خبرنگار فولاد در مصاحبه با برخی از مدیران و کارشناسان مرتبط، چرایی و چگونگی اجرای پروژه بومی‌سازی بانک‌های خازنی با آستانه اعوجاج هارمونیکی بالا درانرژی و سیالات سبا را جویا شده است. ماحصل این گفت‌وگوها را در ادامه مطلب می‌خوانید.

داریوش دریابار، مدیر انرژی سیالات مجتمع فولاد سبا:

تأمین پایدار کمی و کیفی انرژی الکتریکی موردنیاز خطوط تولیدی سبا یکی از وظایف اصلی مدیریت انرژی و سیالات سباست. در این راستا یکی از تجهیزاتی که در صنعت برق کاربرد زیادی دارد جبران‌سازهای توان راکتیو یا همان بانک‌های خازنی است که نقش افزایش ضریب و کیفیت توان و کاهش هزینه انتقال و مصرف انرژی را به عهده دارند. ساختار بانک‌های خازنی موجود در تابلوهای توزیع برق سبا، به‌صورت مثلث است. این ساختار در مقابل اعوجاج‌های هارمونیکی بسیار حساس بوده و علاوه بر ایجاد تلفات حرارتی، خرابی‌های متنوعی همچون بادکردن و ترکیدن خازن، سوختن کنتاکتورها و گاهی آتش‌سوزی تابلوهای مذکور را در پی داشته است؛ بنابراین پیدا کردن راهکار اساسی جهت برون‌رفت از این مشکل در دستور کار مجموعه انرژی و سیالات سبا قرار گرفت.

علیرضا ناظریان، رئیس دفتر فنی انرژی سیالات سبا:

برای رفع معضل بانک‌های خازنی موجود و کاهش خسارات و توقفات ناشی از آسیب دیدن آن‌ها، اعم از تعمیرات زودهنگام، تأمین قطعات و کاهش توقفات خط تولید، واحد تصفیه و توزیع سیالات سبا تصمیم به تغییر ساختار بانک‌های خازنی موجود و استفاده از تکنولوژی‌های به‌روز گرفت که با حمایت مدیریت مجموعه و با تشکیل یک گروه متخصص متشکل از کارشناسان تعمیرات برق واحد تصفیه و توزیع سیالات سبا، دفتر فنی انرژی و سیالات سبا و واحد بومی‌سازی فولاد مبارکه و با همکاری شرکت دانش‌بنیان اروم‌نیرو توان، پارامترهای شبکه برق اندازه‌گیری و تحلیل گردید و مشکلات آن جمع‌آوری شد و بر اساس شرایط واقعی، بومی‌سازی بانک‌های خازنی جدید با آستانه مقاومت بالا در برابر اعوجاج‌های هارمونیکی و تغییرات شدید ولتاژی با موفقیت به انجام رسید.

داود علیزاده، کارشناس دفتر فنی انرژی و سیالات سبا:

ازآنجاکه موضوع بومی‌سازی و حمایت از سازندگان داخلی خصوصاً شرکت‌های دانش‌بنیان و همین‌طور اجرای اقتصاد مقاومتی از اهداف چندین‌ساله شرکت فولاد مبارکه است، با معرفی شرکت دانش‌بنیان اروم‌نیرو توان، به‌عنوان اولین سازنده میکروخازن‌های سه‌فاز ستاره زمین شده، پس از تحقیق و بررسی در مورد این شرکت، برای اولین بار در فولاد مبارکه، در ناحیه فولاد سبا، این بومی‌سازی انجام شد که پیرو آن، در بانک‌های خازنی این واحد تغییرات اساسی صورت گرفت و به‌جای سلف و خازن‌های وارداتی ۱۸KVAR-400V- 82.6MF، میکروخازن‌های ۲۵KVAR ساخت داخل با دو سال گارانتی تعویض جایگزین گردید که علاوه بر رفع مشکلات و خرابی‌های قبلی، ازنظر تأمین قطعات یدکی هیچ‌گونه نگرانی وجود نخواهد داشت.

گفتنی است با اجرای این پروژه در دو سال گذشته، حتی یک مورد خرابی بانک‌های خازنی در واحد مذکور رخ نداده است و این در حالی است که فقط در واحد توزیع آب سبا به‌طور متوسط سالانه ۳۰ عدد از خازن‌های قدیمی خارجی مصرف می‌شد که با در نظر گرفتن هزینه‌های تعمیراتی و خرابی‌های ناشی از آن، با اجرای این بومی‌سازی، مبلغی در حدود سالانه ۱۸۰ میلیون تومان صرفه‌جویی می‌گردد که در صورت استقبال سایر نواحی این رقم صرفه‌جویی بسیار بیشتر خواهد بود.

محمد کاوسی، کارشناس بومی‌سازی مواد، قطعات و تجهیزات:

خازن‌های قبلی موجود به‌صورت خرید خارج و با صرف هزینه‌های زیاد انجام می‌گرفت. هدف از بومی‌سازی این قطعه، علاوه بر کاهش خروج ارز از کشور و صرفه‌جویی در زمان و هزینه‌های جنبی، تأمین پایدار و بومی‌سازی با تکنولوژی روز دنیا بوده است؛ بنابراین با توجه به توانمندی شرکت‌های دانش‌بنیان و ارزیابی و امکان‌سنجی توانمندی‌های شرکت‌های داخلی، تصمیم بر آن شد که بومی‌سازی این قطعه به روش تولید خازن‌های الکترونیکی نسل جدید (میکروخازن) انجام گردد.

غلامحسین افشاری، کارشناس تعمیرات برق و اتوماسیون واحد تصفیه و توزیع سیالات سبا

پیرو خرابی‌های مکرر خازن‌ها، سلف‌ها و سایر تجهیزات نصب‌شده در بانک‌های خازنی پاورسنترهای واحد تصفیه و توزیع سیالات سبا، علل بروز حوادث و خرابی‌ تجهیزات زیرمجموعه تابلوهای بانک خازنی بررسی و مقرر گردید طراحی بانک‌های خازنی مجموعه پاورسنترهای واحد تصفیه و توزیع سیالات فولاد سبا بازنگری و اصلاح شود و همچنین خازن‌های وارداتی فعلی با اتصال مثلث‌ساخت با میکروخازن‌های مدولار با مرکز ستاره زمین‌شده شرکت اروم‌نیروتوان جایگزین گردند؛ بنابراین کلیه اطلاعات و محاسبات مربوط به طرح موجود بانک‌های خازنی با شرکت دانش‌بنیان اروم‌نیرو توان مطرح و ضمن بررسی و آنالیز حوادث و خرابی‌های طرح فعلی راهکارها و طراحی جدید مناسب جهت حفاظت تجهیزات نصبی در بانک‌های خازنی به همراه خازن‌های تولیدشده توسط شرکت اروم‌نیروتوان تهیه و توسط گروه تعمیرات برق واحد در غالب پروژه‌های بهینه‌سازی داخلی اجرا گردید. پس از اجرای طرح، عملکرد بانک‌های خازنی در شرایط مختلف کاری شبکه بررسی و کلیه آنالیزهای مرتبط با کیفیت توان و ولتاژ شبکه، جبران‌سازی توان راکتیو و پایداری هارمونیکی شبکه با طرح و جایگزینی خازن‌های جدید انجام شد و از صحت عملکرد آن اطمینان حاصل گردید.

پژمان پاکروان، سرپرست تعمیرات واحد تصفیه و سیالات سبا

اصلاح طراحی و جایگزینی خازن‌های مربوط به بانک‌های خازنی پاورسنترهای واحد تصفیه و توزیع سیالات سبا با هدف افزایش ضریب آماده‌به‌کاری تجهیز، کاهش توقفات، کاهش هزینه‌های تعمیراتی و جلوگیری از بروز حوادث احتمالی در واحد تصفیه و توزیع سیالات سبا تهیه و با عنایت به امکان اجرا از طریق نیروهای تعمیرات برق واحد در دستور کار گروه تعمیرات برق و اتوماسیون واحد قرار گرفت. در ضمن با توجه به مزایا و ویژگی‌های خازن‌های جدید داخلی و همچنین با هدف کاهش و تسهیل مدت‌زمان و هزینه‌های تأمین، گروه فنی انرژی و سیالات سبا و واحد بومی‌سازی مجتمع فولاد مبارکه خازن‌های جدید را معادل‌سازی، تأمین و جایگزین خازن‌های قبلی وارداتی کردند.