به گزارش تجارت گردان به نقل از خبرگزاری فارس، فرهنگ‌سازی به منظور توسعه موضوع قرض‌الحسنه در طول سال‌های گذشته و همچنین استفاده از ظرفیت‌های خیرین و بهره‌گیری از شیوه‌های نوین‌ و موثر برای کمک به نیازمندان همواره مورد توجه جدی مدیران کمیته امداد بوده است.

علی عاشوری، مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت کمیته امداد امام خمینی(ره) راه‌اندازی صندوقی با هدف تجمیع و هدایت منابع سازمانی و ظرفیت‌های مالی و اعتباری هموطنان نیکوکار و از سوی دیگر گسـترش فرهنگ یاری رساندن به نیازمندان جامعه را نقطه تعالی تحـقق مقوله قرض‌الحسنه عنوان می‌کند و معتقد است که ایجاد این صندوق در تاریخ هفدهم خرداد ماه سـال ۱۳۹۵ گامی بلند در عـرصه فعالیت مالی با اهـداف غـیر انتفاعی و خـیرخواهانه و حرکت در مسیر بانکداری اسلامی است .

گفتگو با مدیرعامل صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت به مناسبت روز بانکداری اسلامی را در ادامه می‌خوانید.

• صندوق قرض‌الحسنه امداد ولایت با چه رویکردی ایجاد شد، به بیان دیگر چه خلاهایی باعث شد کمیته امداد به فکر ایجاد یک صندوق قرض الحسنه بیفتد؟

موضوع قرض‌الحسنه و پرداخت وام از قدیمی‌ترین خدمات و فعالیت‌های حمایتی کمیته امداد است که آن را در کنار موضوعاتی مانند مسکن و درمان و… قرار داده است. یکی از خدمات کمیته این بوده که از طریق شعب مختلف بانک‌های کشور تا چند سال اخیر این خدمات انجام می‌شده است. در سال ۹۴ هیئت امنای کمیته امداد تصمیم گرفتند این خدمات پرداخت وام قرض‌الحسنه در یک بستر جدید انجام شود و در نهایت پس از بررسی‌های فراوان تصمیم بر این شد که در قالب یک صندوق قرض‌الحسنه این خدمات انجام شود. کارهای کارشناسی در سال ۹۴ انجام و با مجوزی که از بانک مرکزی گرفتیم، صندوق امداد ولایت فعالیت خودش را از نیمه اول سال ۹۵ آغاز کرد.

• تفاوت کار صندوق امداد ولایت با دیگر موسسات مالی و بانکی چیست؟

شاید بارزترین تفاوت ما با سایر بانک‌ها در کارمزد بانکی باشد. ما در صندوق وام‌های تا ۱۰ میلیون را با صفر درصد کارمزد پرداخت می‌کنیم. وام های بالای ۱۰ میلیون تومان فقط ۳درصد کارمزد آن هم فقط یک بار دریافت می‌شود. در صورتی که طبق ضوابط بانک مرکزی ما می‌توانیم ۴ درصد کارمزد در ابتدای هر سال بگیریم.
موضوع بعدی بحث ضمانت‌ها است. ما در حال حاضر مددجویانی داریم خصوصا زنان سرپرست خانوار که در تامین ضامن مشکل دارند. ما آمدیم برای این اقشار یک صندوق ضمانت ایجاد کردیم. یعنی خودمان ضامن می‌شویم. این یک کار جدید است که در جای دیگر نمی‌بینیم.

ما همچنین مجوز بانک مرکزی داریم و دستگاه‌های نظارتی، حسابرسی و سازمان امور مالیاتی بر همه فعالیت‌های ما نظارت دارند و ما عضو شبکه شتاب هم هستیم. بخش مهم دیگری از تفاوت‌ها این است که ما امانت‌دار سپرده‌های مردم هم هستیم. بخشی از منابع صندوق از محل منابع امداد است. یک بخش اعظم از منابع ما سپرده‌های مردم خیر و نوع‌دوست کشور است که از این محل صرفا وام پرداخت می‌شود و ما اجازه نداریم این سپرده‌ها را جایی سرمایه‌گذاری کنیم.

در واقع نگاه کمیته امداد به ایجاد این صندوق این بود که بحث قرض حسنه به معنای واقعی کلمه ایجاد شود، از سوی دیگر حوزه‌های پرداخت وام هم متعدد و قابل توجه است.

• اشاره کردید که از سال ۹۵ این صندوق ایجاد شده است، از آن زمان تاکنون تعداد شعب فعال به چه عددی رسیده و در چند شهرستان این خدمات ارائه می‌شود؟

در حال حاضر در ۳۱ استان کشور، ۳۴ شعبه فعال داریم که تمام خدمات قرض الحسنه و بانکی را به مردم ارائه می‌دهند و در ۷۷۰ شهرستان و نقطه، عاملین یا باجه‌هایی داریم که تمام خدمات در آنجا به مردم ارائه می‌شود.

• در حال حاضر صندوق امداد کمیته چه وام‌هایی را به صورت قرض‌الحسنه پرداخت می‌کند. به بیان دیگر سرفصل‌های اصلی پرداخت وام کدام موضوعات است؟

خدمات صندوق قرض‎الحسنه، پایه و بنیان پرداخت وام قرض الحسنه است. بنابراین ما آمدیم بحث موضوع وام را در چندین سرفصل تقسیم‌بندی کردیم که اصلی‌ترین آنها وام‌های کارگشایی است که برای گره‌گشایی از مشکلات اضطراری مردم مانند چالش‌های درمانی یا بدهی‌ها و تامین جهیزیه و … ارائه می‌شود. نوع دوم وام ما که کمیته امداد خیلی روی آن برنامه‌ریزی کرده، اشتغال و خودکفایی است که از طریق این وام بخش اعظم این کار یعنی اشتغال‌زایی که مدنظر کمیته است، عملیاتی می‌شود. نوع سوم وام‌های ما ودیعه مسکن نام دارد؛ برای تامین ودیعه مسکن نیازمندان. نوع چهارم وام‌های مسکن است برای خرید، احداث یا تعمیر منازل. ما همچنین یک نوع وام به اسم وام‌های فرهنگی ویژه دانش آموزان و دانشجویان پرداخت می‌کنیم که از این خدمات برای خرید تبلیت و سایر هزینه‌های تحصیلی بهره می‌گیرند.

ما همچنین در سال جاری در حوزه وام‌های کارگشایی یک وام را مجزا کردیم به نام وام درمان که این وام جدید ایجاد شد و از اول امسال پرداخت کردیم.

• آیا وام امداد ولایت فقط به مددجویان کمیته امداد تعلق می‌گیرد؟

خیر، این وام‌ها صرفا برای مددجویان کمیته امداد نیست و کمیته این دیدگاه را نداشته که فقط برای افراد تحت پوشش وام را تخصیص دهد، چون در اساس نامه کمیته امداد هم اشاره شده که پرداخت وام به نیازمندان محقق شود. پس ما همه جامعه آسیب پذیر کشور مدنظر ماست تا از طریق وام قرض الحسنه این قرض را به آن‌ها ارائه دهیم.
صندوق امداد ولایت

• سقف تسهیلات شما برای اهدای وام به نیازمندان چه میزان است؟

در سال ۹۹ طبق اساسنامه در بودجه باید ۳ هزار میلیارد وام پرداخت می‌کردیم با زحمات همکاران ما و حمایت‌های مردم خیر و نیکوکار توانستیم ۳ هزار و ۴۰۰ میلیارد تومان یعنی بیش از بودجه مصوب پرداخت داشته باشیم و این وام‌ها در ۴۲۳ هزار فقره پرداخت شده است. نکته‌ای که باید اشاره کنم این است که در بانک‌های دیگر شاید از این جهت که رقم وام‌ها بالاست کارسازی و پرداخت آن‌ها آسان‌تر است اما چون ما وام را در سطح خرد پرداخت می‌کنیم بنابراین تنوع و میزان وام‌هامان بسیار بالاست و این کار برای همکاران دشوار و زمانبر است. در سال جاری هم تعهد ما پرداخت ۴ هزار میلیارد تومان وام است که تا پایان مردادماه حدود ۷۶۰ میلیارد تومان پرداخت شده است.

• به لحاظ آماری کدام استان‌ها بیشترین میزان دریافت وام را داشته‌اند؟

طبیعتا استان‌هایی که بزرگتر هستند و جمعیت بیشتری دارند؛ خراسان رضوی، فارس، اصفهان و خوزستان بیشترین تعداد و مبالغ وام‌ها را داشتند؛ هم به لحاظ گستردگی و هم تعداد مددجویان.

• در میان انواع وامی که به آن اشاره کردید، سرفصلی که بیشترین وام را به خود اختصاص داده بود کدام است؟

با توجه به اینکه وام‌های گروه کارگشایی چون عام است و همه مشکلات را در این قالب تامین می‌کند، این وام بیشترین مبالغ را به خود اختصاص داده است؛ به طوری که در سال قبل ۱۶۶۵ میلیارد تومان فقط در خصوص این وام پرداخت شده است و وام اشتغال هم رتبه دوم را داشت که سال قبل ۶۸۱ میلیارد تومان صرفا برای ایجاد اشتغال پرداخت شد.

• این روزها یکی از چالش‌های کشور ما بحث اشتغال و ضرورت اشتغال‌زایی است. درباره وام اشتتغال که سال گذشته به لحاظ آماری دومین وام پرداخت شده شما بوده توضیح بفرمایید.

یکی از برنامه‌های اصلی کمیته امداد خودکفا نمودن مددجوهاست و به این نتیجه رسیدیم که هر چقدر به مددجویان کمک کنیم این نیازمندی ادامه خواهد داشت لذا به این سمت رفتیم که از طریق وام‌های قرض الحسنه مشاغلی پایدار برای این مددجویان ایجاد کنیم. ما حوزه اشتغال و خودکفایی همکارانی داریم که تخصص‌های ویژه دارند و مهارت‌های مددجویان را شناسایی می‌کنند، آموزش می‌دهند و آن‌ها را برای یک مهارت و شغل آماده می‌کنند. پس از انجام این پروسه آن‌ها معرفی می‌شوند به صندوق و ما شروع می‌کنیم به تشکیل پرونده. در این مرحله وام بسته به نوع اشتغال پرداخت می‌شود. به عنوان مثال درباره دامداری، مددجو در مرحله اول باید یک مکان را تدارک ببیند و وام اول برای مکان تامین می‌شود، بعد وام تامین دام و وام تامین علوفه که مرحله دوم و سوم است اما برخی وام‌ها این گونه نیست مانند خرید خودرو که ما در یک مرحله تامین می‌کنیم و برای اشتغال در اختیار مددجو قرار می‌دهیم.

• مهمترین تفاوت‌های وام قرض الحسنه و وام بانک‌های دیگر به لحاظ پرداخت شامل چه مواردی است؟

ما به خدمات همه بانک‌ها ارج می‌نهیم اما رسالت ما به عنوان صندوق قرض‌الحسنه پرداخت آسان، با عزت و احترام برای جامعه هدف است. در کنار اینکه تاکید ما بر مشتری مداری و عزتمندی مددجویان است. ما خصوصیاتی در صندوق ایجاد کردیم که در جاهای دیگر نیست و همین باعث افزایش مراجعات شده است. مهمتری ویژگی این است که ما برخلاف جاهای دیگر سپرده‌گذاری و سود نیاز نداریم و هر کس که نیازمند دریافت وام باشد اگر مورد تایید قرار گیرد بدون سپرده‌گذاری وام را به او پرداخت می‌کنیم. در خصوص ضمانت‌ها هم این تضامین برای ما حداقلی است تا این گروه دریافت کننده وام مشکل نداشته باشند. وام‌ها هم بازپرداختشان ۶۰ ماهه یا ۵ ساله است، ضمن اینکه برای وام‌های ۱۰ میلیونی ما هیچ کارمزدی نمی‌گیریم.
اشتغال

• با توجه به سهل‌گیری در ضمانت، آیا در بازپرداخت وام دچار مشکل نمی‌شوید؟

باید بگویم برخلاف تصور ما که فکر می‌کنیم مددجویان چون نیازمند هستند در پرداخت اقساط دچار مشکل شویم، اما بر اساس گزارش بانک مرکزی اصلا این گونه نیست. بانک مرکزی نرخی برای اقساط معوقه مشخص کرده که استاندارد آن ۵ درصد است. اما میزان اقساط معوقه ما در صندوق کمتر از ۳ درصد است و این نشان می‌دهد این قشر چقدر متعهد به تضامینی هستند که دارند و سعی می‌کنند وام گیرندگان خوش حسابی باشند.