ضوابط جایگزین روابط شد

به گزارش تجارت گردان به نقل از خبرگزاری مهر، نهم شهریور ماه بود که پس از افزایش شدید قیمت سیمان در دولت دوازدهم وزارت صمت دستور داد سیمان فقط از طریق بورس کالا به فروش رود و عملاً فروش سیمان خارج از بورس کالا ممنوع اعلام شد. این موضوع موجب شد تا در همین ۶ ماه شاهد کاهش شدید قیمت سیمان باشیم و دیگر خبری از سیمان ۱۰۰ هزار تومانی نیست.

مدیرعامل یکی از بزرگترین شرکت‌های توزیع کننده سیمان کشور که پس از ابلاغیه وزارت صمت مبنی بر ممنوعیت خرید و فروش سیمان خارج از بورس کالا به خرید سیمان از بورس مشغول است، این رویداد و شفافیت بورس کالا را پایانی بر روابط پنهانی برخی خریداران و مدیران میانی کارخانه‌ها اعلام می‌کند.

ناصر کاند با بیان اینکه با عرضه سیمان در بورس کالا، دیگر هیچ روابط پنهانی میان خریداران و برخی از مدیران کارخانه‌ها وجود نخواهد داشت به خبرنگار مهر گفت: در شرایط فعلی، موقعیت خرید برای همه خریداران و معامله‌گران برابر و مساوی است.

به گفته کاند، پیش از عرضه سیمان در بورس کالا، حرف اول را روابط می‌زد اما امروز ضوابط جای روابط را گرفته و با عرضه سیمان در بورس کالا، تعامل یکسانی میان خریداران و فروشندگان وجود دارد.

این فعال قدیمی بازار سیمان با اشاره اینکه قیمت سیمان از زمان عرضه در بورس کالا واقعی‌تر شده است، اظهار کرد: تغییرات قیمت سیمان در حال حاضر منطقی پیش می‌رود و با عرضه سیمان در بورس کالا، شرایط در نهایت به نفع مصرف کننده نهایی خواهد بود.

وی حُسن اصلی بورس کالا را در شفافیت می‌داند و معتقد است خریدار در بورس کالا در شرایط رقابت محصول خود را می‌خَرد و فروشنده هم به راحتی محصولش را به فروش می‌رساند.

این توزیع کننده سیمان با تاکید اینکه عرضه سیمان به بورس کالا اتفاق بسیار مُبارکی است و باید آن را به فال نیک گرفت، چند پیشنهاد هم به بورس کالا می‌دهد.

به گفته او اگر چه شفافیت و شرایط برای خریداران در بورس کالا یکی از مزیت‌هاست اما بهتر است بورس کالا برای مشتریان خود به مثابه بانک‌ها اعتبارسنجی و گریدبندی کند؛ بدین معنا که شرایط و موقعیت مشتریان قدیمی، حرفه‌ای یا کلان (دارای اعتبار در بازار هستند) نسبت به مشتریان بدون سابقه خوش حسابی، آماتور و خُرد متفاوت باشد.

به گفته کاند، مشتریان قدیمی و حرفه‌ای با فیلترهای متعددی همچون پرداخت مالیات، ثبت نام در سامانه تجارت تأیید شده‌اند و در بازار اعتبار و جایگاهی دارند و به نوعی در هر شرایطی در بازار باقی می‌مانند. این درحالی است که مشتریان غیرحرفه‌ای و خُرد به صورت موقت در بازار حضور دارند و بعد از تأمین نیاز خود، از بازار خارج می‌شوند.

اختیارات رانت‌زا برای نورچشمی‌ها تمام شد

محمدرضا فهیمی یکی دیگر از فعالان صنعت سیمان به خبرنگار مهر گفت: عرضه سیمان در بورس کالا، بهترین اتفاقی بود که می‌توانست بیفتد.

فهیمی با اشاره اینکه عرضه سیمان در بورس کالا چند پیامد مهم را به دنبال دارد، تصریح کرد: با عرضه سیمان در بورس کالا، اولاً قیمت‌ها بی‌رویه افزایش نمی‌یابد و در معاملات با سود متناسب، عمده فروشان هم سود پایدار خواهند داشت. ثانیاً، مقوله احتکار اتفاق نمی‌افتد، ثالثاً فرار مالیاتی رُخ ندهد و در نهایت اینکه، عرضه مستمر و جدی سیمان در بورس کالا، نفع مصرف کننده نهایی هم را به دنبال دارد.

به گفته این توزیع کننده سیمان، پیش‌‎تر خریداران برای خرید محصولشان باید نزد کارخانه‌ها تمنا و التماس می‌کردند که بتوانند نیازمندی‌شان را تأمین کنند اما در شرایط فعلی در بستر بورس کالا، خریداران می‌توانند به راحتی خرید خود را در بازار انجام دهند.

وی با اشاره اینکه با عرضه سیمان در بورس کالا، اختیارات رانت‌زا برای نورچشمی‌ها تمام شده است، گفت: قبل از عرضه سیمان در بورس کالا، کارخانه‌دارها به هر کسی که مایل بودند، جنس خود را می‌فروختند اما در شرایط فعلی هر کسی می‌تواند به تناسب نیازمندی از بورس کالا خرید کند.

فهیمی تاکید می‌کند: با عرضه سیمان در بورس کالا، رصد معاملاتی سیمان بسیار آسان و شفاف شده است و می‌تواند به راحتی به اطلاعات مبدا تا مقصد دست یافت.

حذف قیمت گذاری دستوری در سیمان قیمت‌ها را کاهش داد

محمدرضا دهقان از فعالان صنعت سیمان اظهار کرد: در ابتدای عرضه‌های سیمان در بورس کالا، مشتریان با مشکل عدم عرضه مکفی سیمان از سوی کارخانه‌ها به واسطه قطعی برق و تعطیلی برخی واحدها مواجه شدند اما با برطرف شدن این مشکل و تعادل و استمرار در عرضه‌ها، شرایط بهبود چشمگیری داشت؛ به گونه‌ای که اکنون بازار متعادل است و وضعیت توزیع سیمان نیز به شکل مطلوب انجام می‌شود.

به گفته وی عرضه سیمان در بورس کالا سبب شد این صنعت از انحصارگری و رانت‌هایی که گاهاً برخی کارخانه‌ها به آن عادت کرده بودند، رهایی یابد.

دهقان در ادامه تاکید می‌کند: عرضه سیمان در بورس کالا شرایط شفاف و رقابتی را به وجود آورده و شناسایی مناسب بازار مصرف و هدف را در برداشته است. همچنین مصالح فروشان استان، با شرایط بهتری روبه‌رو شده‌اند، چرا که با تغییر روند خرید، سیکل بروکراسی اداری واحدهای فروش حذف شده و در نتیجه، خریداران با بروکراسی‌های اداری یا کج سلیقگی برخی مدیران مواجه نیستند.

این توزیع کننده سیمان همچنین می‌گوید: عرضه سیمان در بورس کالا اگرچه رویدادی جدید است اما موفق بوده و حتی به مرور می‌توان با ایجاد برخی تغییرات در این طرح، کل روند توزیع سیمان در کشور بدون کوچک‌ترین ایراد دنبال شود.

این فعال بازار سیمان با بیان اینکه سیمان سال‌ها در سبد حمایتی دولت قرار داشت، اما با حذف قیمت گذاری دستوری شاهد بهبود فرآیندها در این بازار هستیم، پیشنهادی به متولیان بازار داد و گفت: برای آنکه شبکه‌های محلی و استانی توزیع سیمان بتوانند با قدرت به فعالیت شفاف خود ادامه دهند، بهتر است محدودیت تناژ و سقف خرید شرکت‌های پخش یا آن‌هایی که فروش‌های شفافی دارند و از سابقه طولانی در بازار برخوردارند، برطرف شود و این شرکت‌ها امکان خرید بالاتر از سقف تعیین شده را داشته باشند که این موضوع می‌تواند در اصلاحات بازار و معاملات سیمان راهگشا باشد.