به گزارش خبرنگار مهر، ۱۹ آذر ماه، هیئت دولت با هدف بهینه‌سازی مصرف گاز و تشویق مشترکان کم‌مصرف، با رایگان شدن گازبهای مشترکان کم‌مصرف موافقت کرد. بر اساس این مصوبه وزارت نفت مکلف شد گازبهای مشترکان خانگی کم‌مصرف با الگوی مصرف تعیین‌شده را از ابتدای دی‌ماه ۹۹ رایگان محاسبه کند. این حکم شامل گازبها و همه هزینه‌های مرتبط با آن (مالیات، عوارض ارزش افزوده و عوارض گازرسانی) است و صرفاً سکونت‌گاه‌های دائمی در حال بهره‌برداری شهری و روستایی و همچنین سکونت‌گاه‌های عشایری مشمول آن هستند و سکونت‌گاه‌های خالی از سکنه و غیردائم نظیر باغ ویلاها، مشمول این حکم نیستند.
بر این اساس، گازبها و همه هزینه‌های مرتبط با آن (شامل مالیات، عوارض ارزش افزوده و عوارض گازرسانی) برای مشترکان خانگی پرمصرف متعاقباً اعلام می‌شود. نرخ گاز مشترکان خانگی که میزان مصرف ماهانه آنها بیش از الگوی تعیین‌شده برای مشترکان کم‌مصرف و کمتر از الگوی تعیین‌شده برای مشترکان پرمصرف باشد، بدون تغییر باقی می‌ماند.
با این تصمیم هیئت دولت، به مشترکان خانگی پر مصرف (با میزان مصرف بیش از الگوی تعیین‌شده برای آنها) فرصت داده می‌شود از طریق روش‌های زیر نسبت به اصلاح مصرف خود اقدام کنند:
الف – اجرای اقدام‌های بهینه‌سازی مصرف که به‌صورت رایگان توسط شرکت ملی گاز ایران آموزش داده می‌شود.
ب – مشارکت در طرح‌های بهینه‌سازی مصرف گاز اعم از اصلاح سامانه موتورخانه‌ها و جایگزینی بخاری‌های فرسوده.
پس از انتشار این خبر و مصوبه، وزیر نفت این اقدام را به عنوان مشوقی برای مدیریت مصرف انرژی در کشور دانست و گفت: این طرح تأثیری بسزا بر مدیریت مصرف سوخت دارد.
تقلید کور کورانه یا …؟
هرچند در ظاهر چنین طرحی که پس از طرح «برق امید» با هدف رایگان کردن برق کم مصرف‌ها، کلید خورد، شمایل مثبتی دارد، اما هنوز چند نکته درباره این طرح بی پاسخ مانده است. به گفته کارشناسان همچنان قیمت گاز در کشور حقیقی نبوده و سایه یارانه بر آن سنگینی می‌کند. به این ترتیب لازم است پیش از اجرایی شدن آن، محل دقیق هزینه کرد آن مشخص شود؛ از سویی دیگر چنین ایجاد بار هزینه‌ای در شرایطی که گازرسانی در کشور تکمیل نشده است، می‌تواند دولت بعد را با چالش‌هایی رو به رو کند. ضمن اینکه مشخص نیست محل مصرف گاز استفاده نشده توسط مشترکین چه سرنوشتی دارد.
هدف از چنین اقدامی، مدیریت مصرف انرژی عنوان شده است، در چنین شرایطی و با توجه به اینکه مقوله مدیریت مصرف انرژی و به طور کلی اجرای طرحی جدید نیازمند بررسی و مطالعه جزئی و در نهایت چکش کاری است، بد نیست وزیر نفت پاسخ دهد که علت اینکه چنین طرحی در سال پایانی دولت کلید خورد چه بوده است.
نکته دیگری که نباید فراموش کرد اوضاع میدان گازی پارس جنوبی است؛ میدانی که به گواه کارشناسان امر در سال‌های نزدیک دچار افت فشار مخزن و در نتیجه کاهش تولید گاز می‌شود و تاکنون اقدام مدون و دقیقی در این راستا اجرایی نشده است. از طرفی، شرایط صنعت گاز با صنعت برق مشابه نیست که بتوان جا پای چنین طرحی گذاشت چرا که اساساً تولید از پارس جنوبی را نمی‌توان متوقف کرد و نه تنها روند عادی تولید و حتی توسعه و تکمیل فاز ۱۱ پارس جنوبی در دست اقدام است بلکه به نظر می‌رسد وزارت نفت باید برای تقویب فشار این مخزن هر چه سریع‌تر آستین بالا بزند. بنابراین نمی‌توانیم توقف یا کاهش در روند تولید گازداشته باشیم، در حالیکه در صنعت برق و اجرای طرح برق امید چنین مقوله‌ای مطرح نیست. وزارت نیرو سال گذشته گامی به سمت حقیقی شدن نرخ برق برداشت اقدامی که وزارت نفت خودنمایی چندانی در آن نکرد. این در حالی است که سال‌ها است شاهد حقیقی شدن قیمت گاز نبودیم و با چنین اقدامی می‌توانیم دین مالی بر دوش دولت بعد قرار گیرد.