به گزارش تجارت گردان به نقل از خبرگزاری موج، اخیرا خبری رپرتاژی در رسانه ها منتشر شده که فردی به نام محمدعلی حاجی زاده چوری با همکاری شرکت زگال شمال با نام تجاری فکتیس برای نخستین بار موفق به اختراع اولین پاک کن نانو آنتی باکتریال شده است، این خبر در نگاه اول به دلیل استفاده از تاثیر واژه تولید در جو کنونی کشور و پرداختن به موضوع سلامت جامعه و همچنین سوء استفاده ای که از برخی واژههای کذب مانند استفاده از القاب “شرکت دانش بنیان” و انتساب عنوان “دانشمندان ایرانی” به افراد فوق الذکر نموده ، بسیار مثبت و خوشایند جلوه نموده و بازتاب یافته است، اما حقیقت موضوع چیست؟ 

جستجوی ما درباره جزئیات این خبر در فضای مجازی و بررسی برخی مدارک و مستندات نشان داد که در سال ۱۳۹۴ یعنی حدود ۶ سال قبل اختراع تولید “پاککن، خودکار و سایر اقلام نوشت افزار آنتی باکتریال” توسط دکتر مهرداد عالی پور هریسی به ثبت رسیده است و پیگیری ما نشان میدهد که از نظر کارشناسان در واقع اختراع ایشان با توجه به جامعیت عنوان و هدف اختراع و مستندات ضمیمه آن دربرگیرنده انواع مواد آنتی باکتریال از نظر نوع مواد (نقره، روی و …..)، منشاء مواد (آلی، معدنی، گیاهی و …)، مقیاس مواد (نانو و غیرنانو) متناسب با مواد مختلف قابل استفاده در انواع متنوع نوشت افزار مانند پلی پروپیلن، پلی استایرن، پلیاتیلن، پلی وینیل کلراید، ترموپلاستیک رابر، جوهرها، رنگ ها و رزین ها و …. است که در ساخت انواع خودکار، پاککن، علامت زن، مدادهای چوبی و پلیمری، تراش، مداد شمعی، رنگ های هنری و … به کار می روند، میباشد. فارغ از این نظر کارشناسان، بررسی ما نشان میدهد که آقای دکتر مهرداد عالی پور هریسی این موضوع را از طریق مراجع قانونی و قضایی پیگیری نموده و اعلام نظر نهایی در این رابطه از این طریق انجام خواهد پذیرفت، اما موضوع قابل تامل این است که این افراد در ارائه خبر رپرتاژی خود از عناوینی کذب همچون دانشمندان جوان و شرکت دانش بنیان استفاده نموده اند و سوال این است که آیا به فردی با ارائه چنین اختراعی عنوان دانشمند جوان اطلاق می گردد؟ و انتساب عنوان دانشمند جوان به آقای امین عباسخان تویسرکانی به عنوان عضو هیئت مدیره شرکت زگال شمال موضوعیت دارد؟ از طرف دیگر شرکت تولیدکننده محصول در حالی دانش بنیان معرفی شده که نام آن در فهرست شرکت های دانش بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری وجود ندارد و این مساله نشان می دهد که هنوز در فضای مجازی بخشی از اطلاعات ارائه شده هیجانی و غیر واقعی هستند و برخی از افراد در فضای فعلی کشور و با سوء استفاده از عناوین جذابی مانند تولید کننده دانش بنیان، دانشمندان ایرانی و غیره مخاطبان و رسانه ها را تحت تاثیر قرار میدهند که به نظر میرسد که نباید به سادگی از کنار این داده های نادرست عبور نمود و بایستی مراجع ذی صلاح مانند وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و سایر مسئولین ذیربط در این رابطه واکنش لازم را نشان دهند چراکه بی اساس بودن چنین ادعاهایی موجب دلسردی و به سخره گرفتن تلاش پژوهشگران اصیل کشور خواهد شد و رسالت رسانه ها ایجاب می کند که نسبت به تلاش پژوهشگران عرصه علم و دانش بی توجه نباشند و اطلاعات درست از مخترعان واقعی را به مخاطبان و مردم معرفی کنند. 

طبق بررسی های مستند و مستدل بنیان گذار و اولین مخترع پاک کن، خودکار و سایر اقلام نوشت افزار آنتی باکتریال و اولین عرضه کننده این محصولات سلامت محور دکتر مهرداد عالی پور هریسی است که در سال ۱۳۷۸ موفق به اخذ درجه دکتری دامپزشکی شده و عضو سازمان نظام دامپزشکی به شماره ۲۰۲۱۲۱ میباشد و ایشان در ادامه در دانشگاه تهران در رشته دکتری تخصصی(Ph.D) کارآفرینی تحصیل نموده اند و در مصاحبه ای که از این پژوهشگر ایرانی سالها قبل منتشر شده عنوان کرده” بهره گیری از لوازم آنتی باکتریال در حوزه جراحی،  زمینه و جرقه پژوهش او برای نوآوری و تولید کالای سلامت محور در صنعت نوشت افزار را پدید آورده و از سال ۱۳۹۱ مطالعات و پژوهش های خود را در این زمینه آغاز کرده و منتج به ثبت اختراع با عنوان” پاک کن، خودکار و نوشت افزار آنتی باکتریال” به شماره ۸۸۰۵۲ در سال ۱۳۹۴ شده” و در این سالهاجوایز و تقدیرنامه های متعدد ملی و بین المللی را به دلیل نوآوری خلاقانه در حوزه محصولات سلامت محور نوشت افزار کسب کرده است که از آنجمله میتوان جایزه توسعه کارآفرینی جهان اسلام(MWEDA) از کشور مالزی در سال ۱۳۹۷،  برگزیده تندیس سیمین سومین جشنواره ملی صنعت سلامت محور در سال ۱۳۹۸ و انتخاب ایشان در پنجمین کنگره سلامت کشورهای اسلامی، به عنوان برند برتردر حوزه صنایع خلاق بخش سلامت در سال ۱۴۰۰ و سایر عناوین متعدد دیگر اشاره کرد.

به نظر می رسد آقای محمد علی حاجی زاده چوری فقط تلاش کرده با تغییر نام پاک کن آنتی باکتریال به پاک کن ضدباکتری و با افزودن پسوند نانوتکنولوژی که فقط نشان دهنده مقیاس مواد مورد استفاده است، در جهت جدید نشان دادن ایده خود گام بردارد. از طرفی ارائه چنین ادعایی در متن آگهی که مواد نانو می تواند فاقد سمیت یا فاقد حساسیت پوستی باشد یا موارد این چنینی دیگری به طور مشهود نشان میدهد که ارائه دهنده آن تسلطی به موضوع علمی حاضر ندارد، چراکه بروز حساسیت و سمیت این مواد نیز وابسته به میزان بکارگیری آن است که از نظر کارشناسان به علت ناآگاهی مدعی این موضوع مقادیر مطرح شده در این اختراع ایشان که استفاده از مواد نانو نقره را در حد ۱۰۰۰ppm اعلام نموده است قطعا پیامدها و مخاطراتی را برای سلامتی مصرف کنندگان دارد.

سوال اساسی این است که در مقابل تلاش پژوهشگران اصیل ، فعالیت و اظهارات سودجویانه افراد از طریق نقض حقوق و حدود ابداعات و نوآوری های حمایت شده دیگران در قانون ،چگونه مورد پاسخ و بازخواست قرار می گیرند و قانون چگونه با آن برخورد می کند. آیا چنین رفتارهایی نمی تواند زمینه بی انگیزه شدن پژوهشگران و از بین رفتن انگیزه لازم برای نواوری و تحقیق و توسعه در کشور شود و آیا جرائم و کیفرهای لازم برای برخورد با این افراد در قوانین کشور پیش بینی شده است؟ این همان چیزی نیست که دائما تحت عنوان ناکافی بودن قوانین و مقررات حقوقی و کیفری در حمایت از کسب و کارها و نوآوری ها در مقابل افراد سودجو و فرصت طلب مطرح می شود؟