مجلس شورای اسلامی چندی پیش به مسئله ناترازی گاز در فصل سرد سال اشاره شد و وزیر نفت از لزوم سرمایهگذاری برای استخراج نفت اشاره کرد و همچنین در رابطه با مدیریت مصرف و جبران بخشی از ناترازی از طریق بهینهسازی مصرف نیز اشاره شد.
طبق دادههای مربوط به مصرف گاز، از مجموع تولید ۸۷۰ میلیون مترمکعبی گاز در فصول سرد سال، بیش از ۸۰ درصد از کل تولید گاز کشور در بخش خانگی و تجاری مورد استفاده قرار میگیرد. نکته بسیار مهم در این زمینه، مصرف بسیار بالای مشترکان خارج از الگوی بهینه مصرف است که با وجود اینکه تنها ۱۱ درصد مشترکین در پله ۷ تا ۱۲ که مشترکان پرمصرف به شمار میآیند؛ هستند، اما این مشترکین علاوه بر اخذ حداکثری یارانهها، حدود ۴ تا ۵ برابر مشترکین عادی نیز مصرف دارند که همین موضوع سبب شده است بخش بزرگی از ناترازی گاز بر دوش همین عده قلیل اما پرمصرف جامعه باشد.
بنابراین بهترین سیاست در مقابله با این افراد عمدتاً مرفه استفاده از مکانیسم قیمتی و اصلاحات قیمتی بدون فشار به ۸۹ درصد مردم است. سیاست تعرفه گذاری پلکانی موثر مشترکان پرمصرف دقیقه همان مدلی است که موجب خواهد شد که این افراد به سمت اصلاح رویه بروند.
فاز اول این مدل تعرفه گذاری موثر و پلکانی، در آذر ۱۴۰۰ بعد از روی کار آمدن دولت سیزدهم اجرایی شد که نتیجه آن تنها با اجرا در چهار ماه پایانی سال، به کاهش روزانه ۲۵ میلیون مترمکعبی میزان مصرف مشترکان پرمصرف به نسبت مدت مشابه در سال ۱۳۹۹، منجر شد.
این در حالی است که تامین مالی سالانه موردنیاز برای افزایش این میزان گاز در سال، برابر با ۳ میلیارد دلار خواهد بود؛ بنابراین سیاست مدیریت مصرف از طریق اعمال تعرفه گذاری پلکانی موثر پرمصرفها، در کنار سرمایهگذاری در تولید بهینه گاز، موجب خواهد شد که نهتنها از ناترازی گاز عبور کنیم، بلکه به یکی از صادرکنندگان گاز در منطقه نیز تبدیل شویم و درآمد ارزی بالایی نیز از این محل به دست بیاوریم.
پرداخت یارانه در بخش گاز، بنزین و گازوئیل
«محمدطلا مظلومی» عضو کمیسیون انرژی مجلس در گفتوگو با ایرنا در مورد اعمال تعرفه پلکانی برای مشترکین پرمصرف گاز، گفت: شمولیت اعمال تعرفه پلکانی برای مشترکان پرمصرف شامل همه حاملهای انرژی است. شیوه فعلی توزیع حاملهای انرژی و عدم محاسبه واقعی قیمت انرژی برای مشترکان پرمصرف، باعث شده است به نقطهای برسیم که علاوه بر افزایش غیربهینه و مسرفانه مصرف گاز، دولت نیز به بدهکارترین بنگاه اقتصادی کشور شود.
عضو کمیسیون انرژی مجلس اظهار کرد: دولت مجبور است در بخشهای مختلف یکسری یارانههای پنهانی را بدهد که عدد اینها قابل توجه است. پرداخت یارانه در بخش گاز، بنزین و گازوئیل از طرف دولت عدد قابل توجهی است.
مشترکان پرمصرف، بیشترین یارانه را دریافت میکنند
وی ادامه داد: ما در مجلس طرفدار این نیستیم که قیمتها افزایش پیدا کند، اما مجلس طرفدار این است که مصرف انرژی بهینه شود و به همین دلیل معتقدیم باید این فرآیند اصلاح شود و در عین حال افرادی که بیشترین مصرف را دارند بیشترین هزینه را بپردازند. البته اقلیت مشترکان پرمصرف، بخش بالایی از مصرف کل مشترکان را به خود اختصاص میدهند و در عین حال بیشترین یارانه را دریافت میکنند.
مظلومی تاکید کرد: اعمال تعرفه پلکانی موثر برای مشترکین پرمصرف گاز، عادلانهترین تصمیم برای بهینهسازی مصرف گاز است. بهینهسازی مصرف گاز بسیار مهم و حیاتی است تا بتوانیم ناترازی را کنترل کنیم. سال گذشته مجبور شدیم برای اینکه گاز خانگی را قطع نکنیم برخی صنایع را تعطیل کنیم که این اشتباه است.
اقدام برای توزیع و مصرف عادلانه گاز
عضو کمیسیون انرژی مجلس گفت: همه این مسائل سروته یک فرمولی است که باید اصلاح شود. در بودجه ۱۴۰۰ و ۱۴۰۱ ما احکامی را در مورد تعرفه گذرای پلکانی برای مشترکین پرمصرف گاز داشتیم. کمیسیون انرژی در مورد این موارد در بودجه ۱۴۰۲ نیز تصمیمگیری منسجمی خواهد داشت.
وی خاطرنشان کرد: کشور ما از نظر منابع گازی غنی است در برخی مناطق که مناطق تولیدی است با افت فشار گاز مواجه هستیم و باید فکری اساسی برای توزیع و مصرف عادلانه گاز کرد.