سعید بختیاری عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی در گفت‌وگو با وزارت راه و شهرسازی بخشی از مهمترین اقدامات آن مرکز را در بخش آتش تشریح کرد و گفت: در ۱۵ سال گذشته آزمایشگاه‌های متعدد آتش در مرکز راه‌اندازی شد و صدها آزمون مقاومت مصالح ساختمانی در برابر آتش تاکنون انجام شده‌است. در این آزمایش‌ها، رفتار و مقاومت مصالح از جمله انواع مصالح ساخت، مصالح نازک‌کاری، مصالح چوبی، کامپوزیت آلومینیوم، انواع عایق‌ها و سایر مصالح در برابر آتش ارزیابی شده‌است.

رئیس بخش آتش مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی ادامه‌داد: در سال‌های اخیر، استفاده از نماهای پلیمری مانند کامپوزیت آلومینیوم در ساختمان‌ها گسترش زیادی داشته است. مصالح سنتی قدیمی مانند آجر نما یا مصالح سیمانی و بتنی غیر قابل اشتعال هستند، اما مصالح پلیمری یا برخی دیگر از انواع مصالح، قابل اشتعال است و در صورت وقوع حریق، می‌تواند سبب رشد سریع آتش‌سوزی بر روی ساختمان شود. بنابراین طبق ضوابط فصل هفتم مبحث سوم مقررات ملی ساختمان، کاربرد مصالح ایمن در برابر آتش در نمای ساختمان از سال ۱۳۹۵ به این طرف در ساختمان‌های جدید و نوساز الزامی است و قانوناً باید توسط تمام سازندگان رعایت شود. بنابراین مصالح نمای پلیمری و قابل اشتعال باید نسبت به دریافت گواهینامه ایمنی در برابر آتش اقدام کنند. عدم رعایت این موضوع برای سازندگان ساختمان و تولیدکنندگان این نوع مصالح و عوامل نظارتی ساختمان، طبق قانون مسئولیت ایجاد می‌کند.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی بخشی از آتش‌سوزی‌های ساختمانی در سال گذشته را مرتبط با کامپوزیت‌های آلومینیومی روی نما عنوان کرد و توضیح داد: کامپوزیت‌های آلومینیومی از جمله مصالح ساختمانی هستند که باید گواهینامه ایمنی در برابر آتش از مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی دریافت کنند. در سال گذشته چندین آتش‌سوزی از مصالح کامپوزیت‌های آلومینیومی در ساختمان‌ها در شهرهای عسلویه، کرمان، مشهد، چالوس و تهران رخ داد که آخرین آن حریق بیمارستان گاندی بود که دلیل گسترش حریق وجود نمای کامپوزیت آلومینیوم با رفتار اشتعال ناایمن بود.  

بختیاری گفت: کامپوزیت‌های آلومینیوم محصولی شامل دو پوسته آلومینیومی نازک در دو طرف و یک مغزه پلیمری در وسط آن است. مغزه پلیمری به‌طور کلی دارای ماهیت قابل اشتعال است و بنابراین برای رعایت سطح ایمنی خواسته شده در مقررات ملی ساختمان باید از نوع کندسوز شده باشد. خطر بالایی که کامپوزیت آلومینیوم‌هایی با مغزه پلیمری قابل اشتعال دارند این است که علاوه بر اینکه به‌سادگی آتش می‌گیرند با توجه به آنکه مواد پلیمری آنها ذوب می‌شود مواد مشتعل مذاب به‌سمت پایین ریخته و باعث گسترش حریق به‌کل نمای ساختمان می‌شود. راه حل این است که باید از پلیمرهای کندسوز استفاده شود و گواهینامه ایمنی در برابر آتش از مرکز دریافت کنند.

به گفته وی، برخی انواع کامپوزیت آلومینیوم با مغزه غیر پلیمری نیز وجود دارد که آنها معمولاً این مشکل را ندارند.

الزام نمای ساختمان‌های جدید به اخذ گواهینامه ایمنی در برابر آتش

وی تصریح‌کرد: نمای تمامی ساختمان‌های جدید حتماً باید دارای ایمنی لازم در برابر آتش مطابق با مقررات ملی ساختمان باشد.

بختیاری در خصوص ساختمان‌هایی که در سال‌های قبل احداث شده و از مصالحی استفاده کرده‌اند که در برابر حریق ایمنی لازم را ندارند، با اشاره به خطر زلزله در کلان‌شهرهای کشور و احتمال چند برابر شدن خسارات احتمالی زلزله به‌علت وقوع آتش‌سوزی‌های بزرگ در سطح مناطق شهری گفت: این مرکز طی مکاتبه با وزیر راه و شهرسازی درخواست کرده است، تا برای ساختمان‌های با اهمیت ویژه و بسیار زیاد همچون بیمارستان‌ها، وزارتخانه‌ها و ساختمان‌هایی که در مواقع بحران وظیفه کمک‌رسانی دارند و نمای ساختمانی کامپوزیت ناایمن دارند، اصلاح و بهسازی لازم انجام شود. این اصلاح می‌تواند شامل تغییر نمای ساختمان و یا نصب سیستم اطفاء حریق خودکار بر روی نمای ساختمان باشد.

وی افزود: با توجه به اینکه بهتر است تا این اصلاح و ایمن‌سازی به‌صورت گام به گام و مرحله به مرحله انجام شود، بنابراین در مرحله اول فقط برای ساختمان‌هایی که باید در هنگام حوادث و وقوع بحران به مدیریت و امدادرسانی به شهروندان بپردازند، پیشنهاد شده و پس از آن می‌تواند مشمول سایر ساختمان‌ها نیز بشود.

عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی گفت: چنانچه بخشنامه این اقدام توسط وزارت راه و شهرسازی و یا سازمان مدیریت بحران ابلاغ شود، شاهد ایمن سازی ساختمان‌های مهم و عمومی و در گام بعدی برای ساختمان‌های بلند خواهیم بود. با این اقدام به‌مرور ایمنی در برابر آتش در ساختمان‌های شهری ارتقا خواهد یافت.