در یک جمله می توان گفت،حتی تحریم هم نورد کرد و از آن خودکفایی ساخت. محصولاتی منطبق با آخرین استانداردهای روز دنیا که هیچگاه ذره ای از کیفیت آنها کاسته نشد،را تولید کرد تا برند (با اطمینان بسازید) همچنان در اذهان استوار و سربلند باقی بماند. ذوب آهن اصفهان با اولویت تامین نیاز بازار داخل،هم اکنون محصولاتش به بیش از ۲۰ کشور جهان (همسایه و اروپایی) نیز صادر می شود تا در کنار ارزش آفرینی و تامین نیاز داخل،ارز حاصل از صادرات محصولات این کارخانه عظیم نیز رونق بخش اقتصاد کشور باشد.
روند تولید و توسعه محصول در شناسنامه صنعت فولاد ایران از ارائه ایده تا تجاری سازی محصول را در گفتگو با علیرضا مهرابی قائم مقام  مدیریت نورد ذوب آهن اصفهان مورد کنکاش قرار دادیم که در ادامه می خوانید.
علیرضا مهرابی گفت : در دهه ۵۰ و همزمان با راه اندازی بخش نورد در ذوب آهن اصفهان،تولید تیرآهن های IPE باسایزهای۱۴و۱۶و۱۸وبعضا۲۰،میلگردهای آجدار و ساده از سایز های ۱۰ تا ۳۲، محصول کلاف و نبشی ها در سایزهای۴و۵  و ۶ با روش قدیم (سینوسی) در کارگاه نورد ۳۵۰ تولید می شد.
وی افزود : در سال ۷۴ با اجرای طرح توسعه نورد ۳۵۰ ،جهت تولید میلگرد آجدار وکلاف در سایزهای مختلف، نصب خط مونوبلوک وچهار قفسه دانیلی،به فرایند تولید سینوسی خاتمه داد و تولید محصول شاخه ای ومونوبلوک به صورت مستقیم و همچنین کلاف،سرآغازی برای تحولات جدید در این بخش شد. در ابتدا کلاف در سایزهای ۵/۵، ۷، ۸ ،۱۰،۱۲،۱۴،۱۶ تولید و در یک سال گذشته سایزهای ۵/۶ و۹ و۱۱ نیز تولید شد که سبد این محصول جهت بازار داخلی و صادراتی تکمیل گردید. در دوسال گذشته رشد تولید کلاف در نورد ۳۵۰ دو برابر شده وضایعات آن به زیر۱۸/۰ درصد رسیده که در نوع خود یک رکورد بحساب می آید. با توجه به بازار صادرات،تنوع گرید این محصول زیاد شده ولی با همه موارد افزایش تولید قابل قبولی داشته است. رکورد تولید تیرماه امسال۲۰۸۰۰ تن و رکورد شهریورماه۲۰۹۰۰ تن بود که برگ برنده سرپرست و مسئولین نورد ۳۵۰ و مهندسی نورد است که به همه خداقوت و خسته نباشید می گویم.
قائم مقام مدیریت نورد کارخانه بیان کرد : در کارگاه نورد ۶۵۰ نیز تیرآهن در سایزهای ۱۴- ۱۶ – ۱۸ و بعضاً ۲۰ متناسب با نیاز بازار تولید می شد. در راستای بهبود روند تولید کارخانه،طرح توسعه نورد ۶۵۰ در اواخردهه ۷۰ کلید خورد و لذا امکان تولید کلیه سایزهای تیرآهن از سایز۱۴ تا تیرآهن۲۷ محقق گردید. با همت وتلاش کارشناسان و پرسنل نورد بدون کمک کارشناسان خارجی، تیرآهن های نیم بال پهن در سایزهای ۲۲- ۲۴ نورد شد و در ادامه تولید تیرآهن۳۰ که خارج از طرح کارگاه بود آغاز شد و در ادامه دو سایز تیرآهن۱۸ و۲۰ که با روش قبل توسعه نورد می شد با طرح ابتکاری در طرح جدید نوردگردید که سهولت تولید و افزایش کیفیت وکاهش ضایعات را به همراه داشت و سبد محصولات با تنوع بیشتری به بازار عرضه شد.
این تلاشگر ذوب آهنی ادامه داد : در کارگاه نورد ۵۰۰ نیز تیرآهن در سایزهای ۱۲و۱۴ و ۱۶ تولید و ۱۸ نیز به آن اضافه شد و با تلاش تکنولوژ کارگاه ۵۰۰ و کارشناسان طراحی کالیبر، تیرآهن ۲۰ امسال به سبد محصولات این نورد اضافه شد که تاثیر  بسیار خوبی بر تنوع محصولات نورد ۶۵۰ می گذارد و تیرآهن ۲۰ از نورد۶۵۰ به کارگاه نورد ۵۰۰ انتقال می یابد. امسال بر اولین بار میلگرد ساده ۲۵ و۳۰ با کرید۷۰cr۲جهت رول فورج وگلوله آسیاب با کیفیت عالی نورد شد. کارگاه های میانی نورد با ارائه خدمات تراشکاری غلتک های نوردی و قطعات تعمیراتی و سرویس های دوره ای در راستای تولیدات محصولات نقش بسزایی دارد. هم اکنون کارگاه نورد ۵۰۰ ذوب آهن اصفهان،سالیانه ظرفیت تولید یک میلیون تن محصول را دارا می باشد و همچنین کارگاه نورد ۳۰۰ نیز سالیانه حدود ۷۰۰ هزار تن محصول را تولید می کند.
مهرابی تصریح کرد : در سال ۸۴ و بر اساس ایده ای که از بازار اخذ شد،تولید تیرآهن بال پهن با استفاده از نرم افزار آباکوس و همچنین دانش طراحی کالیبر آغاز شد،نکته مهم اینکه بدون بازدید از خطوط تولید هیچ کارخانه ای،محصول H۱۶ در دومین تست آزمایشی نرمال شد و به دلیل کیفیت بالا و دسترسی آسان،نظر مصرف کنندگان را جلب کرد و پس از آن خانواده H ها،هر یک به فاصله کمتر از دو سال از دیگری و در سایزهای ۱۴ – ۱۸ و ۲۰ تولید شدند.
وی گفت : در نورد ۵۰۰ نیز نبشی ۸ و ۱۰ و ناودانی سبک وسنگین در سایزهای ۱۴و۱۶ و۱۸ تولید شد که به دلیل مسایل طراحی وتکنولوژی تناژ پایین وکیفیت متوسط داشت وبا اجرای نورد انیورسال ناودانی در سال۱۴۰۰که به همت وتلاش مهندسین دفتر طراحی کالیبر و تکنولوژ نورد۶۵۰و۵۰۰ انجام گرفت ناودانی ۲۰سنگین در نورد۶۵۰ وناودانی۱۸سبک در نوردبا۵۰۰تناژخوب وکیفیت در سطح عالی رسید که تناژ در نورد۵۰۰ به دو برابر درشیفت(۵۵۰ تن) و در نورد ۶۵۰ (۴۵۰تن)رسید. این توسعه پی در پی سبد محصولات کارخانه،ما را به سمت تولید پروفیل در سایزهای دیگر و با روش جدید انیورسال رهنمون ساخت تا ارتقاء تولید با کمترین ضایعات به ثمر بنشیند. از جمله دیگر تولیدات کارگاه نورد ۵۰۰ ، میلگرد ۶۰،آرماتور ۵۰ و ۷۰  می باشند به تولیدات جدید این نورد می توان تیرآهن های سبک و فوق سبک ۱۴ در اشل IPE۱۴A,IPE۱۴AA,IPE۱۴AAA,IPE۱۴AAAA  اضافه کرد و همچنین  IPN۱۲,IPN۱۴نیز در این کارگاه تولید شد.
قائم مقام مدیریت نورد شرکت در پاسخ به این سوال که برای جلب نظر بیشتر مشتریان صادراتی چه تغییراتی در شیوه تولید محصولات اعمال شده است،چنین پاسخ داد: در راستای بهبود تولید محصولات،دو اره برش سرد به خط نورد ۵۰۰ به ویژه برای تولید محصول میلگرد اضافه شد و بازار صادراتی آنها را بهبود بخشید و تولید میلگرد را تا سایز ۶۰ در گریدها صنعتی  میسر ساخت که قبلا به دلیل برش با قیچی از کیفیت پایین تری برخوردار بود.
مهرابی گفت : قبل از توسعه ریل، آرک V۲۱ نیز در نورد ۶۵۰  تولید شد و پس از توسعه ریل انواع ورق سازه های فولادی در عرض های مختلف از ۲۰۰ تا۳۰۰ میلی متر و با ضخامت های ۱۲تا۲۵  با کیفیت عالی و تناژ خوب تولید شد.
 وی اظهار داشت : توسعه دوم نورد ۶۵۰ مربوط طرح توسعه تولید ریل است که دو قفسه جدید(۵آ و ۶ ) وکلیه ملزومات تولید ریل از هات استمپینگ وپروفایل گیج تا ماشین های صافکاری افقی وعمودی واره دریلینگ و از همه مهمتر تست سنتر که منحصر بفرد میباشد، بدین منظور اضافه شد و شرایط را برای تولید  انواع ریل صنعتی وغیر صنعتی وH ها فراهم کرد.
وی از آرکTH۳۶ به عنوان تولیدی منحصر بفرد یاد کرد و گفت :  قبل از طرح توسعه نورد نیز امکان تولید این محصول وجود داشت اما به هر دلیلی شرایط آن فراهم نشد،محصولی که حتی می توان گفت در خاورمیانه هم توان تولید آن وجود ندارد و  در اکتشافات عمقی معادن برای تامین ایمنی،حرف اول را می زند.
مهرابی در خصوص شرایط بعد از توسعه نورد ۶۵۰ و همزمان شدن آن دوران با تحریم ها نیز گفت : کارشناسان آلمانی که برای همکاری در تولید ریل های U۳۳و UIC۶۰ حضور داشتند،کارخانه را ترک کردند.ریل،محصول استراتژیکی که در کنار رعایت کلیه پارامترهای استانداردEN۱۳۶۷۴  که بسیار سختگیرانه است،پس تولید آن هم نیاز است،محصول توسط بازرسان بین المللی صحه گذاری شود.تولید ریلU۳۳ ,UIC۶۰ انجام شد و با رعایت کلیه الزامات استاندارد تحویل راه آهن جمهوری اسلامی گردید و اما ذوب آهن اصفهان در کنار اینکه یکبار دیگر با همدلی و تلاش و کوشش شبانه روزی این دوران سخت را نیز پشت سر گذاشت،ریل های UIC۵۴ وS۴۹ که مخصوص مترو تهران  و اصفهان بود را تولید کرد وکشور از وابستگی به محصولات استراتژیک ریلی بی نیاز شد. در ادامه نیز ریل R۱۸ هم تولید شد ومعادن را از این حیث بی نیاز به خارج کرد.
وی افزود : یکی دیگر از اعضای خانواده High-tech ریلی ذوب آهن اصفهان،که به واقع نماد بومی سازی در صنعت ریلی کشور به شمار می رود،ریل سوزن UIC۶۰ نام دارد که درصنعت ریلی به دلیل نا متقارن بودن E۱A۱ نامیده می شود و تا کنون هیچ تجربه ای درنورد محصولات نامتقارن در ذوب آهن نبود که این موضوع به ابتکار دفتر طراحی کالیبر وکارشناسان نورد انجام گرفت و تولید شد که تجلی بخش خودکفایی در صنعت ریلی کشور نام گرفت و پس از آن نیز ریل UIC۵۴ هم به این جمع صنعتی اضافه شد.
مهرابی گفت : در ادامه H۳۰ متوسط نورد شد، در این محصول از شمش اولیه بیم بلانک تولید ذوب آهن استفاده گردید که گام موثری در خودکفایی داشت . تیرماه امسال H۳۰ سبک با کیفیت ابعادی عالی وعدم تقارن خوب تولید شد ودر مرداد ماه H۲۴ متوسط وسبک با طراحی دقیق وکمترین هزینه با استفاده از بیم بلانک ذوب آهن تولید گردید.
چشم انداز تولید محصولات جدید در مدیریت نورد تا پایان سال جاری نیز از جمله سایر سوالات بود که قائم مقام این مدیریت در مقام پاسخ چنین گفت : تولید Hدر سایزهای ۲۶ – ۲۲ -۳۶- ۴۰ و ۵۰ در نقشه راه کارخانه قرار دارد و بدین منظور گام های اولیه برای تولید سه پروفیل Hجدید در سایزهای ۲۲ و ۲۶ و ۴۰ برداشته شده و طراحی سایز۴۰ نیز تا پایان مهر ماه امسال به اتمام می رسد. برنامه نورد تیرآهن نیم بال پهن در سایزهای۳۳ و۳۶ از شمش ۲۵۰*۳۶۰ نیز در دست اقدام است و طراحی آن انجام شده و نورد این دو محصول از ابتکارات مجموعه مهندسی نورد می باشد.این سایز شمش به همت کارشناسان مدیریت فولادسازی در حال انجام مراحل تولید هست.
مهرابی گفت : جهت افزایش بهره وری و کاهش هزینه ها از این ماه در نورد ۳۵۰و ۳۰۰ آمادگی کامل ایجاد شد که کلیه میلگردهای آجدار به روش ترمکس نورد شود که بدلیل کاهش مصرف فروآلیاژ صرفه جویی خوبی  بدست می آید.
وی اظهار داشت : فرایند ارائه ایده،طراحی و تولید هر یک از این محصولات دستورالعملی منحصربفرد داشت که تدوین شد و در ریل اجرا قرار گرفت.
مهرابی افزود : ارتباط بسیار نزدیک با معاونت بازاریابی و فروش شرکت،تعامل دفتر طراحی مدیریت نورد با تکنولوژهای کارگاه و همچنین همکاری بسیار خوب بخش های مختلف کارخانه در این موفقیت ها نقش تعیین کننده داشته است و شایسته می دانم از همه عزیزان تشکر و قدردانی نمایم.