تدوین ضوابط جدید برای احداث دیوارهای محیطی در مناطق مستعد زلزله

به گزارش تجارت گردان ، حامد مانی‌فر مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان در گفت‌وگو با وزارت راه و شهرسازی به ارایه نتایج حاصل از بررسی‌های کارشناسان آن دفتر در خصوص علت تخریب واحدهای مسکونی در زلزله‌های چند سال گذشته و از جمله زلزله بهمن ۹۹ سی‌سخت در استان کهگیلویه و بویراحمد پرداخت.

مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان گفت: بررسی‌های انجام شده توسط کارشناسان دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان نشان می‌دهد که عمده خسارت‌های فنی وارده به ساختمان‌های مسکونی در زلزله‌های چند سال گذشته شاملِ عدم اجرای درست مهار دیوارهای پیرامونی و داخلی، عدم اجرای درست دیوارهای محوطه و مهار مناسب آن، عدم اتصال مناسب قطعات نما، عدم اجرای درست مهار جانبی سقف‌ها و عدم اجرای شناژهای قائم و افقی بوده است.

مانی‌فر ادامه داد: دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان از سال ۹۶ و بعد از وقوع زلزله آبان سرپل ذهاب، تدوین دستورالعمل مهار اجزای غیرسازه‌ای معماری را در دستور کار قرار داد که نتیجه منجر به تهیه پیوست ۶ آیین‌نامه طراحی ساختمان‌ها در برابر زلزله، استاندارد ۲۸۰۰ با موضوع طراحی لرزه‌ای و اجرای اجزای غیرسازه‌ای معماری شد که از تیرماه ۹۸ با ابلاغ وزیر راه وشهرسازی لازم‌الاجرا است.

وی یکی از دلایل اصلی تخریب دیوارهای پیرامونی و داخلی در ساختمان‌های احداث شده در چند سال گذشته را عدم اجرای صحیح مهارها که در پیوست ۶ استاندارد ۲۸۰۰ به آن اشاره شده مرتبط دانست و تصریح کرد: عدم آموزش صحیح مهندسان طراحی، ناظر و مجری و عدم آگاهی مالکان پروژه‌ها از اجرای صحیح مهارها از دلایل اصلی تخریب دیوارهای پیرامونی و داخلی در ساختمان‌های احداث شده است.

مانی‌فر عمده ایرادهای مشاهده شده در ساختمان‌های تخریب شده در زلزله‌ها را ناشی از رعایت نشدن اجرای صحیح مفاد پیوست ۶ استاندارد ۲۸۰۰ دانست و این ایرادها را بدین شرح توضیح داد: اتصال کامل وادارهای قائم به سقف و عدم حرکت این وادارها در زمان وقوع زلزله منجربه  انتقال نیروی زلزله به دیوارها و تخریب دیوار خواهد شد. همچنین، استفاده از وادارهای قائم در فاصله کمتر از یک متر از بر ستون که در اندرکنش سازه و دیاوراهستند شامل خرابی دیوارهای پیرامونی می‌شوند. استفاده نکردن از میلگرد بستر به همراه وادار قائم برای حفظ و یکپارچگی دیوار از مواردی است که جزو اشکال و ایرادهای ساختمان‌ها شناخته شد.

شتاب مبنای طرح در بازسازی سی‌سخت و یاسوج افزایش می‌یابد

مدیرکل دفتر مقررات ملی و کنترل ساختمان یکی از موارد تخریب‌شده در زلزله‌های رخداده را تخریب دیوارهای محوطه برشمرد و گفت: دیوارهای محوطه از جمله اجزایی هستند که تاکنون به طراحی آنها توجه کمی شده است و در عین حال شاهد آسیب‌‌پذیری آنها در زلزله‌های چندماه و چندسال گذشته بودیم. به همین دلیل تهیه ضابطه دیوارهای بنایی محوطه در دستور کار قرار گرفت.

مانی‌فر با اشاره به اینکه ضابطه مهار دیوارهای بنایی محوطه تدوین شده است و در مرحله داوری قرار دارد، توضیح داد: این ضابطه به طراحی دیوارهای بنایی محوطه با رویکرد محاسباتی و غیرتجویزی می‌‌پردازد. اگرچه بارگذاری اصلی دیوارهای بنایی عمدتا بار باد و زلزله است. اما با توجه به اینکه بر اساس دستورالعمل، طراح قادر است مقاومت خارج از دیوار را محاسبه کند، طراحی دیوار محوطه برای سایر بارهای تصادفی از جمله ضربه ناشی از برخورد، انفجار و … ممکن خواهد بود. در  این دستورالعمل تمرکر بر روی دیوارهای بنایی است.

وی در ادامه به پیشنهاد اداره راه و شهرسازی استان کهگیلویه و بویراحمد برای افزایش شتاب مبنای شهرهای یاسوج و سی‌سخت اشاره کرد و گفت: وجود گسل‌های فعال در منطقه سی‌سخت و یاسوج، وقوع سناریوهای لرزه‌ای در حوزه نزدیک این دو شهر با بزرگای بیش از ۶/۵ را نیز ممکن می‌کند. بنابراین در ساخت‌وساز و توسعه شهری منطقه، پهنه‌بندی لرزه‌ای منطقه باید موردبازنگری قرار بگیرد و با افزایش شتاب مبنای طرح اقدام به بازسازی شود.