سجاد نوروزی در گفتوگو با خبرنگار سینمایی ایرنا درباره رابطه زیرساختهای سینما، فیلم خوب و نرخ بلیت با جذب مخاطب اظهار داشت: در بحث ساخت و توسعه زیرساخت سینما چند ساحت بسیار جدی وجود دارد که به عقیده من تمام آنها باید به یک اندازه مورد توجه قرار بگیرند. با توجه به اینکه در حال حاضر اصلیترین و فوریترین مسئله ما حفظ مخاطبان است، قطعا برای حفظ آنها نیازمند یک توسعه همه جانبه در زیرساخت خود سینماها هستیم. شما در پردیسهای بزرگ و مدرن که در پایتخت واقع شده، به ندرت تصویر و صدای استاندارد میبینید که این خود به ریزش مخاطب کمک میکند. به عبارت دیگر ما در توسعه زیرساختها در پردیسها به عنوان بهترین سالنهای موجود یک احتیاج جدی و مشخص داریم.
سینما باید در دل یک مجموعه فرهنگی واقع شود باید کافه و کتابفروشی داشته باشدوی افزود: ما تعدادی سینمای تک سالن و دو سالن بسیار فرسوده با قدمت ۴۰ تا ۵۰ سال داریم که نیازمند بازسازی و تحول جدی هستند. در واقع اگر این سالنها در این وضعیت باقی بمانند، نه تنها باری از دوش سینمای ایران برنمیدارند بلکه به ریزش مخاطبان کمک میکنند. به باور من باید به فوریت به این دو موضوع رسیدگی کرد. امروزه با رشد اجرای همزمان (استریمها، وی او دی ها) و انواع و اقسام فضاهای فناوری که وجود دارد، وقتی یک مخاطب به سالنی برود که صدا و تصویر استاندارد نداشته باشد، رغبتی برای بازگشت به این سالن ندارد.
مدیرعامل مجموعه سینما آزادی افزود: امروزه ما دیگر نمیتوانیم از چیزی به نام سینما بهمعنای واقعی آن یاد کنیم. اگر در دهه ۶۰ و ۷۰ و حتی در اوایل دهه ۸۰، سینما رفتن یک کنش فرهنگی بود. یعنی سینما بهماهو سینما یک موقعیتی داشت ولی الان اینطور نیست. یعنی اگر مخاطب بخواهد به سینما برود، در کنارش نیاز به تفریحات دیگر و رفع نیازهای فرهنگی دیگری هم دارد. یعنی در آن فضا باید کافهای هم باشد حتما باید یک کتابفروشی و یک فضای بازی برای کودکان باشد. در واقع سینما باید در سطح کلان در دل یک مجموعه فرهنگی واقع شود. به عبارتی ما یک مرکز فروشگاهی (Shopping Center) فرهنگی-هنری میخواهیم که بخش هنری آن سینماست و اگر به این سمت برویم، میتوانیم به رشد مخاطب فکر کنیم.
احداث سینما در مال یک اشتباه استراتژیک است
نوروزی بیان کرد: یک زمان در مالهای تجاری بزرگ تهران سینما احداث کردیم، در آن برهه زمانی این سیاست جواب داد. چون مالها یک پدیده نوظهوری در زیست شهری ما بودند و یک عطش اجتماعی بوجود آوردند اما الان وضعیت تغییر کرده است. الان به دلیل وضعیت اقتصادی، برای حضور در این مالها به غیر از یک طبقه خیلی خاص اقبالی وجود ندارد و الان اشتباه استراتژیک این است که بخواهیم در مال سینما بزنیم.
همه جای دنیا شرکتها مکلف به تولید و توزیع فیلمها هستند نه افراد. ما باید به سمت تاسیس شرکت برویموی افزود: مثلا در میدان هروی تهران دو مرکز خرید وجود دارد که در هر دو سالن سینما احداث شده است. یکی بیمخاطب و دیگری بامخاطب، چرا؟ یکی از آن مرکز خریدها که به تازگی احداث شده یک فضای کاملا مدرن دارد و یک انتشارات هم در آن شعبه ایجاد کرده است. تقریبا تاکید میکنم تقریبا یک شبه مجموعه فرهنگی ایجاد کرده و میبینیم موفق شده است.
مدیرعامل مجموعه سینما آزادی بنابراین در حوزه زیرساختهای سینما، نیازهای اورژانسی ما اول با کیفیت کردن زیرساخت پردیسها و مالهای بزرگی است که الان داریم و دوم ایجاد تغییر وضعیت در سینماهای فرسوده موجود است. بعد از آن نیاز ضروری، ایجاد سالنهای جدید در قالب مجموعه های فرهنگی در جای جای کشور ما است، البته برای موفقیت به موازات این اقدامات باید سیستم تولید هم متحول شود.
نظام تولید در سینمای ایران منهدم شده است / سود در تولید را بر هم بزنید
نوروزی تاکید کرد: اگر به موضوع سیستم تولید و محتوای آثار توجه نشود تغییر و تحول جدی در حوزه جذب مخاطبان نخواهیم داشت. نظام تولید در سینمای ایران منهدم شده است. نظام تولید در سینمای ایران به علت ورود سرمایههای شبههناک و غیراستاندارد و ورود اشخاص غیرکارشناس و ارگانها به حوزه تولید، کاملا به هم خورده است.
مدیرعامل مجموعه سینما آزادی تصریح کرد: وقتی فیلمساز سودش را در اکران جستجو نکند، زیرا سودش را در تولید به دست آورده است دیگر از سینما چیزی باقی نمیماند. نهایتا هم آن چه ضرر میبیند زیرساخت و توسعه سالن سینماست. تقاضای من به عنوان عضو کوچکی از چرخه سینمای کشور از سازمان سینمایی آن است که وضعیت سود در تولید را بر هم بزند. چنانچه این وضعیت سود در تولید بر هم نخورد ما چیزی به نام سینما نخواهیم داشت.
وی مشارکت مردم در سرمایهگذاری سینما اظهار داشت: در کوتاه مدت حتما میتواند اما در میان مدت و دراز مدت ممکن است اتفاقات دیگری رقم بخورد که نیازهای اوژانسی ما را بر طرف نکند. نظام تولید در ایران احتیاج به یک ممیزی خیلی جدی دارد.
«اگر توجه ما به ممیزی در ورود تولیدکنندگان جدیتر بود نیاز به ممیزی در فیلمها که اینقدر هزینهسازی برای مسئولان سینمایی میکند، بسیار کمتر میشد. به نظر من اگر ممیزی در سرمایه صورت بگیرد این ممیزیهای محتوایی هم خیلی کمتر میشد زیرا سینماگران حرفهای با چارچوبها آشنا هستند»
هیج جای دنیا ساختمان ساز و خودروساز فیلم نمیسازد
نوروزی گفت: الان ما شاهد اتفاقات عجیب و غریبی هستیم که حتی در عقب افتادهترین کشورها هم دیده نمیشود. مثل آنکه شخصی بیاید کارت تهیهکنندگی اجاره بدهد و یا یک کارگردان دستمزدهای آن چنانی بگیرد بعد هم یک جنازهای را بیاورند بیاندازند روی دوش سالنهای سینما و بعد هم در بوق و کرنا کنند که سازمان سینمایی یا مافیای اکران نگذاشت فیلم ما موفق بشود. این از شگفتیهای عجیب و غریبی است که ما داریم.
همه جای دنیا کسی که کار چوب، سنگ و یا ساختمان میکند، نمیتواند بیاید کار فیلم بکندوی تصریح کرد: در همه جای دنیا کسی که کار چوب میکند، کار سنگ و یا ساختمان میکند، نمیتواند بیاید کار فیلم بکند. مثلا آیا دیدهاید که در هالیوود شرکت خودروسازی تسلا فیلم بسازد؟ نه؛ زیرا در همه جای دنیا چیزی بنام توازن فرهنگی وجود دارد. بالاخره یک سری قوانینی وجود دارد که بر اساس آن کسی که کارش بطور مثال رنگ یا فروش چسب است نمیتواند بعد از چند وقت کارت تهیهکنندگی بگیرد. ما احتیاج داریم تولید را شرکت محور کنیم.
وی تاکید کرد: همه جای دنیا شرکتها مکلف به تولید و توزیع فیلمها هستند نه افراد. ما باید به سمت تاسیس شرکت برویم یعنی اگر کسی میخواهد فیلم تولید کند باید برود شرکت ثبت کند.
در دنیا به اندازه بودجه تولید بودجه تبلیغات وجود دارد تا فیلم بفروشد و سود کند
مدیرعامل مجموعه سینما آزادی، سهل انگاریهای دولتهای گذشته را باعث ولنگاریهای فرهنگی دانست و گفت: من تا الان هیچ ارادهای ندیدم که بخواهد این معضل را کنترل کند. همین باعث شده تا نظام تولید در سینما بهم بخورد. دستمزدها بهم خورده، هزینههای تولید را جوری طراحی میکنند که سازندگان سود هنگفت خود را در تولید میبرند نه توزیع. در صورتی که در همه جای دنیا سود در توزیع است نه در تولید.
«وقتی یک کالایی را تولید میکنید باید تبلیغات کنید. مثلا فیلم آخر کریستوفر نولان ۱۰۰ میلیون دلار بودجه تولید داشته است. در کنار آن ۱۰۰ میلیون دلار هم بودجه تبلیغات دارد. ببینید در دنیا تجربههای تولید چگونه است در دنیا به اندازه بودجه تولید بودجه تبلیغات وجود دارد تا فیلم بفروشد و سود کند. یعنی بودجه تبلیغاتی را به عنوان یک بودجه زائد حساب نمیکنند بلکه جزئی از فرایند تولید است»
نوروزی افزود: اما در ایران چگونه است؟ برای مثال فیلمی با ۳ میلیارد تومان جمع میشود از سرمایهگذار ۵ میلیارد تومان بابت آن میگیرند و در فرایند تولید ۲ میلیارد تومان را در جیب مبارک میگذارند و یک چیز کمارزشی تولید میکنند و میاندازند، روی دوش سینماها. در سینماها هم فیلم فروش نمیرود و داستان از اینجا شروع میشود که «ای داد مخاطب سینما کم شد» چرا باید مخاطب سینما اضافه بشود؟ وقتی که چشم سرمایهگذار به جیب مخاطب نیست، وقتی که مخاطب حیات او را تضمین نمیکند، وقتی که رگ حیات و ممات این سینما به حضور مخاطب در سینما نیست؛ مسلم است که مخاطب ریزش میکند.
برخی تهیهکنندهها حتی یک روز هم سر فیلمبرداری فیلمها و سریالهایشان نبوده اند
نوروزی توضیح داد: یک سری فانتزیهای ذهنی کارگردان یا نویسنده بوده که با آن برود یک آدمی که آشنایی با سینما ندارد را تلکه کند یا برود سراغ ارگانها. ارگانها بدتر؛ ارگانی که میآید فیلم دفاع مقدسی تولید میکند اما به جای آنکه در سینما اکران شود میدهد به تلویزیون پخش شود، برای برهم زدن سیستم تولید و توزیع سینما چه جنایتی از این بالاتر میتوانیم متصور بشویم؟ نتیجه آن میشود که سینماگران اصیل و درست از سینما فاصله میگیرند و یک عده انسان فرصتطلب که باید میرفتند سراغ شغلهای دیگر میآیند و میشوند تهیهکننده یا سینمادار و یا پخش کننده.
برخی پول تولید فیلم را یا از دولت و ارگانها میگیرند یا از بخش خصوصی غیرمرتبط با سینماوی افزود: البته من نمیتوانم اسم این جریان را در سینما پولشویی بگذارم، ممکن است پولشویی باشد، اما اصل قضیه این نیست. این گروه از تولیدکنندگان که چشمشان به دست مخاطب نیست پول تولید را یا از دولت و ارگانها میگیرند یا از بخش خصوصی غیرمرتبط با سینما. سرمایهای از خود افراد وارد تولید نمیشود. چرخهای از تولید در سینمای ایران وجود ندارد تا بگوییم فلان فیلم فروخته است. من تهیهکنندهای را میشناسم که در سال ۴ تا سریال و ۴ تا سینمایی ساخته است، مگر میشود. سر هر پروژه یک مدیر تولید گذاشته یک روز هم سر فیلمبرداری نبوده است.
مدیرعامل مجموعه سینما آزادی گفت: بخشی از این سرمایهگذاران آنقدر پول دارند که واقعاً ۵ یا ۶ میلیارد برایشان پولی نیست. فقط میخواهند در سینما هم حضور داشته باشند. اهداف نهفته ای دارند که معضلاتی هم ایجاد کرده است، ما داغان شدیم. الان خودمان را یا میخواهیم به خواب بزنیم یا اگر میخواهیم آسیبشناسی کنیم، الان تو انحطاط مطلق هستیم در دوران زوال بسر میبریم.
اجارهدهندگان کارت تهیهکنندگی ممنوع الکار شوند
نوروزی درباره اجاره کارت تهیهکنندهها به فیلمسازان اولی گفت: باید مراقب باشیم که این کار خودش ایجاد رانت جدید نکند. به نظر من تهیهکنندههای اجارهای مشکلشان با ممنوع الکار شدنشان حل میشود. بروند دنبال یک کار و بیزینس دیگر. اینها نه فهمی از هنر دارند نه از سینما. اینها فضا را آلوده میکنند.
مدیرعامل مجموعه سینما آزادی تاکید کرد: سینمای ما باید به سمت شرکتمحور شدن برود، و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به شرکتها مجوز تولید، مجوز ساخت و مجوز اکران و توزیع بدهد. ممکن است تولید کم شود در عوض واقعی و درست میشود. اگر این سرمایههای شبههناک وارد نشود ممکن است تولیدات نصف بشود این چه ایرادی دارد نصف بشود. مگر تولیداتی که الان وجود دارد، بیننده و مخاطب دارد؟