تجارت‌گردان – نقدینگی همواره از عوامل مهم تورم‌زاست، بنابراین دولت‌ها در تلاش هستند نقدینگی سرگردان افراد را به محل‌هایی هدایت کنند تا پول نقد را از دسترس مردم دور نگه دارند. برای این منظور سود انواع سپرده‌ها را تغییر می‌دهند تا از این طریق مسیر نقدینگی که شامل پول و شبه پول است را کنترل و به تبع آن تورم را مهار کنند.

منظور از پول، اسکناس، کارت‌های اعتباری و دارایی قابل دریافت از طریق چک است و شبه پول نوعی از سپرده‌های مدت‌دار به شمار می‌رود که امکان نقدشوندگی و هزینه کردن آن امکان پذیر نیست، بنابراین ابزار مفید و جذابی برای کنترل تورم به شمار می‌رود. شبه پول شامل قرض الحسنه پس‌انداز، کوتاه‌مدت، یک ساله، دوساله، سه ساله، چهارساله و پنج ساله است.

بررسی آمار بانک مرکزی نشان می‌دهد، حجم نقدینگی در شهریورماه امسال چهار هزار و ۶۷ هزار میلیارد تومان بوده که هشت هزار و ۱۶۴ هزار میلیارد تومان آن مربوط به پول و سه هزار و ۲۵۱ هزار میلیارد تومان آن به شبه پول تعلق داشته است.

میزان شبه‌پول در اسفندماه سال گذشته ۲ هزار و ۷۸۵ هزار میلیارد تومان و در شهریورماه سال گذشته ۲ هزار و ۲۹۵ هزار میلیارد تومان بوده است.

همچنین رشد شبه پول در شهریورماه امسال نسبت به شهریور سال گذشته ۴۱.۶ درصد و نسبت به اسفند سال گذشته ۱۶.۷ درصد است.

بررسی آمارها نشان می‌دهد میزان سپرده‌های قرض‌الحسنه پس انداز در شهریورماه امسال در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته ۴۹ درصد  افزایشی بود. براساس آمار این شاخص از رقم ۱۷۰ هزار میلیارد تومان در شهریور سال گذشته به رقم ۲۵۴ هزار میلیارد تومان در شهریور امسال رسید.

براساس این گزارش سپرده‌های کوتاه مدت در شهریور ماه امسال رشد ۳۵ درصدی نسبت به مدت مشابه سال گذشته داشت. براین اساس یک هزار و ۱۶۶ هزار میلیارد تومان سپرده کوتاه مدت در بانک‌ها سپرده‌گذاری شده است. در مقابل سپرده‌های یک ساله ۷.۲ درصد و سپرده‌های سه سال، ۵۰ درصد کم شده است.

میزان سپرده‌های چهارساله و پنج ساله در شهریورماه در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته به ترتیب ۷.۱ درصد و ۱۸.۷ درصد کم شده است.