براساس آمارهای بخش معدنی کشور، تاکنون در ایران به‌طور متوسط ۳۵۰میلیون تن ذخیره خاک معدنی دارای طلا شناسایی شده است که با احتساب عیار ۲گرم بر تن با راندمان۸۵‌درصد، پتانسیل تولید حداقل ۶۰۰تن طلا در کشور وجود دارد. به طور کلی با توجه به تیپ و نوع معادن طلا، معمولا در معادن با خاک‌های اکسیده تا سولفوره، برحسب فواصل حمل، عیار خاک ۳/ ۰ تا ۵/ ۱گرم بر تن برای استحصال توجیه اقتصادی دارد. ضمن اینکه هر چقدر محل احداث کارخانه به معدن نزدیک‌تر باشد، صرفه اقتصادی بیشتری خواهد داشت. بنابراین از احداث کارخانه فرآوری در کنار این معادن، سود اقتصادی قابل‌توجهی حاصل می‌شود. در این راستا مجموعه‌های معدنی و صنعتی کشور، به‌خصوص سازمان گسترش معادن و صنایع معدنی ایران (ایمیدرو) و شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران (ایمپاسکو) فعالیت‌های چشمگیری با روند رو به رشد دارند. سود عاید از احداث کارخانه و انجام فرآیند استحصال طلا توسط بهره‌بردار، بسیار بیشتر از فروش خاک همان معدن خواهد بود. بنابراین در این موارد خام‌فروشی توصیه نمی‌شود.
بهره‌برداری از طرح جامع طلا تدوین طرح جامع طلا در سطح کشور در راستای تهیه بانک اطلاعاتی جامع از وضعیت منابع معدنی طلای کشور در شهریورماه ۱۳۹۹ با نظارت مجتمع طلای موته آغاز شده و پس از انجام مطالعات در چهار فاز با پیشرفت ۱۰۰‌درصد اکنون این طرح به اتمام رسیده است. علاوه بر گزارش نهایی تهیه‌شده، سامانه تحت وب نیز به‌منظور دسترسی ذی‌نفعان صنعت طلا طراحی شده است که تا پایان مردادماه سال‌جاری بهره‌برداری از آن امکان‌پذیر خواهد بود.
مدیر اقتصادی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در گفت‌وگو با «دنیای‌اقتصاد» اظهار کرد: بهره‌برداری از معادن فلزی طلا، مس و سنگ‌آهن در سطح کشور دارای توجیه اقتصادی زیادی (IRR بالا) است که با توجه به شرایط کنونی به‌ندرت می‌توان معدن فلزی مس یا سنگ‌آهن غیرفعال مشاهده کرد؛ اما در حوزه معادن طلا با توجه به اینکه پتانسیل‌های زیادی در این زمینه وجود دارد، می‌توان علاوه بر توسعه فعالیت‌های اکتشافی در سطح کشور، نسبت به توسعه سرمایه‌گذاری در زمینه استخراج و استحصال طلا با عملیات آماده‌سازی معادن و ایجاد کارخانه‌های تولیدی از سوی بخش‌ خصوصی اقدام کرد.
محمدرضا کریمی افزود: در این راستا علاوه بر واحدهایی مانند طلای موته و طلای زرشوران با برنامه‌ریزی‌های ایمپاسکو و مشارکت سرمایه‌گذار خصوصی، از سال ۱۳۹۸ واحد جدید دیگری به‌نام طلای هیرد با ظرفیت تولید سالانه حدود ۲۰۰کیلوگرم در استان خراسان‌جنوبی آغاز شده و در اردیبهشت سال‌جاری به بهره‌برداری رسیده است که علاوه بر رونق‌بخشیدن به اشتغال‌زایی در منطقه، نقش چشمگیری در چرخه اقتصادی کشور ایفا خواهد کرد. ضمن اینکه در سطح کشور در استان‌هایی مانند آذربایجان‌شرقی، آذربایجان‌غربی، کردستان، مرکزی، اصفهان، سیستان‌وبلوچستان و خراسان‌جنوبی ذخایر خوبی شناسایی شده است که با برنامه‌ریزی‌های ایمیدرو و ایمپاسکو و نیز مشارکت سرمایه‌گذاران این حوزه، شاهد افزایش استخراج و تولید این فلز استراتژیک در سطح کشور خواهیم بود. مجموعه این اقدامات نهایتا به کاهش ریسک دولت و بخش خصوصی در امر سرمایه‌گذاری برای تولید طلا منجر می‌شود. به‌عنوان نمونه، طلای موته اصفهان تحت نظر ایمپاسکو طبق بهترین استانداردهای بین‌المللی (۱۷۰۵) شمش‌های ۵۰۰گرمی و یک‌کیلوگرمی ۲۴عیار تولید می‌کند و به‌صورت هفتگی در بازار فیزیکی بورس‌کالا عرضه و فروخته می‌شود.
سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ دولتی در معادن طلامدیر اقتصادی شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران در ادامه بیان کرد: علاوه بر معادن یادشده در استان‌هایی مانند آذربایجان‌غربی، آذربایجان‌شرقی و همچنین کرمان که معادن فلزی (مس و سنگ‌آهن) فعالی دارند، دو استان خراسان‌جنوبی و سیستان‌وبلوچستان پتانسیل معدنی (طلا) عظیمی دارند که مغفول مانده‌اند و نیازمند سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ دولتی و خصوصی در این معادن هستند. وی افزود: یکی از معادن یادشده، معدن طلای هیرد است که بزرگ‌ترین محدوده‌ طلا در استان خراسان‌جنوبی به حساب می‌آید و علاوه بر واحد تولیدی ایجادشده، در بخش دیگری از این محدوده، عملیات اکتشاف تکمیلی و توسعه در حال اجراست. از دیگر معادن طلای شرق کشور، معدن طلای خونیک است که هم‌اکنون عملیات اکتشاف تکمیلی آن در حال اجراست و سرمایه‌گذاری آن از سوی هلدینگ سدید با احداث کارخانه ۲۰۰کیلوگرم شمش طلا تعریف شده است.
کریمی گفت: تمایل و استقبال شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران بزرگ کشور از فلز طلا در مقایسه با مس و آهن طی دو سال گذشته قابل‌توجه است که از جمله این سرمایه‌گذاری‌ها می‌توان به فعالیت شرکت گل‌گهر در معدن طلای سیاه‌جنگل استان سیستان و بلوچستان اشاره کرد. همچنین ذخیره قابل‌توجهی از مس و طلا در جانجا به‌عنوان یکی از ذخایر بزرگ مس و طلای پورفیری کشور توسط ایمپاسکو، اکتشاف و برای این معدن واقع در مناطق کمتر توسعه‌یافته سیستان و بلوچستان سرمایه‌گذار جذب شد و کنسرسیومی متشکل از شرکت‌های معدنی بزرگ کشور به راهبری شرکت توسعه معادن و فلزات در حال انجام مطالعات فنی احداث کارخانه هستند.
عرضه هفتگی طلا در بورس‌کالامدیر اقتصادی ایمپاسکو گفت: با توجه به سوابق و تجارب ایمپاسکو در امر سرمایه‌گذاری و فروش محصولات معدنی به‌ویژه طلا، با انجام سرمایه‌گذاری و ایجاد کارخانه استحصال در جوار معادن طلا به روش‌های مختلفی همچون فلوتاسیون و هیپ‌لیچینگ تا مرحله تولید شمش (به‌جای فروش خاک معدن که صرفه اقتصادی چندانی ندارد)، سود قابل‌توجهی کسب می‌شود. شرکت‌های بزرگ از قبیل شرکت‌های فولادی می‌توانند به‌جای سرمایه‌گذاری تنها در یک حوزه، در حوزه‌های دیگری مانند طلا سرمایه‌گذاری کرده و علاوه بر تنوع سبد محصولات خود، سود قابل‌توجهی کسب کنند.
کریمی در خاتمه بیان کرد: با توجه به تاثیرات تغییر و تحولات قیمت طلا (به نحوی‌که هر اونس طلای جهانی به یک‌هزار و ۶۰۰دلار رسیده بود و اکنون قیمت هر اونس طلای جهانی بیش از یک‌هزار و ۷۸۷دلار گزارش شده است) و تقابل دلار با این فلز گرانبها در مناسبات بین‌المللی که برتری طلا محسوس می‌شود، شرکت تهیه و تولید مواد معدنی ایران به صورت هفتگی شمش طلا در بورس‌کالای ایران عرضه می‌کند و از تمامی خریداران و سرمایه‌گذاران در این زمینه دعوت به عمل می‌آورد تا در این سرمایه‌گذاری‌ها مشارکت کنند.

منبع: دنیای اقتصاد