صندوق های طلا چه مزیتی نسبت به خرید فیزیکی طلا دارد؟

*داود کرمی- کارشناس ابزار مشتقه کارگزاری مبین سرمایه

اولین مزیت صندوق های طلا نسبت به سرمایه گذاری در بازار فیزیکی و سنتی، امنیت معاملات است. در بازار فیزیکی امکان کلاهبرداری به عنوان یکی از اصلی ترین ریسک ها شناخته می شود و گزارش های زیادی پیرامون این مساله مشاهده شده است.

به این ترتیب، امنیت از ریسک های اصلی و استرس هایی است که در بازار فیزیکی طلا وجود دارد درحالی که در صندوق های طلا چنین ریسک هایی به چشم نمی خورد چون این صندوق ها دارایی خود را به گواهی سپرده سکه طلا یا گواهی سپرده شمش طلا که تحت نظارت بورس هستند اختصاص می دهند و امنیت و اصالت آنها از سوی بورس تضمین شده است.

سهولت معاملات از دیگر مزایای صندوق های طلا است. مشتریان خرد زمانی که در بازار فیزیکی سرمایه گذاری می کنند علاوه بر ریسک جابجایی در زمان خرید و فروش، هزینه کارمزد را نیز متقبل می شوند. درحالی که در صندوق های طلا اینگونه نیست و فقط کافی است سامانه آنلاین کارگزاری ها را باز و در زمان اعلام شده معاملات را انجام داد. از این رو سهولت معاملات مزیت بزرگی در کنار امنیت معاملات محسوب می شود.

در کنار سهولت معاملات، مبحثی تحت عنوان نقدشوندگی و وجود بازارگردان برای صندوق های طلا نیز مطرح می شود. زمانی که قصد سرمایه گذاری در بازار سنتی طلا را داریم نهایتا با یک یا دو طلافروش در ارتباط هستیم که نقدینگی محدودی دارند همین موضوع ریسک معاملات را بالا می برد اما در معاملات صندوق های طلا با بازار بزرگی مواجه هستیم که در کل کشور در جریان است و می توان به صورت مستقیم در آن مشارکت کرد. کما اینکه صندوق های طلا یک رکن بازارگردان دارند که با توجه به شرایط بازار، روی تابلو اعلام نرخ می کند. در صندوق های طلا مظنه های خرید و فروش نزدیک هم است و اختلاف زیادی میان خرید و فروش وجود ندارد و همین موضوع برای افرادی که قصد نوسانگیری از بازار یا سرمایه گذاری در آن را دارند مناسب است.

در گذشته پرتفوی صندوق های طلا تا پیش از این محدود بود و تنها امکان سرمایه گذاری در سکه طلا را داشتند اما از اسفند ۱۴۰۱ که معاملات گواهی سپرده شمش طلا راه اندازی شد پرتفوی صندوق های طلا متنوع شد. سکه طلا معمولا حباب دارد اما شمش طلا حباب ندارد و جایگزینی برای طلای آب شده است. لذا تنوع پرتفوی صندوق های طلا در کنار سهولت معاملات، جذابیت این ابزار را دو چندان کرده است. از این رو مدیریت حرفه ای صندوق ها در دوران رکود یا التهابات بازار باعث می شود سرمایه گذاران از نوسانات بازار کمتر لطمه ببینند و در نتیجه بازدهی بالاتری کسب کنند.

آمارها نیز نشان می دهد بازار استقبال خوبی از صندوق های طلا دارد و این ابزار در حال پیدا کردن جایگاه خود در میان سرمایه گذاران است.

معاملات صندوق های طلا از معافیت مالیاتی برخوردار است و همین امر به جهت مزیت بزرگی که دارد، جذابیت بیشتری را به این ابزارها بخشیده است.

در کنار تمامی این موارد، بحث کارمزد نیز مطرح می شود. کارمزد معاملات در بازار فیزیکی بسیار بالا است درحالی که در صندوق های طلا کارمزد حدود ۰.۲۴ است؛ همین کارمزد پایین شرایط را برای سرمایه گذاری و معامله جذاب می کند.

بحث سرمایه اولیه برای مشارکت در این بازار هم از دیگر موارد مهم است. حضور در بازار فیزیکی و سنتی نیازمند کف سرمایه اولیه هستند اما در صندوق های سرمایه گذاری مبتنی بر طلا حداقل سرمایه گذاری عدد کمی است و می توان با حداقل مبلغ و با سرمایه های خرد در این بازار ورود و سرمایه گذاری کرد.

مورد آخر اینکه با توجه به وجود ابزارهای مشتقه و پوشش ریسکی که در این ابزار وجود دارد، خریداران و فروشندگان می توانند ریسک های خود را پوشش دهند.

به عقیده بنده باید ساعت معاملات صندوق ها افزایش یابد و در این حوزه بازار فیزیکی کمی شرایط بهتری دارد. همچنین بهتر است با اطلاع رسانی و فرهنگ سازی صحیح، استفاده از ابزارهای مشتقه و پوشش ریسک در این صندوق ها را گسترش داد و حجم معاملات آنها را بالاتر برد.