جاسوسی از کاربران با پرسشنامه‌های آنلاین روانشناسی!

گیزمودو، جستجوی تصادفی در اینترنت، با این تردید همراه است که شاید داده‌های کاربر، در دسترس کسانی قرار گیرند که برای دستیابی به اطلاعات خصوصی دیگران تلاش می‌کنند اما این احتمال نیز وجود دارد که اطلاعات کاربران حتی در قسمت‌هایی از شبکه که امن به نظر می‌رسند هم زیر نظر باشند. موسسه انگلیسی “پرایوسی اینترنشنال”(Privacy International)، گزارشی را منتشر کرده که نشان می‌دهد حریم خصوصی کاربران حتی در وب‌سایت‌های مربوط به سلامت روان نیز در معرض تهدید قرار دارد.

پرایوسی اینترنشنال در این گزارش، کنترل داده‌های کاربران در وب‌سایت‌های سلامت روان را مورد بررسی قرار داده است. این موسسه غیرانتفاعی مربوط به حقوق دیجیتال، ۱۳۶ وب سایت مربوط به سلامت روان را در گوگل فرانسه، آلمان و انگلستان بررسی کرده است. وب سایت‌ها، بر اساس لینک‌های تبلیغاتی، نتایج جستجو در مورد افسردگی در این کشورها و پر بازدیدترین سایت‌ها انتخاب شده‌اند.

وب‌ سایت‌های مورد نظر، در روز هشتم از ماه ژوئیه سال جاری و با کمک یک نرم‌افزار متن‌باز موسوم به “وب ایکس‌ری”(webxray)، مورد ارزیابی قرار گرفتند و مشخص شد که ۹۷.۷۸ درصد آنها، توسط یک شخص سوم نیز بازدید می‌شوند. پرایوسی اینترنشنال، عامل اصلی وجود شخص سوم را تبلیغات دانست.

تحلیل‌های وب ایکس‌ری نشان می‌دهد که ۷۶.۰۴ درصد صفحات وب، ردیاب‌هایی برای اهداف مربوط به بازاریابی دارند. این میزان در فرانسه ۸۰.۴۹ درصد، در آلمان ۶۱.۳۶ درصد و در انگلستان ۸۶.۲۷ درصد وب سایت‌ها بود. در میان ردیاب‌های شخص سوم، خدمات تبلیغاتی شرکت‌هایی از جمله گوگل، فیس‌بوک و آمازون نیز به چشم می‌خوردند که در این میان، گوگل رتبه نخست و فیس‌بوک و آمازون به ترتیب رتبه‌های بعد را به خود اختصاص داده‌اند.

بررسی دقیق‌تر این وب‌سایت‌ها، برخی از روش‌های ویژه ردیاب‌ها را در دستیابی به شخصی‌ترین داده‌های کاربران مشخص کرد. برای مثال، بررسی‌ها نشان دادند که برخی از وب سایت‌های بررسی افسردگی، پاسخ‌های کاربر را ذخیره می‌کنند و آنها را در اختیار شخص سوم می‌گذارند. همچنین مشخص شد که دو وب سایت بررسی افسردگی، از یک ابزار آنلاین بازخورد موسوم به “هاتجار”(Hotjar) استفاده می‌کنند که می‌تواند موضوعاتی که کاربران روی آنها کلیلک می‌کنند، ثبت کند.

این گزارش نشان می‌دهد که بسیاری از وب سایت‌ها، اطلاعات حساس کاربران را ردیابی می‌کنند و این کار را بدون رعایت استانداردهای قانونی انجام می‌دهند. پرایوسی اینترنشنال، با این گزارش دریافت که سه مورد از ۹ وب سایت بررسی سلامت روان، ردیاب شخص سوم دارند و چهار مورد از شش مورد وب سایت، روش واضحی را در ردیابی داده‌ها شامل نمی‌شوند.

در این گزارش آمده است: یافته‌های ما نشان می‌دهند که وب سایت‌های بررسی سلامت روان، حریم شخصی کاربران خود را آن گونه که لازم است، حفظ نمی‌کنند. برخی از این وب سایت‌ها، داده‌های شخصی کاربران را مانند یک کالا می‌بینند و نمی‌توانند تعهدات خود را نسبت به حفظ قوانین مربوط به حریم شخصی کاربران به جا بیاورند.

اگرچه نتایج این پژوهش، بسیار عجیب و تکان‌دهنده هستند اما نباید موج شوند که کاربران، به همه وب سایت‌ها بدون در نظر گرفتن ماهیت آنها مشکوک شوند و گمان کنند که داده‌های شخصی آنها همیشه در حال ردیابی است.