید به دو سوال جدی دیگر نیز پاسخ دهد؛ اول اینکه حمایت از تولید چگونه باشد و دوم اینکه توسعه بخش صادرات با چه برنامه ای صورت بگیرد؟
تاری یادآور شد: در شرایط فعلی ما یک سری محدودیت‌های جابجایی ارزی داریم که برای حل آن، تعامل خوبی با کشورهای طرف حساب، برقرار شده است. در رابطه با بعضی کشورها مثل کشورهای همسایه هم می‌توانیم روابط بهتری داشته باشیم که در آنها ارزهای بلوکه شده هم داریم و اگر آنها آزاد شود بحث عرضه و تقاضا پیش خواهد آمد و در نتیجه می تواند بر کاهش قیمت ارز اثر بگذارد.
وی درباره اهمیت تلاش‌ها برای جذب منابع بلوکه شده در کشورهایی مثل کره و عراق خاطرنشان کرد: آزاد شدن درآمدهای ارزی و افزایش دسترسی به دلار باعث می شود که انگیزه ذخیره کردن کمتر شود و در انبار کردن ارز انگیزه کمتری پیدا شود و ارزهای مانده در بنگاه‌ها و خانه‌ها به بازار باز گردد.
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که چه انتظاری برای بازار ارز در سال آینده وجود دارد؟ اظهار کرد: به نظر می‌رسد سیاست‌های تعاملی‌ ما در ارتباط با برخی کشورها موفق نبوده و نتوانستیم برخی چالش‌ها را برای دور زدن تحریم‌ها حل کنیم و یا در مورد کشورهای اروپایی تعاملات به هر دلیلی موفقیت آمیز نبوده است. اما اگر مثل اقداماتی که در سال اخیر در حال پیگیری است، هر یک از این تعاملات بار دیگر برقرار شود، دسترسی به منابع ارزی بهتر و آسانتر خواهد شد.
وی در ادامه با اشاره به اینکه بحث اقتصاد ایران تنها در ارز خلاصه نمی‌شود، اظهار کرد: آنچه مهم است این است که تولیدات داخلی تقویت شود و امکان صادرات افزایش پیدا کند.
وی با بیان اینکه دلالی امروزه به صادرات نیز آسیب جدی وارد کرده است، افزود: ما الان مرغ را بیشتر از مصرف داخلی داریم ولی با توجه به سیاست‌ها، دلالی‌ها، سوداگری‌ها، احتکار و نظایر آن، باز مجبور می‌شویم جلوی صادرات آن را بگیریم که این امر به یک بخش تولید صدمه می‌زند و نه تنها مشکل بازار داخلی را حل نمی‌کند، بلکه باعث ایجاد چالش‌های جدید می‌شود.
این اقتصاددان در پاسخ به این سوال که در سال آینده برجام به کدام سمت می‌رود، گفت: به نظر من، دیگر ما اصلا نباید به این امر فکر کنیم و سیاست‌های خود را بر اساس حدس و گمان پایه‌ریزی کنیم.
وی برجام را در هاله‌ای از ابهام دانست و افزود: شاهد هستیم حتی وقتی دولت آمریکا تغییر کرده، چیزی تا این لحظه عوض نشده است، بنابراین برجام همین گونه مسکوت باقی خواهد ماند و حتی ادعاهای جدید هم مطرح می‌شود. پس ما باید سیاست‌های خود را بدون توجه به امکان موفقیت در این ابزارهایی که آمریکا در آن دخیل است، ببندیم.
این استاد دانشگاه در پایان بر اهمیت پیمان‌های دوجانبه و چندجانبه تا زمانی که تکلیف برجام مشخص می‌شود تاکید کرد و گفت: در حال حاضر، آنچه که ما در توان داریم آن است که با دور زدن سیاست‌های آمریکا و با ایجاد توافقات جدید بین‌المللی یا معاهدات بین‌المللی و چندجانبه به خصوص در سطح کشورهای آسیایی و آفریقایی و آمریکای لاتین که از سیاست‌های آمریکا تبعیت نمی‌کنند، ظرفیت‌های اقتصادی‌خود را بالا ببریم.