سرهنگ «رامین پاشایی»، معاون فرهنگی اجتماعی پلیس فتای فراجا در گفت‌وگو با ایلنا درباره نحوه مقابله این پلیس تخصصی با تبلیغات غیرقانونی فروش دستگاه اسکیمر به عنوان ابزار کپی کارت‌های بانکی شهروندان در فضای مجازی، توضیح داد: منظور از «اسکمینگ»، کپی کارت‌های الکترونیکی است و دستگاه‌هایی هم که این کار را انجام می‌دهند، «اسکیمر» نام دارند که می‌توان برای کپی کردن انواع کارت‌ها از جمله کارت‌های بانکی از آن استفاده کرد؛ به همین دلیل است که اسکیمرها به یکی از بسترهای وقوع تخلفات سایبری تبدیل شده‌اند که سال‌هاست شاهد وقوع آن هستیم.

وی افزود: مهمترین عاملی که باعث شده است وقوع تخلف کپی کارت‌های بانکی با اسکیمر و متعاقبا خالی کردن حساب شهروندان همچنان رواج داشته باشد، این است که متاسفانه برخی مردم هنوز هم توصیه‌های امنیتی مکرر پلیس فتا در خصوص نحوه استفاده از کارت‌های بانکی را جدی نمی‌گیرند و همچنان فرهنگ استفاده از این کارت‌ها در کشورمان اصلاح نشده است. 

این مقام انتظامی حوزه سایبری تاکید کرد: تا زمانی که شهروندان کارت بانکی خود را در اختیار فروشندگان قرار ندهند یا رمز کارت خود را برای آنها قرائت نکنند، امکان ارتکاب جرم برای متخلفان حوزه اسکیمر وجود ندارد، ولی متاسفانه در بسیاری از مواقع، فروشندگان کالاهای مختلف حقوق شهروندان را نقض می‌کنند و یا دستگاه کارتخوان (POS) خود را در اختیار خریداران قرار نمی‌دهند و یا این که رمز کارت بانکی را از آنها می‌پرسند. 

مردم کارت‌های بانکی خود را در اختیار هیچ فروشنده‌ای قرار ندهند

پاشایی همچنین با تکرار توصیه‌های قبلی پلیس فتا درباره راهکارهای جلوگیری از وقوع جرم کپی اطلاعات کارت‌های بانکی با استفاده از دستگاه اسکیمر گفت: مردم به هیچ وجه نباید کارت‌های بانکی خود را در اختیار هیچ فروشنده‌ای قرار دهند یا اگر هم به هر دلیلی کارت خود را به فروشنده دادند، حتما باید رمز کارت بانکی را خودشان وارد کنند.

معاون فرهنگی اجتماعی پلیس فتای فراجا ادامه داد: توصیه اکید پلیس فتا این است که کشیدن کارت بانکی در دستگاه کارتخوان (POS) و وارد کردن رمز در تمام خرید‌ها باید توسط خود خریدار انجام شود. همچنین لازم است که شهروندان، رمز اول یا همان رمز ثابت کارت‌های بانکی خود را به صورت هفتگی تغییر دهند.

وی با بیان این که اغلب متخلفان حوزه اسکمیر در پوشش فروشندگان دوره‌گرد عمل می‌کنند، اظهار داشت: اغلب پرونده‌های حوزه اسکیمر مربوط به شهروندانی است که فریب فروشندگان دوره‌گرد یا سیار را می‌خورند. البته در برخی پرونده‌ها نیز شاهد آن بوده‌ایم که کارمند متخلف یک فروشگاه، پمپ‌بنزین یا … که نظارت مناسبی روی کار او وجود ندارد، با سوء استفاده از موقعیت خود، کارت‌های شهروندان را کپی کرده است.

خرید و فروش دستگاه اسکیمر جرم محسوب نمی‌شود 

پاشایی با بیان این که نگهداری و خرید و فروش دستگاه اسکیمر جرم محسوب نمی‌شود، عنوان کرد: دستگاه اسکیمر در برخی فعالیت‌های قانونی کاربرد دارد و اصنافی مانند هتل‌ها، استخرها، پارکینگ‌های عمومی و برخی رستوران‌ها نیاز دارند که از این دستگاه برای کپی کردن کارت‌های الکترونیکی مورد نیاز خود استفاده کنند.

معاون فرهنگی اجتماعی پلیس فتای فراجا ادامه داد: با وجود این که فروش دستگاه اسکیمر جرم محسوب نمی‌شود، اما بررسی‌‌ها نشان می‌دهد بسیاری از تبلیغات مربوط به فروش این دستگاه در فضای مجازی توسط متخلفان انجام می‌شود؛ در همین راستا، پلیس فتا تا کنون اقدامات پیش‌دستانه‌ای را علیه کسانی که بدون مجوز قانونی اقدام به فروش دستگاه اسکیمر انجام می‌دهند، در دستور کار قرار داده است و آخرین عملیات در این زمینه نیز ۲۳ مهرماه همین امسال انجام شد. 

وی در ادامه تصریح کرد: بسیاری از تبلیغاتی که در زمینه فروش اسکیمر در فضای مجازی انجام می‌شود، غیرواقعی است؛ یعنی افرادی که این آگهی‌ها را در سایت، کانال یا صفحه خود می‌گذارند، از خریداران پول می‌گیرند، اما هیچ دستگاهی به آنها تحویل نمی‌دهند. 

کاربرد دستگاه اسکیمر لزوما اهداف مجرمانه نیست

پاشایی با بیان این که کاربرد دستگاه اسکیمر لزوما اهداف مجرمانه نیست، اما می‌توان از آن برای ارتکاب به جرم استفاده کرد، گفت: پلیس فتا چه در قالب طرح‌های عملیاتی دوره‌ای و چه به صورت روزمره با کسانی که دستگاه اسکیمر را با اهداف مجرمانه به فروش می‌رسانند، یعنی این دستگاه را به افرادی خارج از اصنافی که به آن نیاز دارند، می‌فروشند، برخورد می‌کند.

این مقام انتظامی حوزه سایبری خاطرنشان کرد: در رصد مستمر فضای مجازی توسط پلیس فتا نیز اگر احساس کنیم که دستگاه اسکیمر با اهداف مجرمانه فروخته می‌شود، حتما با فرد متخلف برخورد می‌کنیم و در طرح عملیاتی که در مهرماه سال گذشته طی یک هفته در همین زمینه انجام دادیم، بسیاری از افرادی را که به صورت غیرقانونی اقدام به فروش این دستگاه می‌کردن را دستگیر کردیم.

لزوم ترویج استفاده از کارت‌های هوشمند به‌جای کارت‌های مغناطیسی

پاشایی با تاکید بر این که استفاده از کارت‌های بانکی مغناطیسی در بسیاری از کشورها منسوخ شده است، عنوان کرد: پلیس مدتی است که ضمن رایزنی و پیگیری از نهادهای مربوطه، تاکید دارد که باید در کشورمان به‌جای کارت‌های بانکی موجود، استفاده از کارت‌های هوشمند را در بین شهروندان ترویج کنیم. 

معاون فرهنگی اجتماعی پلیس فتای فراجا ادامه داد: مزیت مهم ترویج استفاده از کارت‌های هوشمند این است که در چنین شرایطی، افراد دیگر نیازی به چندین کارت بانکی ندارند که خود این مساله می‌تواند احتمال وقوع جرم را بالا ببرد، بلکه در این روش تمام حساب‌های بانکی افراد به یک کارت به عنوان کارت مادر متصل می‌شود. همچنین کپی کردن کارت‌های هوشمند به‌شدت دشوار و پیچیده است و نیاز به ابزارها و اطلاعات خاصی دارد که متخلفان نمی‌توانند مانند دستگاه اسکیمر به‌راحتی به آن دست پیدا کنند. 

وی در پایان گفت: خوشبختانه بانک‌های کشور به سمت رواج کارت‌های هوشمند حرکت کرده‌اند، اما سرعت این اقدام باید افزایش پیدا کند و امیدواریم با گسترش استفاده از روش‌های پیشگیرانه، بتوانیم امنیت استفاده از کارت‌های بانکی در ایران را به سطح جهانی برسانیم.