پاسخ به پرسش‌های متداول درباره قانون چک

به گزارش تجارت گردان به نقل از روابط عمومی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران اجرایی شدن قانون جدید چک احتمالاً پرسش‌هایی را برای برخی کاربران شبکه بانکی ایجاد کرده است. در این مطلب به تعدادی از این پرسش‌ها پاسخ داده‌ایم.

۱) کدام یک اگر چک برگشتی داشته باشند، مشکل‌زا است؟ هیأت مدیره یک شرکت یا افرادی که حق امضا دارند؟
در اصلاحیه جدید سال ۱۳۹۷ قانون صدور چک علاوه بر شخص صاحب حساب، وکیل یا نماینده (اعم از مدیر یا سایر نمایندگان شرکت) که اقدام به صدور (امضای) چک به نیابت از شخص صاحب حساب می‌کنند، مسؤلیت داشته و مشمول محرومیت‌های قانونی می‌شوند.

۲) در استفاده از چک‌های جدید برای افرادی که به هر دلیل نمی‌توانند به اینترنت دسترسی داشته باشند، راهکاری در نظر گرفته شده است؟
این افراد می‌توانند به شعبه مراجعه حضوری داشته باشند.

۳) اگر بانک عامل اپلیکشین یا نرم‌افزار نداشته باشد، مشتری که دارای چک جدید صیاد است چه کاری باید انجام دهد؟
این افراد می‌توانند مراجعه حضوری به شعبه داشته باشند یا از طریق اپلیکیشن‌های پرداخت عمومی اقدام کنند.

۴) آیا چک صیاد طرح قدیم طبق روال قبلی پیش می‌رود؟
بله، تا زمان پایان برگ‌های دسته چک‌های قدیمی و دریافت دسته چک‌هایی با ظاهر و مندرجات جدید، صدور و وصول چک‌ها به شکل سابق تداوم می‌یابد.

۵) درباره چکی که از یک فرد گرفته شده و چند دست چرخیده، به چه صورت عمل می‌شود؟
نقل و انتقال چک‌های با ظاهر و مندرجات جدید در صورت ثبت مراتب انتقال در سامانه صیاد بلامانع است و در مورد چک‌های صادره از دسته چک‌های قدیم، نقل و انتقال عادی چک کمافی‌السابق بلامانع است.

۶) اگر چک برای ضمانت باشد و تاریخ نداشته باشد، به چه صورت عمل می‌شود؟
صدور چک‌های با ظاهر و مندرجات جدید در هر صورت مستلزم ثبت در سامانه صیاد است. صدور چک برای ضمانت بلامانع است، اما چک بدون تاریخ اساساً قابل وصول نیست. وصول چنین چکی منوط به درج تاریخ است و بانک در مقام تأدیه وجه آن به ضمانی بودن آن ترتیب اثر نخواهد داد.

۷) آیا چک‌های قدیمی تا برگ آخر می‌توانند در وجه حامل صادر شوند؟
چک‌های قدیمی به شکل سابق می‌توانند کارسازی شوند و بنابراین در وجه حامل نیز می‌توانند صادر شوند.

۸) پشت نویسی چک چگونه انجام می شود؟‌
از تاریخ اعلام بانک مرکزی، ظهرنویسی چک‌های کاغذی ممنوع بوده و انتقال چک مستلزم ثبت مراتب در سامانه صیاد خواهد بود.

۹) اعضای هیأت مدیره یک شرکت که دارای چک برگشتی هستند، آیا در رابطه با چک شخصی خود نیز به مشکل بر می‌خورند؟
خیر.

۱۰) آیا با ابلاغ قانون جدید صدور چک همچنان صدور چک برای ضمانت امکان‌پذیر است؟
بله، اما در مورد چک‌هایی با ظاهر و مندرجات جدید مستلزم ثبت مراتب صدور در سامانه صیاد است.

۱۱) اگر چک‌های صیاد طرح جدید در سامانه صیاد ثبت نشوند، چه می‌شود؟
مشمول الزامات و سازوکارهای مقرر در قانون صدور چک نخواهد بود و صرفاً به عنوان یک سند مدنی مؤید طلب است.

۱۲) وظیفه ثبت چک در سامانه صیاد با چه شخصی است؟
حسب مورد بر عهده صادرکننده (در مقام صدور) یا دارنده (در مقام انتقال) است.

۱۳) ممنوعیت صدور چک در وجه حامل شامل کدام چک‌ها می‌شود‌؟
این ممنوعیت شامل همه چک‌ها با ظاهر و مندرجات جدید است که زمان توزیع آن از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود.

۱۴) آیا محرومیت‌های ناظر بر صدور کارت‌های جدید بانکی شامل کارت‌های المثنی یا تمدید کارت‌های قبلی مشتریان نیز می‌شود؟
بله. با توجه به اطلاق قانون همه عملیات کارت‌ها را شامل می‌شود.

۱۵) اگر مندرجات برگه چک با اطلاعات سامانه صیاد مغایر باشد تکلیف چیست؟
ملاک اعتبار و محوریت با اطلاعات سامانه صیاد است و در صورت مغایرت، بانک از پرداخت وجه چک خودداری می‌کند. در ادامه درصورت درخواست دارنده چک، بانک نسبت به صدور گواهی عدم پرداخت اقدام می‌کند.

۱۶) کسانی که دریافت کننده چک هستند از کجا بدانند صادرکننده در سامانه صیاد صدور آن را ثبت کرده است؟
دریافت چک‌های صادره از دسته چک‌های جدید مستلزم ورود به سامانه صیاد و ثبت تأییدیه (تأیید دریافت) توسط گیرنده است.

۱۷) آیا کسانی که دارای بدهی غیرجاری هستند نیز طبق قانون جدید می‌توانند دسته چک دریافت کنند؟
خیر، این اشخاص مطابق ضوابط ابلاغی بانک مرکزی اساساً امکان افتتاح حساب جاری نخواهند داشت.