تجارت خارجی از سقوط آزاد تا صعود بی‌سابقه

به گزارش تجارت گردان ، بر اساس آمارهای گمرک، صادرات کشور از حدود ۹۸ میلیارد دلار در سال ۹۱ به کمتر از ۵۰ میلیارد دلار در سال ۹۹ رسید که کاهش حدود ۵۰ درصدی را نشان می‌دهد. این در حالی است که طی دوره ۱۰ ماهه شهریور ۱۴۰۰ تا پایان خرداد ۱۴۰۱ (دولت سیزدهم)، صادرات رشد ۲۷ درصدی را تجربه کرده است.

دولت آیت‌الله رئیسی در حالی اقتصاد را از دولت گذشته تحویل گرفت که صادرات کالای کشور در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۱ نصف شده و از ۹۸ میلیارد دلار به ۴۹٫۸ میلیارد دلار رسیده بود. به عبارت ساده‌تر، تراز بازرگانی کشور در دولت گذشته یک‌دهم تراز بازرگانی در سال پایانی دولت دهم بود.

اهمال دولت گذشته سبب نصف شدن ارزش صادرات کالای کشور نسبت به پایان دولت دهم شد. بر اساس آمارهای رسمی، در آخرین سال عملکرد دولت دهم ارزش صادرات کالای کشور ۹۸ میلیارد دلار بود. این در حالی بود که در آن زمان ایران تحت تحریم‌های گسترده قرار داشت و حسن روحانی با شعار رفع این تحریم‌ها با مذاکره به میدان انتخابات ریاست جمهوری آمد. با این حال، در آخرین سال عملکرد دولت گذشته به علت ناتوانی و ضعف دولت در برابر تحریم‌ها، صادرات کالای کشور به کمتر از ۵۰ میلیارد دلار رسید و به عبارتی نصف شد.

فاجعه نصف شدن صادرات کالای کشور به علت بی‌توجهی دولت گذشته به بازارهای صادراتی کشور در منطقه خاورمیانه و همسایگان و از دست دادن بازار آمریکای لاتین رخ داد. دولت گذشته تمام تمرکز خود را بر بهبود تجارت با اروپا قرار داد که آنها هم به تمام وعده‌های خود بی‌توجهی کردند و دولت گذشته را با وعده‌های توخالی فریب دادند.

آیت‌الله رئیسی در حالی دولت را تحویل گرفت که تراز بازرگانی کشور در سال ۱۳۹۹ نسبت به سال ۱۳۹۱ بالغ بر ۹۰ درصد کاهش یافته و از ۳۰٫۹ میلیارد دلار به تنها ۳٫۲ میلیارد دلار رسیده بود.

با توجه به این شرایط یکی از وعده‌های آیت‌الله رئیسی، توسعه تجارت با همسایگان بود که سبب افزایش صادرات غیرنفتی کشور در سال ۱۴۰۰ شد و درآمدهای ارزی را بهبود بخشید.

از ابتدای شروع به کار دولت آیت‌الله رئیسی با اقدامات مثبت صورت گرفته در حوزه تعامل با کشورهای مختلف به‌ویژه همسایگان و دیپلماسی متوازن، کشور شاهد رونق نسبی در حوزه تجارت خارجی بوده است.

 توجه به توسعه همکاری‌های تجاری با کشورهای منطقه دلیل رشد تجارت خارجی ایران در دولت سیزدهم است در حالی که در دولت قبل صرفاً به توسعه با کشورهای اروپایی اولویت داده شد آن هم در شرایطی که صادرات ایران به اروپا کمتر از یک میلیارد دلار بود!

همچنین طبق آخرین آمار، از زمان استقرار دولت سیزدهم و از اول شهریور ماه سال ۱۴۰۰ تا پایان تیرماه ۱۴۰۱ بالغ بر ۱۵۱ میلیون و ۴۹۶ هزار تن کالا به ارزش ۱۰۱ میلیارد و ۸۲۰ میلیون دلار بین ایران و سایر کشورهای جهان تبادل شد که از لحاظ وزنی با رشد ۴ درصدی و از لحاظ ارزش با رشد ۳۱ درصدی نسبت به مدت مشابه همراه بوده است.

در این مدت یازده ماهه و نسبت به مدت مشابه در دولت قبل، پنج میلیون و ۷۵۲ هزار تن کالا و ۲۳ میلیارد و ۸۶۰ میلیون دلار تجارت بیشتر بین ایران و سایر کشورها رقم خورده است.

همچنین در ۱۱ ماه فعالیت دولت سیزدهم حدود ۱۱۳ میلیون تن کالا به ارزش ۴۸ میلیارد و ۱۹۸ میلیون دلار صادرات غیرنفتی انجام شده که ۱۰ میلیارد و ۱۱۱ میلیون دلار نسبت به مدت مشابه قبل معادل ۲۷ درصد رشد داشته است.

با توجه به سیاست تأمین نیازهای ضروری کشور و واردات کالاهای اساسی از جمله واکسن‌های کرونا، نهاده‌های تولید، مواد اولیه و ماشین آلات و با وجود بحران‌های بین المللی ۳۸ میلیون و ۵۳۹ هزار تن کالا به ارزش ۵۳ میلیارد و ۶۲۲ میلیون دلار، از ابتدای شهریور ۱۴۰۰ تا پایان تیرماه ۱۴۰۱ وارد کشور شد که ۱۳ میلیارد و ۷۴۹ میلیون دلار بیشتر از مدت مشابه بوده که این میزان ۱۸ درصد در وزن و ۳۴ درصد در ارزش با رشد همراه بوده است.