«مهدی اقراریان» رئیس کمیته نظارت شورای اسلامی شهر تهران در گفت‌وگو با ایلنا در انتقاد از مصوبه تعیین بهای خدمات آرامستان بهشت زهرا (س) که در جلسه روز یکشنبه ۲۲ اردیبهشت شورای شهر به تصویب رسید، توضیح داد: روز گذشته مصوبه‌ای در صحن شورای شهر تهران تصویب شد که جمعی از اعضا با آن مخالف بودند، اما به هر حال تعداد موافقان آن بیشتر بود. براساس قسمتی از این مصوبه، مقرر شد که در قطعات روزدفن بهشت زهرا یعنی در بخش‌هایی که برای دفن اموات در همان روز قبر تهیه می‌شود و از قبل قبری خریداری نشده است، همچنان طبقه اول هر قبر برای خانواده فرد متوفی رایگان باشد که این موضوع قبلا هم وجود داشت، ولی متاسفانه در مصوبه اخیر، نرخ رزرو طبقات دوم و سوم قبور برای خانواده‌ها به‌شدت افزایش یافته است. 

وی در توضیح بیشتر گفت: در سال ۱۴۰۲، نرخ خریداری طبقه دوم و سوم قبور روزدفن که بستگان متوفی می‌توانستند آن‌ها را برای خودشان خریداری کنند، به‌ازای هر طبقه سه میلیون و ۹۰۰ هزار تومان بود، یعنی خانواده‌ها برای دو طبقه در مجموع باید ۷ میلیون و ۸۰۰ هزار تومان پرداخت می‌کردند تا بتوانند طبقات دوم و سوم قبرهای روزدفن را در آینده برای بستگان خود رزرو کنند، اما با مصوبه جدید شورا، این عدد برای هر طبقه به ۱۵ میلیون تومان و برای دو طبقه به ۳۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است؛ به عبارت دیگر، نرخ رزرو طبقات دوم و سوم قبرهای روزدفن نزدیک ۳۰۰ درصد نسبت به سال گذشته بیشتر شده و حدودا چهار برابر شده است.

تبعات اجتماعی دادن فرصت اندک به خانواده‌ها برای رزرو طبقات قبرهای روزدفن 

اقراریان با بیان این که قبور روزدفن قطعات جدید بهشت زهرا (س) عمدتا توسط اقشار متوسط و ضعیف جامعه استفاده می‌شود و بسیاری از افراد ثروتمند از قبل برای خودشان قبر خریده‌اند، اظهار داشت: براساس مصوبه جدید شورای شهر تهران، بستگان متوفی صرفا تا سه ماه فرصت دارند که نسبت به رزرو طبقات دوم و سوم قبور روزدفن اعلام آمادگی کنند؛ یعنی اگر خانواده‌ها تا سه ماه پس از فوت عزیز خود به بهشت زهرا مراجعه نکنند و برای رزرو دو طبقه دیگر قبور روزدفن تقاضا ندهند، امکان واگذاری آن قبور به افراد دیگر میسر می‌شود. البته اگر بستگان فرد متوفی در این مهلت سه ماهه به بهشت زهرا مراجعه و طبقه‌های دوم و سوم قبور روزدفن عزیزان خود را تعیین تکلیف کنند، تا یک سال به آن‌ها فرصت داده می‌شود که مبلغ مورد نیاز برای خرید طبقات دوم و سوم این قبرها را به صورت نقد یا اقساط بپردازند.

عضو شورای شهر تهران با تاکید بر این که ارائه مهلت زمانی اندک به خانواده‌های افراد متوفی برای خرید قبور روزدفن می‌تواند تبعات اجتماعی نامناسبی به همراه داشته باشد، عنوان کرد: در بسیاری از موارد امکان دارد که خانواده‌ها به دلیل بار سنگین ناشی از مصیبت و سایر مسائلی که تا مدت‌ها بعد از جان باختن عزیزان خود با آن مواجه هستند، فرصت نکنند که الزاما تا پیش از فرا رسیدن مهلت سه ماهه برای اعلام آمادگی درباره رزرو طبقات دوم و سوم قبور روزدفن به بهشت زهرا مراجعه کنند. در چنین شرایطی ممکن است افراد بعد از گذشت سه ماه به بهشت زهرا بروند و ببینند در طبقه دوم یا سوم قبری که عزیز آن‌ها در آن دفن شده بود، فرد یا افراد دیگری هم دفن شده‌اند. 

وی در ادامه بیان کرد: قاعدتا وقتی یک فرد در یک مزار دفن شده و سنگ قبر مشخصی برایش نصب شده است، وقتی قرار باشد فرد جدیدی در همان مزار دفن شود، نیاز به شکستن یا جابه‌جایی سنگ قبر وجود دارد و زمانی که بستگان فرد متوفایی که در طبقه‌های دوم یا سوم قبور روزدفن به خاک سپرده شده است، هیچ نوع آشنایی یا نسبت فامیلی با بستگان متوفای طبقه اول قبر نداشته باشند، جابه‌جایی سنگ قبر و دفن فردی غریبه در مزار عزیزان افراد، می‌تواند موجب نزاع میان شهروندان شود. ضمن این که چنین اقدامی، حتما چهره سازمان بهشت زهرا به عنوان یک نهاد خدماتی زیرمجموعه شهرداری تهران را مخدوش خواهد کرد،‌ زیرا مردم انتظار دارند که این سازمان از قبور عزیزانشان محافظت کند، نه این که سنگ قبر بستگان آن‌ها را بشکند و افراد غریبه را در مزار عزیزان آن‌ها دفن کند. 

گرانی شدید قبر، تنها یکی از پیامدهای مصوبه اخیر شوراست 

اقراریان با بیان این که جمعی از اعضای شورا به دلیل افزایش بیش از حد قیمت طبقه‌های دوم و سوم قبور روزدفن و همچنین تبعات اجتماعی مصوبه دیروز شورای شهر تهران، با آن مخالفت کردند، یادآور شد: آنچه در جلسه روز یکشنبه به تصویب شورای شهر رسید، نه‌تنها باعث رشد ۳۰۰ درصدی قیمت قبور روزدفن در بهشت زهرا شد، بلکه پیامدهای اجتماعی دیگری را نیز به همراه دارد که فقط یکی از آن‌ها گرانی قبر در تهران است. به همین دلیل، تعداد قابل توجهی از اعضای شورا با این مصوبه مخالف بودند، ولی متاسفانه با رای اکثریت به تصویب رسید.‌

رئیس کمیته نظارت شورای اسلامی شهر تهران خاطرنشان کرد: استدلال مسئولان بهشت زهرا (س) برای ارائه لایحه‌ای که در نهایت به مصوبه شورای شهر تبدیل شد، این بود که در حال حاضر ظرفیت آرامستان بهشت زهرا در حال تکمیل است و وقتی قیمت طبقه‌های دوم و سوم قبور روزدفن پایین باشد، خانواده‌ها این قبرها را به‌سرعت رزرو می‌کنند و چون امکان دفن در سایر طبقات فراهم نیست، بهشت زهرا ممکن است با کمبود فضا برای دفن اموات روزدفن مواجه شود. البته به نظر می‌رسد این استدلال درست نیست و چهار برابر شدن قیمت قبر صرفا ناشی از نگاه درآمدزایی موجود در مدیریت شهری بوده است. 

سازمان بهشت زهرا باید هرچه زودتر لایحه ایجاد آرامستان جدید را ارائه کند

اقراریان با اشاره به آمارهای رسمی اعلام‌شده درباره دفن اموات در بهشت زهرا گفت: روزانه ۵۰ متوفی در بهشت زهرای تهران تدفین می‌شوند که معادل دفن ماهانه ۱۵۰۰ نفر و خاکسپاری سالانه ۱۸ هزار نفر در آرامستان اصلی پایتخت است. البته خدمات لازم نظیر تغسیل، تکفین و … به تعداد بیشتری از افراد در بهشت زهرا ارائه می‌شود،‌ چراکه بخشی از اموات در همین آرامستان دفن نمی‌شوند، بلکه برای خاکسپاری به آرامستان‌های دیگری در سطح پایتخت یا در شهرستان‌ها منتقل می‌شوند.

وی در پایان تصریح کرد: سازمان بهشت زهرای تهران باید به قید فوریت برای احداث آرامستان جدیدی که براساس مصوبات شورا نسبت به ساخت آن تکلیف دارد، اقدام کند و در همین راستا، این سازمان باید لایحه احداث آرامستان جدید برای پایتخت و جانمایی آن را برای شورای شهر ارائه کند، چون براساس اعلام رسمی مدیرعامل بهشت زهرا، آرامستان کنونی حداکثر بین یک سال و نیم تا دو سال دیگر ظرفیت خاکسپاری اموات روزدفن را دارد.