ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران  ۲۶ تیر ماه در نشست هفتگی با خبرنگاران ضمن تشریح آخرین تحولات در حوزه سیاست خارجی به سؤالات آن‌ها پاسخ داد.

وی در ابتدا ایام سوگواری و عزاداری برای حضرت اباعبدالله الحسین و یاران باوفای آن حضرت را تسلیت گفت.

سخنگوی دستگاه دیپلماسی در پاسخ به سؤالی درباره بیانیه مشترک روسیه و شورای همکاری خلیج فارس درباره جزایر سه‌گانه ایرانی و اینکه سفارت ایران قبل از امضای بیانیه طرف روسی را در جریان حساسیت‌های ایران قرار داده بود؟ عنوان کرد: احترام به حاکمیت و تمامیت ارضی کشور‌ها یک اصل شناخته شده و انکارناپذیر در حقوق بین‌الملل و مبتنی بر منشور ملل متحد است. ایران رعایت این اصل را در ارتباط با تمامیت ارضی ایران از سوی همه طرف‌ها اصل واجب الاحترام و لازم الاجرا می‌داند و نسبت به هر اقدامی که خلاف این اصل صورت بگیرد واکنش جدی و مناسب نشان خواهد داد.

این دیپلمات ارشد ایرانی بیان کرد: ایران موضوع تمامیت ارضی و سرزمینی و حاکمیت خود را بر جزایر سه گانه مورد اشاره هیچ گاه قابل مذاکره و گفتگو ندانسته و دخالت هر طرفی اعم از دولت امارات، دولت روسیه و هر طرفی را در این ارتباط غیرقابل قبول و مردود تلقی می‌کند و نسبت به آن واکنش جدی نشان می‌دهد. در این ارتباط واکنش ایران کاملا صریح و شفاف و بدون هیچگونه مسامحه بوده است. ایران به صورت رسمی به دولت روسیه اعتراض کرده و مواضع سیاسی، غیردقیق و غیرسازنده هیچ خللی در حق مسلم ایران در حاکمیت کامل بلامنازع و غیرقابل مذاکره بر جزایر سه گانه ایرانی نخواهد داشت.

عمان کشور شریک ما در حوزه مسائل دوجانبه و منطقه‌ای است

وی با اشاره به سفر امروز وزیر خارجه عمان به تهران اظهار داشت: عمان کشور شریک ما در حوزه مسائل دوجانبه و منطقه‌ای است و هم یک کشور دارای نقش سازنده و مثبت و توأم با حسن نیت برای ایفای نقش سازنده در خصوص برخی موضوعات بین‌المللی مورد توجه مشترک ایران و عمان است. در خصوص موضوعات مورد گفت‌وگوی ایران با برخی طرف‌های بین‌المللی و غیرمنطقه‌ای عمان همواره نقش سازنده داشته است. فرصتی است برای گفت‌وگوی مشترک و سازنده دو کشور و استمرار گفتگو‌های مشورتی دو کشور در زمینه‌های مورد علاقه. ان‌شاءالله بعد از سفر توضیحات تکمیلی درباره محور‌های گفتگو‌ها در اختیار عزیزان قرار دهیم.

سخنگوی وزارت خارجه در پاسخ به سؤالی بیان کرد: نقش دولت آمریکا در خصوص مسائل منطقه‌ای به ویژه امنیت منطقه هیچگاه صلح آمیز و سازنده نبوده است. اظهارات لفاظی‌ها و تحرکات آمریکا در ارتباط با موضوع گفته شده را سازنده نمی‌دانیم و تحریک آمیز است و تداوم این گونه اقدامات می‌تواند به ایجاد حساسیت‌های جدید در منطقه به ویژه در حوزه راهبردی خلیج فارس و دامن زدن به بی ثباتی و ناامنی کمک کند. ایران نسبت به هر اقدام غیرقانونی و غیرسازنده که امنیت منطقه را تحت تاثیر قرار دهد با حساسیت و دقت رصد و پایش می‌کند و نسبت به هرگونه اقدام تحریک آمیز و غیرقانونی به صورت خاص در نزدیکی مرز‌های خود حساس است و نسبت به آن توجه ویژه خواهد کرد و با توجه به اشراف و توانمندی نیرو‌های مسلح خود در پاسداری از امنیت مرز‌ها و امنیت دریانوردی و هوانوردی در منطقه خلیج فارس حق خود را برای اتخاذ تدابیر مقتضی بازدارنده و منطبق با قواعد و مقررات بین‌المللی و حقوق بین‌الملل محفوظ می‌دارد و از حقوق مسلم خود استفاده خواهد کرد.

امنیت منطقه موضوع مشترک برای همه کشور‌های حوزه خلیج فارس است

وی گفت: توصیه ما به دولت آمریکا پرهیز از هرگونه اقدام تحریک آمیز، غیرسازنده و بی ثابت کننده در منطقه است. امنیت منطقه موضوع مشترک برای همه کشور‌های حوزه خلیج فارس است. امنیت در منطقه یک مقوله یکپارچه و تعمیق و تامین آن نیازمند همکاری‌های دسته جمعی کشور‌های منطقه است. انتظار می‌رود دیگر کشور‌ها در حوزه آبی خلیج فارس به مسئولیت‌های خود توجه و هشدار‌های لازم را به دولت آمریکا برای پرهیز از هرگونه اقدام تحریک آمیز و غیرسازنده بدهند.

سخنگوی وزارت خارجه درباره مذاکرات غیرمستقیم ایران و آمریکا و سفر وزیر خارجه عمان و ارتباط آن با موضوع تبادل زندانیان اظهار داشت: به جزییات مذاکره امروز در این جلسه نمی‌توانم اشاره کنم. عمان شریک سازنده و همراه با نقش مثبت و از شرکای خوب ایران در مسائل مورد توجه مشترک است. ایران از فرصت‌های دیپلماتیک برای تامین حقوق ملت ایران غفلت نخواهد کرد. استفاده از ظرفیت کشور‌های دوستی که علاقه‌مندند در مسیر دستیابی به توافق سازنده کمک کنند، ایران در عمل همواره نشان داده از چنین نقش‌های سازنده‌ای استقبال کرده و خواهد کرد. از مسیر‌های دیپلماتیک هیگاه فاصله نگرفتیم و مادامی که حقوق ملت در تداوم مسیر مذاکره باشد دولت ایران از این ظرفیت‌های دیپلماتیک استفاده خواهد کرد.

وی گفت: دولت آمریکا به عنوان طرفی که به صورت غیرقانونی از یک قرارداد بین‌المللی خارج شده هم نسبت به این اقدام مسئولیت دارد و مسؤول وضعیت حاکم بر روند برجام است و هم درباره بازگشت مسؤولانه همه طرف‌ها به برجام دولت آمریکا باید به مسئولیت خود عمل کند.

 این دولت آمریکاست که باید  اراده و تصمیم سیاسی قطعی خود را نشان دهد

کنعانی اضافه کرد: روند و مسیر مذاکره همچنان باز است و می‌تواند در مسیر‌های دیپلماتیک این موضوع پیگیری شود. امکان جمع بندی مذاکرات مبتنی بر گفتگو‌های قبلی انجام شده در بازه زمانی نزدیکی میسر است، ولی این دولت آمریکاست که باید در این زمینه اراده و تصمیم سیاسی قطعی خود را نشان دهد. به مسیر‌های دیپلماتیک تداوم خواهیم داد و پیگیری می‌کنیم.

سخنگوی وزارت خارجه درباره کنار گذاشتن رابرت مالی اظهار داشت: ارزیابی خاصی منفی یا مثبت در این رابطه نداریم. به رفتار دولت‌ها نگاه می‌کنیم و آمد و رفت دولت‌ها را ملاک ارزیابی سیاست‌ها و برنامه‌ها تلقی نمی‌کنیم و به آن توجه نخواهیم کرد. به رفتار دولت آمریکا توجه داریم و در خصوص تغییر افراد ارزیابی خاصی نداریم و واکنشی در این رابطه نخواهیم داشت.

میزبانی از سرکردگان منافقین مصداق روشن حمایت از تروریست است

وی درباره میزبانی از سرکرده گروهک تروریستی منافقین در پارلمان ایتالیا گفت: اقدام رسمی دولت ایران به صورت جدی و فوری انجام شده است. میزبانی از منافقین و فرقه تروریستی منافقین از سوی هیچ طرف و دولتی قابل دفاع و قابل توجیه نیست. میزبانی از سرکردگان و اعضای این فرقه در هر سطحی و توسط هر کشوری و در هر شکل آن مصداق بارز حمایت از تروریسم و تحریک و تشویق تروریسم است و با مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در مبارزه با تروریسم در تعارض کامل و آشکار است و به ویژه با شعار‌های حقوق بشری و ادعا‌های حقوق بشری این گونه دولت‌ها از جمله دولت‌های اروپایی کاملا در تعارض است. نمی‌شود هم مدعی دفاع از حقوق ملت ایران باشند و هم از قاتلان ملت ایران به کسانی که دستشان به خون ملت ایران و خون بیش از ۱۷ هزار شهروند ایرانی آلوده است حمایت و یا میزبانی کنند. این با مسئولیت بین‌المللی دولت‌ها در مبارزه با تروریسم در تعارض است. ایران در این رابطه دیدگاه‌های خود را به صورت جدی و صریح به دولت ایتالیا اعلام و با احضار سفیر ایتالیا به آن واکنش جدی نشان داده است.

وی گفت: از همه ظرفیت‌ها برای پیگیری و تعقیب سرکردگان این گروهک استفاده کرده و می‌کنیم. متاسفانه بسیاری از دولت‌ها به رغم شعار‌هایی که می‌دهند به مسؤولیت‌های خود عمل نکردند. انتظار ما از این دولت‌ها عمل به مسؤولیت‌های بین المللی در مبارزه با تروریسم است.

وی در پاسخ به سوالی درباره افغانستان گفت:امنیت در این خطه برای ما مهم است و ما برای کمک به حفظ امنیت در افغانستان اهمیت به سزای قائل هستیم.

کنعانی در پاسخ به سوالی درباره همکاری ایران و روسیه گفت:هر اقدامی را در زمینه تشدید جنگ مخل امنیت بین الملل می دانیم و این نه به نفع اوکراین و نه به نفع جهان است.راهکار این بحران جنگ نیست و بازگشت مسیر سیاسی است و اینکه همه طرف‌هایی که دارای نقش و تاثیر و نفوذ هستند باید کمک کنند راهکار سیاسی تقویت شود. تشدید آتش جنگ در قضیه اوکراین باعث نگرانی ایران است. اتهامات علیه ایران را کاملا مردود می‌دانیم و قائل به راهکار سیاسی هستیم و بر این موضع همچنان تأکید می‌کنیم.

دعوت از رئیسی برای حضور در نشست آتی سران بریکس

وی در پاسخ به سوالی درباره عضویت ایران در بریکس گفت:جمهوری اسلامی ایران درخواست عضویت خود را در بریکس از مدت‌ها قبل ارائه کرده و در این زمینه رایزنی‌های خود را انجام داده است. خوشبختانه از رئیس جمهور برای مشارکت در نشست آتی سران بریکس هم دعوت شد و برای پیوستن اعضای جدید هنوز آیین نامه جدید طراحی نشده است و درحال مشورت درباره این آیین نامه هستند.

وی ادامه داد:امیدواریم که روند قانونی عضوبت کامل شود و طبق شرایط جدید ایران اقدامات قانونی خود را انجام خواهد داد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره تبادل زندانیان اروپایی و ایران که سؤال خبرنگار خبرگزاری فرانسه نیز بود اظهار داشت: افرادی که از شهروندان خارجی زندانی شدند مرتکب جرم و نقض قوانین سرزمینی ایران شدند و مبتنی بر قوانین ایران مورد بازجویی و محاکمه و محکوم به زندان شدند. اطلاعات در اختیار دولت‌های آن‌ها قرار داده شده است. در بحث آزادی آن‌ها نگاه به رأفت انسانی بستگی دارد که ایران افراد و اتباعی که با نگاه به جوانب انسانی شایسته چنین رأفتی بودند عمل کرده و بخشی از این موضوعات در چارچوب گفتگو‌های جهات ذیربط ایران و کشور‌های متبوع آن‌ها در حال انجام است. روند مذاکرات و گفتگو‌ها و وجود همکاری‌های قضایی دو کشور می‌تواند در بازه زمانی آینده منجر به برخی تبادل‌ها در خصوص این گونه زندانیان شود.

رژیم صهیونیستی به دنبال تامین منافع نامشروع خود در سایه ایجاد اختلاف بین کشور‌های اسلامی در بین همسایگان است

کنعانی درباره سفر وزیر جنگ رژیم صهیونیستی به جمهوری آذربایجان گفت: اینکه بازدیدی از مرز‌های ارس داشته اطلاعاتی ندارم و مایل به اظهارنظر نیستم. رژیم صهیونیستی مبتنی بر ذات و ماهیت جعلی خود همواره امنیت و ثبات خود را در ایجاد بی ثباتی و ناامنی در کشور‌های منطقه و خاصه در بین کشور‌های اسلامی جست‌وجو کرده است.

وی گفت: آنچه از دولت‌های اسلامی انتظار می‌رود توجه به این واقعیت است که رژیم صهیونیستی به دنبال تامین منافع نامشروع خود در سایه دامن زدن به سوءتفاهم‌ها بی ثباتی‌ها و ناامنی‌ها و ایجاد اختلاف بین کشور‌های اسلامی در بین همسایگان است. این رویکرد کاملا شناخته شده در رفتار سیاسی و امنیت رژیم صهیونیستی در ارتباط با کشور‌های اسلامی است.

مردود اعلام کردن درخواست آمریکا برای بلوکه کردن اموال ایران توسط دادگاهی در فرانسه سؤال دیگری بود که سخنگوی وزارت خارجه در این باره گفت: ایران هیچگونه اقدام غیرقانونی دولت آمریکا چه به صورت مستقیم و چه از طریق کشور‌های ثالث برای تعدی به اموال و دارایی‌های ملت ایران را برنمی‌تابد. اقداماتی از این دست مصداق بارز راهزنی و سرقت دارایی‌های ملت ایران است. انتظار ایران از همه کشور‌های دنیا است که چنین تقاضا‌هایی را از سوی دولت آمریکا نادیده بگیرند و به مسؤولیت‌های خود در ارتباط با دیگر کشور‌ها متعهد و پایبند باشند. 

سفیر ایران در انگلیس منصوب خواهد شد

 سخنگوی وزارت خارجه درباره اخبار منتشر شده درباره تعویق سفر رئیسی به کنیا به خاطر فشار اسرائیل گفت: سفر رئیس جمهور به کنیا براساس دعوت به عمل آمده از سوی همتای کنیایی سفر موفقی بود و در زمان خود انجام شد و نتایج مثمرثمر در تقویت همکاری‌ها داشت. روابط دو کشور در سال‌های گذشته رو به پیشرفت بوده است و این سفر و توافقات امضا شده زمینه ساز ایجاد جهش در مسیر جلو در روابط دو کشور است و در پرتو وجود اراده مشترک و سفر‌های مقامات خوشبین هستیم روابط دو کشور در مسیر رو به رشدی قرار دارد.

وی درباره انتصاب سفیر ایران در انگلیس گفت: سفیر ایران در انگلیس منصوب خواهد شد. انتخاب سفرای جدید در تعداد قابل توجهی از کشور‌ها انجام شد و سفرای جدید ایران مستقر شدند و تعداد قابل توجهی از سفرا در آستانه عزیمت به حوزه ماموریت خود هستند و این کشور و دو کشور باقیمانده اقدام لازم صورت خواهد گرفت و شاهد ارتقای فعالیت‌های دیپلماتیک در این کشور‌ها خواهیم بود. در ارتباط با کشور‌هایی که روابط ما در شرایط جدید شاهد ایجاد فضای مثبت بودیم بلافاصله اقدام به فعال سازی سفارتخانه‌ها کردیم از جمله لیبی و هیأت دیپلماتیک ایران اعزام شد و سفارت را فعال کردیم. در ارتباط با همه کشور‌هایی که علاقه‌مند به توسعه روابط هستند اقدام لازم را در زمان مناسب و به فوریت انجام خواهیم داد. ایجاد حساسیت رسانه‌ای در این خصوص را غیرضروری می‌دانیم. دولت و دستگاه دیپلماسی به مسؤولیت خود توجه دارد و در این زمینه اقدام خواهد کرد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره روابط با آفریقا اظهار داشت: اولین تور آفریقایی رئیس جمهور بعد از ۱۰ سال از سفر رئیس کشور ما به آفریقا انجام شد و سفر موفق و پر محتوایی از جنبه مذاکرات و اسناد امضا شده بود. فضای گفتگو‌ها در این سفر سازنده بود. در این سفر درباره کشت فراسرزمینی گفتگو شد. شرکت‌هایی از ایران علاقه‌مند به فعالیت در این حوزه هستند و هم اکنون برخی شرکت‌های فعال ایران از بخش خصوصی در برخی از کشور‌های آفریقایی در حال فعالیت در این حوزه هستند.

همکاری‌های ایران و عراق در زمینه‌های مختلف دو جانبه و مبتنی بر منافع مشترک است

وی در پاسخ به سوالی درباره همکاری‌های اقتصادی ایران و عراق گفت:جمهوری اسلامی ایران مبتنی بر مذاکراتی که با کشور‌های حوزه خلیج فارس دارد این امر مورد اهتمام دو کشور است، همکاری‌های ایران و عراق در زمینه‌های مختلف دو جانبه و مبتنی بر منافع مشترک است و انشالله با قوت ادامه خواهد داشت. مداخله خارجی از جمله نقش آمریکا به عنوان یک عامل مخل است که انتظار ایران این است که عراق در این باره اقدامات لازم را انجام دهد.

وی ادامه داد:تهاتر یکی از شیوه‌های همکاری ما با دنیاست و اکنون به عنوان یک شیوه کاملا مورد توجه در تعاملات تجاری کشور‌های مختلف در حال اجراست که قابل تقویت است و با توجه به وجود اراده سیاسی مانعی برای تقویت این همکاری‌ها وجود ندارد.

سخنگوی وزارت خارجه درباره سفر فرمانده ارتش پاکستان و دیدارش با امیرعبداللهیان اظهار داشت: سفر مقام عالی نظامی پاکستان در استمرار همکاری‌های سازنده ایران و پاکستان انجام شده است و طرفین بر ضرورت تقویت همکاری‌های دفاعی و نظامی مبتنی بر منافع مشترک و تقویت همکاری‌ها با هدف تامین امنیت برای دو کشور و تقویت فضای امنیتی در طول مرز‌های طولانی مشترک بین دو کشور تأکید دارند و این مذاکرات و سفر فرصت مناسبی برای تکمیل مشورت‌ها بین طرفین و تأکید بر اجرای توافقات دو گذشته بود.

کنعانی بیان کرد: با وجود اراده سیاسی عالی و تماس‌ها و گفتگو‌های مشترک دو کشور به ویژه در حوزه نظامی برداشت ما این است در مسیر خوبی برای تقویت همکاری‌ها قرار داریم و این همکاری‌ها کمک می‌کند امنیت مشترک تامین و مرز‌های دو کشور زمینه ساز تقویت همکاری‌ها و توسعه و شکوفایی باشد.

وی درباره دعوت از ایران برای شرکت در نشستی در قطر بیان کرد: موضوع لبنان را متعلق به ملت لبنان و موضوعی لبنانی می‌دانیم. این ملت لبنان هستند که در خصوص سازوکار‌های داخلی خود به توافق برسند. اینکه کشور‌هایی یا طرف‌هایی با احترام به حق ملت لبنان بتوانند به روند سیاسی در این کشور کمک کنند، از روند‌های سازنده توأم به احترام به حق ملت لبنان استقبال می‌کنیم و چنانچه از ایران خواسته شود در روند سازنده مشارکت کند استقبال می‌کند. اطلاعی ندارم که از ایران دعوت شده باشد.

حضور نیرو‌های تروریستی در عراق مخل مرز‌های دو کشور و امنیت عراق است 

وی درباره گفتگو‌ها با عراق در خصوص مبارزه با گروه‌های تروریستی در شمال این کشور گفت: دولت عراق اخیرا اعلام کرد که با مقامات اقلیم کردستان عراق برای استقرار نیرو‌های دولت فدرال در مرز‌های مشترک با ایران به توافق رسیده است، ایران از چنین اقداماتی که در راستای اجرای توافقنامه امنیتی ایران و عراق استقبال می‌کند و این انتظار و توقع را از مقامات عراقی دارد که نسبت به اجرای کامل توافق پایبند باشد و در بازه زمانی توافق شده عملی و اجرایی کند. الان قضاوت درباره کم و کیف اجرا نمی‌کنیم. مذاکرات بین دو طرف برقرار است و سفیر ما در بغداد ملاقاتی با مشاور امنیت ملی عراق داشت و گفتگو کرد و انتظار ما از دولت عراق پایبندی کامل به توافق و اجرای آن در بازه زمانی مورد توافق است.

کنعانی افزود: برداشت ما این است که امنیت در مرز‌های دو کشور به نفع دو کشور و ملت و زمینه ساز همکاری‌های تجاری و اقتصادی است. تداوم حضور نیرو‌های تروریستی در عراق مخل مرز‌های دو کشور و امنیت عراق است و انتظار داریم دولت عراق در این خصوص توجه جدی داشته باشد.