به گزارش خبرنگار فرهنگی ایرنا، بیست و چهارم مهر ماه، برابر با شانزدهم اکتبر، روز جهانی غذاست. این روز به افتخار تاسیس سازمان فائو در سال ۱۹۴۵ نامگذاری شده و در سراسر جهان گرامی داشته می‌شود. در این روز، سازمان های بین المللی، به منظور برقراری روابط در زمینه کشاورزی و زمینه سازی برای جلوگیری از فقر و گرسنگی و نابودی محیط زیست، تلاش می کنند. استفاده از تجربیات، نحوه تغذیه، انتقال فن آوری از کشورهای توسعه یافته به کشورهای در حال توسعه، موجب رونق و پیشرفت در صنعت مواد غذایی در ملل جهان سوم می شود. روز جهانی غذا، روز همدردی با گرسنگانی است که از ابتدایی ترین حق زندگی، یعنی غذا محرومند.
کتاب ها هم روایتی از غذا دارند که با آنچه می شناسیم متفاوت است، این آخر هفته کتاب ها از غذا سخن می گویند.
روایت شازده قاجاری از غذا
یکی از شاهزادگان قاجار، در غربت به یاد غذاهای ایرانی می افتد و برای این که این یادگارهای ارزشمند ایران فراموش نشوند، دستور پخت بخشی از غذاهای درباری و آنچه می شناسد را برای آیندگان به رشته تحریر درمی آورد.
کتاب کارنامه خورش، دستور غذاهای نادرمیرزا قاجاری است که دستور پخت غذاهای مختلف ایرانی و گاهی غیرایرانی را ارائه می کند که به همت نادر میرزا و همراهی همسرش نوشته شده است. این کتاب فرهنگ‌نامه‌ای از غذاهای ایرانی است به همراه شرح حوادث تاریخی، خاطرات نویسنده، قصه و شعر است که روایت را شیرین تر می کند. آش ها، پلوها، کوفته ها، کباب ها و دیگر غذاها به روش این نوه فتحعلی شاه در کتاب کارنامه خورش، معرفی شده اند.
توصیفات و ابداعات زبانی برای طعم‌ها و تاریخچه غذاهای محلی ایران، همراه گزارش آداب و رسوم روابط اجتماعی و خانوادگی آن دوره، به علاوه ادبیات، تاریخ و طب، که نادرمیرزا بر آن تسلط داشت، این اثر را خواندنی کرده است.
کتاب کارنامه خورش؛ دستور غذاهای نادرمیرزا قاجار، تالیف نادر میرزا قاجار با تصحیح نازیلا ناظمی در ۲۷۰ صفحه، از سوی نشر اطراف منتشر شده است.
فیلسوف ها درباره غذا می‌گویند
وقتی صحبت از غذا می شود، شاعران و فلاسفه هم به میدان می آیند، غذا درباره فرهنگ جامعه سخن می گوید و اندیشه را شکل می دهد. این را فلاسفه می گویند…
کتاب فلسفه و غذا، مجموعه مقالاتی است که زیر نظر فریتس آلهوف و دیوید مونرو جمع‌آوری شده است. فریتس آلهوف، استاد فلسفه دانشگاه میشیگان است و دیوید مونرو، پیش از آن که دستیار استاد در رشته اخلاق کاربردی در کالج سن پترزبورگ شود، قبل از آن یک آشپز درجه یک و مشاور در رستوران‌های بین‌المللی بوده است. مونرو و آلهوف، مقالاتی را در این کتاب جمع‌آوری کرده‌اند که به فلسفه غذاخوردن پرداخته است.
این کتاب با سوالی بنیادی آغاز می‌شود. ما غذا می‌خوریم تا زنده بمانیم و یا این‌که زنده مانده‌ایم تا غذا بخوریم؟ بسیاری از ما غذا خوردن را یک امر مصرف‌گرایانه تلقی می‌کنیم و گمان می‌کنیم که این کار امری دنیوی است. نویسندگان این مجموعه که دانشگاهیان، آشپزها و حتی طنزنویسان هستند برای ما نگاه تازه‌ای از غذا به ارمغان آورده‌اند. این مجموعه نگاه چالش‌گرایانه‌ای به غذا دارد.
این کتاب شامل ۱۸ مقاله، یک پیش گفتار و یک پس گفتار، است ترجمه آن را گروهی از مترجمان که نام شهریار وقفی‌پور، فرهاد ساسانی و شیرین‌دخت دقیقیان نیز در میان آنان است، بر عهده داشته اند.
کتاب فلسفه و غذا، با زیرعنوان بخور، بیندیش، شادباش، در ۴۴۸ صفحه و توسط نشر هنوز منتشر شده است.
آیا غذا خوردن ترسناک است؟
ترس از خوردن غذا، موضوع مهمی در زندگی امروز است، تغییرات ژنتیکی، ترس از چاق شدن و لزوم حفظ تناسب اندام، برای جامعه تبدیل به یک نگرانی بزرگ شده است.
چه باید خورد و چه باید نوشید؟ آیا تخم‌مرغ پروتئینی کامل است یا بمبی از کلسترول؟ آیا سموم آفت‌کش، افزودنی‌های شیمیایی یا غذاهای فراوری شده به سلامتی ما آسیب می‌رسانند؟ هاروی لونشتاین، نویسنده آمریکایی در کتاب چگونه از غذا خوردن نترسیم؟ توصیه‌ای ارزشمند برای ما دارد: دست از نگرانی بردارید! او می‌گوید که افراد ذی‌نفعی این ترس‌ها را به‌وجود آورده و از آن‌ها بهره‌برداری کرده و موجب شده‌اند عده زیادی هنگام غذا خوردن به‌جای لذت بردن بترسند. به‌نظر او، شرکت‌های بزرگ به انواع ترس‌ها دامن می‌زنند و همزمان محصولات مختلفی برای غلبه بر این ترس‌ها تولید و روانه بازار می‌کنند. این کتاب خواننده را از این‌گونه ترس‌ها می‌رهاند تا از خوردن غذاهای سالم و خوشمزه لذت ببرد.
این کتاب شامل ۱۰ مقاله است که موضوعاتی چون باکتری ها، ویتامین خواهی، مسمومیت، چربی هراسی، غذاهای طبیعی و… را بررسی می کند و با نگاهی اجتماعی و روانشناختی به آن می پردازد.
نخستین چاپ کتاب چگونه از غذا خوردن نترسیم، با ترجمه غزاله خطیبی در ۳۲۸ صفحه، از سوی نشر هنوز راهی بازار نشر شده است.