به گزارش خبرنگار ایبِنا، انحراف اعتبارات و تسهیلات بانکی از تولید به سمت فعالیت‌های سوداگرایانه و بازارهای غیرمولد یکی از معضلات اصلی صنعت کشور است که مهم‌ترین دلیل آن را وجود بازارهای پرسود می‌دانند. تا زمانی که بازارهایی هستند که برای سرمایه‌گذاران جذابیت بالایی دارد و سودهای بالایی هم نصیبشان می‌کند، اعتبارات نیز به سمت تولید نخواهد رفت. 

«مسئله هدایت اعتبار» نکته‌ای است که رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز به تازگی در دیدار خود با تولیدکنندگان و فعالان صنعتی به آن اشاره کردند و گفتند: فاصله بین رشد نقدینگی و رشد تولید ناخالص داخلی، فاصله‌ای نجومی و غیرقابل قبول است و مصرف اعتبارات به شکلی است که این انبوه نقدینگی تأثیری در تولید ندارد، در حالی‌که باید دولت و بانک مرکزی به صورت فعال و با نظارت جدی، تسهیلات‌دهیِ بانک‌ها را منوط به هدایت اعتبار به سمت تولید کنند. 

با توجه به درخواست رهبر معظم انقلاب از دولت و بانک مرکزی مبنی بر توجه به «سیاست هدایت اعتبار» و در نتیجه هدایت اعتبارات بانکی به سمت تولید، کارشناسان اقتصادی بر لزوم تقویت نظارت بر تخصیص منابع بانکی و جلوگیری از انحراف اعتبارات تاکید دارند و در عین حال می‌گویند مالیات‌ستانی از فعالیت‌های سوداگرایانه از ضرورت‌هایی است که باید به طور جدی محقق شود.

هدایت منابع برای رونق تولید

در همین باره محمد خوش‌چهره استاد دانشگاه و اقتصاددان در گفت‌وگو با خبرنگار ایبِنا با بیان اینکه در تخصیص بهینه امکانات و منابع، مفهوم بهینه یعنی اعتبارات را در بهترین وضعیت قرار دهیم، اظهار کرد: در سیاست‌های اقتصادی که اتخاذ می‌شود همواره حمایت از تولید و رونق اقتصادی و فعالیت‌های اشتغالزا مطرح است که برهمین اساس این بخش‌ها در اولویت تخصیص منابع و اعتبارات قرار می‌گیرند. 

وی ادامه داد: بنابراین اعتبارات و تسهیلات بانکی باید به واحدها، جریانات و فعالیت‌هایی اختصاص پیدا کند که در حقیقت در راستای افزایش تولید ملی کار می‌کنند که در نهایت به GNP تبدیل خواهد شد. 

خوش چهره با تاکید براینکه متغیرهای کلانی مانند نرخ رشد اقتصادی یا اشتغال که اقتصاد به دنبال آن است، باید بیشترین عملکرد را داشته باشد، افزود: بنابراین روشن است که تسهیلات بانکی نباید برای سوداگری و دلالی هزینه شود و به سمت خرید و فروش‌های از این دست به آن دست شده، سوق پیدا کند؛ چرا که چرخه توزیع را چندین بار درگیر می‌کند و قیمت ها را بالا می‌برد.

این اقتصاددان تاکید کرد: در نتیجه باید تدابیری اندیشید که اعتبارات به سمت بخش‌های مولد اقتصاد برود که در این مسیر نهادهای مرتبط نظارتی نیز باید پروژه یا فعالیت مولد را مورد بررسی قرار دهند و راستی‌آزمایی در این زمینه انجام شود. در نهایت بخش‌های مختلف اقتصادی به شرط مولد بودن در اولویت پرداخت تسهیلات بانکی قرار می‌گیرند.

به گفته خوش‌چهره، هر بخش مولد، تسهیلات بانکی و اعتبارات را برای گسترش یا شروع فعالیت خود می‌خواهد؛ بنابراین بررسی و نظارت بر آنها کار پیچیده و سختی نیست و می‌تواند توسط کارشناسان بانک مرکزی انجام شود.  البته که کارشناسان امر باید عملکرد سالم داشته باشند و با بررسی پروسه همه‌جانبه، مولد بودن یک پروژه را تایید کنند. متاسفانه در برخی موارد شاهد هستیم که به اسم جعاله و مضاربه و … فاکتورهای صوری برای دریافت اعتبار ارائه می‌شود. 

وی همچنین با تاکید براینکه مالیات، تعدیل کننده است و باید مقابل ایجاد قله‌های ثروت و همچنین دره‌های فقر را بگیرد، گفت: خرید و فروش طلا و ارز و هر نوع دلالی دیگر، جزو فعالیت های سوداگرایانه است که قطعا باید مالیات‌های سنگین از انها اخذ شود تا شاهد کم شدن تقاضا در این بازارهای غیرمولد و آسیب‌زننده باشیم. 

//////////

گفت‌وگو: زهرا طهرانی