از سوء‌مدیریت‌ها تا بی‌تاثیری نهاد متولیِ بازی‌های رایانه‌ای

خبرگزاری مهر – گروه فرهنگ: میلیون‌ها نفر در جهان طرفدار پروپاقرص بازی‌های رایانه‌ای و موبایلی هستند. همه آنها حداقل یک‌بار در دل آرزو داشتند بازی مورد علاقه‌ای که در سر می‌پرورانند را بسازند. در کشورمان ساخت بازی رایانه‌ای مستلزم امکانات و تخصص زیادی است که شاید یکی از آن الزامات «آموزش» در این زمینه باشد، بحث آموزش در حوزه بازی‌های رایانه‌ای بسیار گسترده است که هر شاخه‌ای نیازمند مباحث مفصلی است.

بسیاری از کسانی که وارد این حوزه می‌شوند با خلاقیت تمام مسیرها را هموار می‌کنند و با خیال‌پردازی به سمت آن چیزی که می‌خواهند حرکت می‌کنند. بسیاری از منتقدان و کارشناسانی هم که در این حوزه فعالیت دارند، حوزه بازی‌سازی را بدون متولی می‌دانند و بحث آموزش را هم همین‌طور.

خبرگزاری مهر میزگردی را در این‌باره با «مهدی خزاف‌مقدم»، «بهزاد پاهنگ» و «محسن یحیی» ۳ تن از فعالان، تولیدکنندگان و بازی‌سازان حوزه بازی‌سازی برگزار کرد که گزارش مشروح آن در ادامه می‌آید:

مدتی است که وضعیت بازی‌های رایانه‌ای در کشور خوب نیست و هدف‌اش مشخص نیست و گاهاً خیلی از منتقدان در این زمینه نقد دارند که مسیرش را گویی گم کرده است این‌که مسیر بازی‌های رایانه‌ای انحراف پیدا کرده و حال‌اش خوب نیست منشأ آن کجاست؟

محسن یحیی: به قدری سوء‌مدیریت در این چند سال اخیر در حوزه بازی‌های رایانه‌ای و متولیان این امر وجود داشته که اگر از روی عمد هم می‌خواستند صنعتی را از ریشه بزنند نمی‌توانستند این‌گونه هماهنگ عمل کنند. البته دوره‌های مدیریتی چند سال قبل بنیاد بازی‌های رایانه‌ای که آقای مینایی حضور داشت اتفاقات بهتری رخ داده بود تا اینکه تغییر و تحولات در بخش مدیریت صورت گرفت و اما هیچ‌گونه تغییرات اساسی که برای بازی‌سازی باشد، رخ نداد و همیشه صنعت بازی‌های رایانه‌ای به سمت سقوط بود. البته زمین خوردن بنیاد مقصرین بیرونی دارند و برخی از منتقدان باعث شدند که بنیاد به این سمت برود.

به قدری سوء‌مدیریت در این چند سال اخیر در حوزه بازی‌های رایانه‌ای و متولیان این امر وجود داشته که اگر از روی عمد هم می‌خواستند صنعتی را از ریشه بزنند نمی‌توانستند این‌گونه هماهنگ عمل کنند

با توجه به اینکه خیلی از بازی‌سازان و تولیدکنندگان در این زمینه بر روی فعالیت‌ها و کم‌کاری‌های بنیاد نقدهای بسیاری دارند، چرا سعی نمی‌کنند با تقویت و قوی ساختن بخش خصوصی خودشان را مطرح کنند، با توجه به اینکه با فعالیت در بازارهای خارجی می‌توانند به‌خوبی خودشان را مطرح کنند!

مهدی خزاف مقدم: فعالیت‌هایی در این زمینه انجام می‌دهند ولی باز چند تا بحث زیرساختی دارد.

یحیی: زیرساخت‌اش را من اگر بخواهم عنوان کنم بیشتر باید به این اشاره کنم که چند ارگان و سازمان در این زمینه می‌خواهند قدرت‌نمایی کنند و یکی از همین‌ها قصد دارد متولی امور بازی‌های رایانه‌ای شود به این خاطر همین اتفاقات بازی‌ساز سرگردان است. مثلاً رسانه‌های دیجیتال یکسال جشنواره برگزار کرد و به بازی‌سازان اجازه نداد در جشنواره دیگری شرکت کنند. این اختلافات و مباحث در این حوزه وجود داد و واقعاً به بازی‌سازان لطمه می‌زند.

مسئله‌ای که در این میان وجود دارد این است که چرا بازی‌سازان با فعالیت‌های زیادی که دارند و عملاً در بازارهای بین‌المللی فعالیت گسترده دارند چرا در بخش‌های خصوصی فعال‌تر نیستند؟ قطعاً تعامل با بخش‌های خصوصی می‌تواند تحولی شگرف در حوزه بازی‌های رایانه‌ای رخ دهد تا اینکه دست به دعا برای حل مشکلات در نهادهای دولتی باشند!؟

بهزاد پاهنگ: البته در این میان مشکلی که وجود دارد همه‌چیز زیر مجموعه موبایل است و راهی به جز کافه بازار عملاً وجود ندارد. کافه بازار هم بزرگ‌ترین منتشرکننده اپلیکیشن، بازی و هر سیستمی است و آن‌ها هم با بنیاد هماهنگ هستند. اگر یک مجموعه خصوصی بیاید یک بازی خیلی خوبی بسازد اگر از طریق بنیاد باشد آن‌ها خیلی نمایش و نشانش می‌دهند برای آن امکانات فراهم می‌کنند اگر نباشد در نهایت یک غرفه به او می‌دهند. ما بازی مستقلی بودیم و اصلاً برای مجوز به بنیاد مراجعه نکردیم، چون برای «خلیج عدن» که قبلاً مجوز داشت «خلیج عدن ۲» تولیدکردنی که روی گوشی همراه بود، نیاز به مجوز نبود زیرا بازی‌های روی گوشی موبایل نیاز به مجوز ندارند.

مهدی خزاف مقدم: من اصلاً قائل به تأثیرگذاری بنیاد نیستم یعنی اینکه می‌گویند بنیاد می‌تواند سنگ‌اندازی کند شاید بتواند ولی اصلاً حوصله آن را ندارد. من می‌گویم بنیاد اتفاقاً بیاید به چهار جا گیر بدهد تا بدانیم زنده است؛ یعنی آن‌قدری که من الان با کافه بازار تعامل دارم با بنیاد ندارم، من کاملاً موافق این هستم شرکت‌های خصوصی‌ها بیایند و قدرت بگیرند و پول درآورند. وقتی پول در بیاوری قدرت بیشتر می‌شود کم‌کم خودتان می‌توانید سیاست‌گذاری کنید، بحث من این است کدام شرکت خصوصی‌ها و آن بودجه از کجا می‌آید؟ بودجه یا از بانک‌ها یا از اشخاص می‌آید. معمولاً اشخاص در گیم نمی‌آیند. بیشتر بانک‌ها می‌آیند و دنبال چیزی غیر از گیم هستند. الان داریم بانکی که در این حوزه‌ها وارد شدند و موفق هم بوده‌اند، حتی سرمایه‌گذاری خیلی بزرگی هم داشتند ولی چند اتفاق بد افتاد. یکی اینکه حقوق نیروها خیلی بالا رفت. الان در گیمی که پول درنمی‌آید دیگر ما نمی‌توانیم حقوق برنامه‌نویس ۱۲ میلیون تومانی را بدهیم. برنامه‌نویسی که نهایتاً شش ماه کار کرده بود. الآن نهایتاً یکی از شرکت‌های خصوصی که متأسفانه در بازار تأثیرگذار است حقوق ۹ میلیونی می‌دهد و من می‌دانم حقوق را از بانک تأمین می‌کند و نیازمند مارکت و پول درآوردن نیست. آن آدم یک یا دو رزومه دارد. آنجا که آن آدم از بازی‌سازی بیرون بیاید دیگر نمی‌تواند پیش من کار کند، من به او مثلاً ۴ تومان هزینه می‌توانم بدهم، یکی این اتفاق می‌افتد دوم اینکه وقتی علم بازی‌سازی نیست، خصوصی یا دولتی چه فرقی می‌کند. ما به درب و دیوار می‌خوریم برای همین آن علم باید ایجاد شود و من یک کرختی در بنیاد می‌بینم حتی در بازی‌سازها که انگار دیگر حوصله ندارند و خیلی از آن‌ها، با بازار غیر ایران کار می‌کنند.

من اصلاً قائل به تأثیرگذاری بنیاد نیستم یعنی اینکه می‌گویند بنیاد می‌تواند سنگ‌اندازی کند شاید بتواند ولی اصلاً حوصله آن را ندارد. من می‌گویم بنیاد اتفاقاً بیاید به چهار جا گیر بدهد تا بدانیم زنده است

بخش خصوصی چگونه می‌تواند در حوزه آموزش خود را نجات دهد؟

مهدی خزاف‌مقدم: چرا می‌توان انجام داد، اتفاقاً کارهای خوبی در حال انجام دادن در این زمینه هستیم، من با چند مجموعه برای این مبحث صحبت کردم، مشکل این بود که همه می‌خواهند خودشان یک کاری انجام دهند نمی‌خواهند با هم تجمیع شوند. من درخواست داشتم تجمیع شویم. حتی به صداوسیما رفتم با مسئولی که آنجا بحث آموزش را داشت صحبت کردم که شروع کنیم در خصوص آموزش حوزه‌هایی از بازی‌های رایانه‌ای کتاب‌های را چاپ و منتشر کنیم. خودم قدم اول را برداشتم یک کتابی نوشتم که رفرنس در این زمینه باشد. الآن با چند مدرسه شروع به رایزنی کردم که کلاس‌هایش را بگیرم دائم آنجا برگزار کنم. امیدوارم در این بخش هم بتوانیم موفق‌تر عمل کنیم.