داریوش گل‌علیزاده»، رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در گفت‌وگو با ایلنا در واکنش به دستورالعمل منتشرشده توسط سازمان ملی استاندارد و همچنین نامه ابلاغ‌شده توسط دفتر برنامه‌ریزی مقررات واردات و صادرات وزارت صمت که براساس آنها، «ثبت سفارش» خودروهای وارداتی دست دوم از اخذ مجوز توسط سازمان حفاظت محیط‌زیست، سازمان ملی استاندارد و کمیسیون ماده یک سازمان توسعه تجارت معاف شده است، توضیح داد: به استناد ماده ۱۱ الحاقی به قانون ساماندهی صنعت خودرو، واردات خودروهای کارکرده به کشورمان مجاز شده است و البته براساس تبصره ۲ این ماده، مقرر شده که در این خصوص، باید آیین‌نامه‌ای اجرایی تهیه شود و به تصویب هیات وزیران برسد.

این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط‌زیست خاطرنشان کرد: آیین‌نامه واردات وسایل نقلیه کارکرده هنوز به تصویب نهایی هیات دولت نرسیده، اگرچه در متن قانون بودجه امسال تاکید شده است که نباید بیش از ۵ سال از زمان تولید خودروهای کارکرده‌ای که وارد کشور می‌شوند، گذشته باشد. همچنین در قانون بودجه ۱۴۰۲ نیز به واردات خودروهای کارکرده مجوز داده شده است، اما در این قانون نیز تاکید شده که آیین‌نامه اجرایی مربوط به این مساله باید به تصویب هیات وزیران برسد. 

وی افزود: اخیرا سازمان ملی استاندارد، دستورالعملی را برای واردات خودروهای کارکرده تهیه کرده است که در آن، براساس درخواست سازمان توسعه تجارت، «ثبت سفارش» برای واردات وسایل نقلیه دست دوم منوط به تایید سازمان حفاظت محیط‌زیست نیست. سازمان محیط‌زیست نیز با این هدف که فرآیند واردات خودروهای کارکرده زمان‌بر نشود، با این مساله موافقت کرده است، اما نکته مهم این است که این دستورالعمل، صرفا مربوط به ثبت سفارش خودروهای کارکرده است و ربطی به فرآیند ترخیص آنها از گمرک ندارد و حتما در هنگام ترخیص این خودروها، براساس آیین‌نامه‌ای عمل خواهد شد که هم‌اکنون در هیات وزیران در دست بررسی قرار دارد و باید به تصویب نهایی برسد. 

رعایت استانداردهای محیط‌زیستی؛ از جمله شروط اصلی ترخیص خودروها از گمرک 

رئیس مرکز ملی هوا و تغییر اقلیم سازمان حفاظت محیط‌زیست در توضیح بیشتر گفت: آیین‌نامه اصلی مربوط به واردات خودروهای کارکرده هنوز به تصویب هیات وزیران نرسیده است و در مراحل بررسی نهایی قرار دارد. در این آیین‌نامه با نظر سازمان حفاظت محیط‌زیست قید شده است که واردات خودروهای کارکرده حداکثر دارای ۵ سال سن، به شرطی مجاز خواهد بود که خودروهای بنزینی از حداقل استاندارد یورو ۵ برخوردار باشند و خودروهای دیزلی نیز یکی از استانداردهای یورو ۵، یورو ۶ یا EEV را داشته باشند و حتما فیلتر جاذب دوده به صورت کارخانه‌ای روی آنها نصب شده باشد. رعایت این استانداردهای محیط‌‌زیستی از جمله شروط اصلی صدور مجوز ترخیص خودروهای وارداتی از گمرک خواهد بود. 

گل‌علیزاده تاکید کرد: خودروهای کارکرده پس از طی کردن فرآیند ثبت سفارش و واردات، در مرحله اول به گمرکات کشور وارد می‌شوند که در این مرحله، هم سازمان ملی استاندارد و هم سازمان حفاظت محیط‌زیست، خودروهای واردشده را از طریق شرکت‌های بازرسی صاحب صلاحیت از نظر رعایت استانداردهای فنی و محیط‌زیستی بررسی می‌کنند و در این فرآیند، حتما قطعات مربوط به آلایندگی خودروها بازرسی می‌شود تا معلوم شود که این قطعات تعویض‌شده هستند یا به صورت کارخانه‌ای روی خودروها نصب شده‌اند و آیا با مشخصات تاییدشده، همخوانی دارند یا خیر؛ بر این اساس، اگر خودروهای واردشده استانداردهای محیط‌زیستی را رعایت نکرده باشند، سازمان محیط‌زیست اجازه ترخیص آنها را نخواهد داد. 

واردات خودروهای دیزلی کارکرده برای حمل‌ونقل عمومی نیاز به مجوز محیط‌زیست دارد 

این مقام مسئول در سازمان حفاظت محیط‌زیست با تاکید بر این که آنچه در رسانه‌ها تحت عنوان «معافیت واردات خودروهای کارکرده از تاییدیه سازمان‌های محیط‌زیست و استاندارد» منتشر شده است، صحیح نیست، خاطرنشان کرد: در حال حاضر تنها فرآیند ثبت سفارش خودروهای کارکرده منوط به اخذ تاییدیه از سازمان حفاظت محیط‌زیست و سازمان ملی استاندارد نیست، اما وزارت صمت مکلف است که ضوابط فنی و محیط‌زیستی مربوط به واردات خودروهای کارکرده را به متقاضیان واردات این وسایل نقلیه اعلام کند. یکی از مهمترین این ضوابط، رعایت استانداردهای آلایندگی است و در آیین‌نامه‌ای که بعدا به تصویب هیات وزیران خواهد رسید نیز روی این مساله تاکید شده است. 

وی در پایان تصریح کرد: کماکان برای واردات تمام خودروهای نو و کارکرده اعم از خودروهای دیزلی دست دوم که شهرداری‌ها با هدف استفاده در ناوگان حمل‌ونقل عمومی کلانشهرها به دنبال واردات آنها هستند، براساس قوانین موجود و آیین‌نامه‌ای که به تصویب هیات وزیران خواهد رسید، نیاز به دریافت مجوز از سازمان حفاظت محیط‌زیست وجود دارد؛ به نحوی که حتی اگر برای ثبت سفارش خودروهای کارکرده نیازی به دریافت تاییدیه وجود نداشته باشد، حتما پس از ورود این خودروها به کشور، تمام آنها توسط شرکت‌های بازرسی ذی‌صلاح به صورت فیزیکی بررسی می‌شوند و یکی از نکات مهم در این بازرسی‌ها، بررسی رعایت استاندارهای محیط‌زیستی و نصب تجهیزات مرتبط با آلایندگی است.