بازار ارز کشور هر بار پس از تنشهای سیاسی و نظامی در منطقه، دستخوش نوساناتی میشود. دامنه این نوسانات در سالیان گذشته بسیار زیاد بود اما در یک سال اخیر دامنه آنها کاهش یافته است. در آخرین مورد از این شوکهای بیرونی، شهادت سید حسن نصرالله، دبیرکل حزب الله لبنان و همراهانشان بویژه سردار عباس نیلفروشان، بهانه جدیدی به دست سوداگران داد تا نرخ های بازار غیررسمی را افزایش دهند. حال آنکه تجربه تنشهای یکسال اخیر – از عملیات وعده صادق ۱ تا سقوط بالگرد رئیس جمهور شهید و ترور شهید هنیه در تهران – نشان میدهد پس از فروکش کردن هر التهاب غیراقتصادی، بازار ارز به وضعیت قبلی خود بازمیگردد. بر این اساس به نظر میرسد افزایش قیمت دلار آزاد در روزهای گذشته هم خیلی دوام نخواهد آورد.
فرشاد قاسمعلی؛ کارشناس پولی و بانکی در این زمینه به ایبنا گفت: در سالهای اخیر، نوسانات نرخ ارز در ایران به یکی از مهمترین مسائل اقتصادی تبدیل شده است و یکی از عوامل مؤثر بر این نوسانات، التهابات سیاسی و امنیتی است.
او بیان کرد: التهابات سیاسی و امنیتی معمولاً باعث افزایش ناگهانی نرخ ارز میشوند، این افزایش به دلیل نگرانیهای سرمایهگذاران و مردم از آینده اقتصادی کشور و تلاش برای حفظ ارزش داراییهای خود است.
این کارشناس پولی و بانکی با یادآوری تجربههای ماههای گذشته افزود: در مورد ترور اسماعیل هنیه، این حادثه باعث افزایش ناگهانی نرخ ارز در بازارهای ایران شد، این افزایش به دلیل نگرانیهای امنیتی و احتمال افزایش تنشها در منطقه بود که باعث شد سرمایهگذاران به دنبال پناهگاههای امنتری برای سرمایههای خود باشند.
قاسمعلی اظهار داشت: چنانچه التهابهای سیاسی گذشته را مرور کنیم به این نتیجه میرسیم که بعد از بروز التهابهای سیاسی نرخ ارز شروع به رشد میکند، اما بعد از این که جو روانی و هیجانات کاهش مییابد نرخ ارز به کانالهای قبلی خود باز میگردد، این موضوع در مورد شهادت آقای هنیه در تهران نیز صدق کرد و نرخ ارز کاهش یافت.
وی خاطر نشان کرد: البته پس از ترور اسماعیل هنیه، بانک مرکزی با اتخاذ سیاستهای مناسب به دنبال این بود تا نرخ ارز را به ثبات خود بازگرداند.
قاسمعلی تاکید کرد: بانک مرکزی با استفاده از سیاستهای پولی و ارزی مناسب توانست از افزایش بیش از حد نرخ ارز جلوگیری کند، این اقدامات شامل افزایش نرخ بهره برای جذب نقدینگی، تزریق ارز به بازار برای کاهش تقاضا و استفاده از ذخایر ارزی برای کنترل نرخ ارز بود.
این کارشناس پولی و بانکی بیان کرد: التهابات سیاسی و امنیتی میتوانند تأثیرات قابل توجهی بر نرخ ارز داشته باشند. با این حال، مدیریت صحیح و به موقع بانک مرکزی توانست این نوسانات را کنترل کند و از تأثیرات منفی آنها بر اقتصاد کشور جلوگیری کرد.
وی یادآور شد: تجربه ترور اسماعیل هنیه نشان داد که با اتخاذ سیاستهای مناسب، میتوان نرخ ارز را به ثبات رساند و از بحرانهای اقتصادی جلوگیری کرد، این تجربه نشان میدهد که بانک مرکزی نقش حیاتی در مدیریت نوسانات اقتصادی و حفظ ثبات اقتصادی کشور دارد.
قاسمعلی در پایان تاکید کرد: یکی از عواملی که به بانک مرکزی کمک کرد تا بتواند افسار بازار ارز را بدست بگیرد، افزایش درامدهای ارزی به واسطه افزایش صادرات نفت است، چرا که سه سال پیش صادرات نفت ایران به ۴۰۰ هزار بشکه افزایش یافته بود، اما امروز صادرات نفت به ۱.۵ میلیون بشکه رسیده است.