با رشد قیمت ارز به ویژه دلار و ادامه نوسان آن طی سال گذشته، بازار موتورسیکلت همچون دیگر بازارها تحت تأثیر قرار گرفت و رشد قیمت ۲.۵ تا ۳.۵ برابری آن به ثبت رسید.
علی عرب، عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتور درباره علت گرانی موتورسیکلت میگوید:
«تعداد کارخانههای مونتاژ موتورسیکلت در ایران به یک دهم گذشته رسیده است و تعطیلی این کارخانهها ادامه دارد. تعداد مشتریان موتورسیکلت نسبت به پارسال نصف شده و فعالان بازار موتورسیکلت هم میگویند که بیشتر مردم برای خرید سراغ موتورهای دست دوم میروند«
حجازی، مدیرعامل یکی از کارخانههای تولید کننده موتورسیکلت میگوید:
«قیمت موتورسیکلتهای ایرانی و چینی نسبت به پارسال صد درصد رشد کرده است. البته رشد قیمت در موتورهای لاکچری به مراتب بیشتر بوده و قیمت موتورسیکلتهای اروپایی، تایوانی، اندونزی و هندی که اتفاقا واردات آنها متوقف هم شده، بین ١٧٠ تا ٢٠٠ درصد بیشتر شده است. این موتورهای لاکچری حدود ۵ تا ١٠ درصد بازار را در اختیار دارند و ٧٠ درصد بازار در اختیار موتورهای چینی و هندی، ٢٠ درصد در اختیار موتورهای تایوانی و ۵ تا ١٠ درصد بازار هم در اختیار موتورهای ایتالیایی و اتریشی است.»
فروشندگان بر مبنای میزان سود تعیین شده موتور را عرضه میکنند و کارخانهها تولیدی به واحدهای عرضه کننده اجازه نمیدهند موتورسیکلتی که در حدود ۳۵ میلیون تومان قیمت دارند را به قیمت ۶٠ میلیون تومان عرضه کنند.
تولید موتورسیکلت به یک سوم رسید
تولید موتورسیکلت در ایران به یک سوم دو سال قبل رسیده است. آمارهای منتشر شده نشان می دهد در سالهای ٧۴ تا ٩۴ هر سال چیزی حدود ۵٠٠ تا ۶٠٠ هزار دستگاه موتورسیکلت در کشور تولید میشد. این رقم در سال ٩۵ به حدود ٧٠٠ هزار دستگاه رسید. اما با ممنوعیت تولید موتورهای کاربراتوری حجم تولید در سالهای ٩۶ و ٩٧ به چیزی حدود ١٠٠ تا ١۵٠ هزار دستگاه در سال رسید. عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتور میگوید «در صورت ادامه این وضع حجم تولید امسال به کمتر از ۵٠ هزار دستگاه میرسد. علی عرب میگوید که تعداد کارخانههای مونتاژ موتورسیکلت از ٢٠٠ به ۶٠ و در حال حاضر به کمتر از ٢٠ کارخانه رسیده است که با این روند به چند کارخانه خواهیم رسید.»
رشد قیمت موتورسیکلت، قدرت خرید افراد را کاهش داده و عاملی شده تا حجم عرضه و تقاضا و کسبوکار واحدهای صنفی موتورسیکلت فروشی به شدت کاهش یابد.
موتورسیکلت های گران قیمت و بدون خدمات
در این شرایط عضو هیأت مدیره انجمن تولیدکنندگان موتور سیکلت میگوید: «وضع خدمات پس از فروش موتورهای با حجم موتور ٢۵٠ سیسی رضایت بخش نیست. موتورهای با حجم موتور بالای ٢۵٠ سیسی معمولا به صورت قاچاق وارد کشور شده و در ایران قطعات آنها مونتاژ میشود. سوار شدن این موتورهای لاکچری البته به این آسانیها هم نیست و باید مجوزها را از دستگاههای مربوطه بگیرید.»
عرب، عضو هیأت مدیره انجمن موتورسیکلت در این باره میگوید:«موتورسیکلتهایی که با حجم موتور بالای ٢۵٠ سیسی که به صورت غیرقانونی وارد میشوند، معمولا به درخواست فدراسیون اتومبیلرانی وارد میشود و تنها مجوز تردد در پیستهای مسابقه را دارند و دارندگان آنها باید مجوز لازم را از فدراسیون دریافت کنند.»
به گفته او براساس قانون موتورهایی که وارد کشور میشوند، باید دارای نمایندگی و خدمات پس از فروش باشند، اما موتورهای خاصی که به صورت غیرقانونی وارد میشوند، معمولا در تامین قطعه و تعمیر آنها به مشکل برمیخورند و دارندگان آنها گاهی اوقات خود مجبور میشوند قطعههای مورد نیازشان را از کشورهای همسایه وارد کنند.»
قیمتگذاری بی حساب و کتاب موتورهای اروپایی
عنوان میشود گران شدن خودروها و کاهش توان خرید مردم سبب شده بازار موتورسیکلت ها گرمتر شود. قیمتگذاری محصولات کارخانجات داخلی با توجه به نرخ تولید از سوی انجمن تولیدکنندگان البته زیر نظر سازمان حمایت محاسبه میشود و در نهایت فروشندهها مجاز هستند این موتورسیکلتها را با ٧ درصد سود در اختیار مشتریان قرار دهند. اما وقتی پای موتورهای لاکچری به میان میآید، قیمتگذاری دیگر هیچ فرمول و حساب کتاب مشخصی ندارد. حجازی، مدیرعامل کارخانه تندر شهاب دراینباره میگوید: «بازار این نوع موتورها در انحصار عدهای خاص است و قیمتگذاری آن هم سلیقهای انجام میشود.»
او ادامه میدهد: «کسی که حاضر است برای خرید یک موتور ٢٠٠ میلیون تومان پول دهد، خیلی در قیدوبند این نیست که قیمت جهانی این موتور چقدر است و یک کالا را چقدر گرانتر از قیمت واقعی آن خریداری میکند.»
موتورسیکلتهایی که از خودرو گرانتر شدند
در بازار موتورسیکلت تهران شاید بتوان چهار گروه موتورسیکلت را تقسیمبندی کرد. گروه نخست ارزانترینها با حجم موتور ١٢۵ سیسی هستند که از رنج قیمتی ٧ میلیون تومان شروع میشوند و تا ٢٠ میلیون تومان هم در بازار وجود دارند. گروه دوم موتورسیکلتهای با حجم موتور ١٣۵ تا ٢٠٠ سیسی هستند که با رنج قیمتی حداقل ٢٠ تا ۴٠ میلیون تومان در بازار به فروش میرسند.
گروه سوم موتورسیکلتها، محصولات با حجم موتور ٢۵٠ سیسی هستند که از حدود ۴٠ میلیون شروع میشوند و تا ١٠٠ میلیون تومان ارزش دارند. تا اینجا هیچ کدام از این موتورسیکلتها برای تردد نیاز به مجوز نیروی انتظامی ندارند، اما در گروه چهارم موتورسیکلتها که شاید به آنها بتوان لوکس گفت، با حجم موتوری بیش از ٢۵٠ تا ١١٠٠ سیسی هستند. موتورسیکلتهایی که قیمت آنها از ١٠٠میلیون تومان شروع میشود و تا ٢٠٠ میلیون تومان هم میرسد.
به عنوان مثال در بازار یک مدل بنلی که با حجم ۲۴۹سیسی وجود دارد که اجازه رفتوآمد در سطح شهر را دارد و با دو سیلندر جزو گرانقیمتترین موتورسیکلتهای اقتصادی بازار شناخته میشود. این موتورسیکلت که سه ماه پیش قیمتی حدود ۴٠ میلیون تومان داشت، در حال حاضر معادل یک پژو ٢٠۶ صفر کیلومتر قیمت دارد و حدود ٩٠ میلیون تومان به فروش میرسد. گشتی در بازار نشان میدهد که در حال حاضر موتورسیکلت وسپا، پریماورا ١۵٠ که ۴ هزار تا کار کرده است، در بازار به قیمت ٩٨ میلیون تومان فروخته میشود. جالب است بدانید وسپا ٩۴۶ هم اکنون در بازار تهران بین ١٧٠ تا ٢٠٠میلیون تومان خرید و فروش میشود.
رشد دوبرابری قیمت موتورهای طرح CG
بررسیها نشان از آن دارد موتورسیکلتهای بهروز هندی که مشتریان بسیاری برای آن وجود دارد، در ابتدای سال گذشته قیمتی در محدوده ١۵ میلیون تومان داشت که در حال حاضر قیمت این محصول به محدوده ٣۵ میلیون تومان رسیده و در کنار آن ارزانترین موتورسیکلت بازار که به عنوان موتورسیکلت ایرانی طرح هوندا شناخته میشود و البته موتور آن چینی بوده و به صورت وارداتی تامین میشود، از قیمت ۴ میلیون تومان به ٩ میلیون تومان رسیده است.
تخلف عجیب در تولید موتورهای کاربراتوری
تعداد کاربراتوریها هنوز کم نشده است، البته قرار بر این بود تا موتورهای کاربراتوری دیگر تولید نشود، اما به گفته فعالان بازار موتورسیکلت برخی تولیدکنندگان موتورهای کاربراتوری با پلاک سال قبل را در تیراژ بالا تولید کردند و الان در بازار میفروشند. حتی دیده میشود که خریداران موتورسیکلت انژکتوری، در ادامه آن را به کاربراتوری تبدیل میکنند.