دانشمندان معتقدند انرژیهای تجدیدپذیر و پاک با توجه به محدود بودن منابع سوختهای فسیلی و مسائلزیستمحیطی میتواند به گزینهی با اولویت بالا برای تولید انرژی تبدیل شوند؛ کشور ما نیز به دلیل موقعیت جغرافیایی ظرفیتهای متعددی در حوزه تولید انرژیهای تجدیدپذیر دارد و همین موضوع باعث شده است که ضرورت توسعه انرژیهای تجدیدپذیر در دستور کار مسئولین قرار گیرد.
ضرورت سیاستگذاری صحیح با کمترین امکان خطا و بالاترین دقتبرای استفاده از این منابع،ازاولویتهای استراتژیک مدیریت کشورمحسوب میشود، با توجه به گستردگی منابع تجدیدپذیر و نقش موثر این مهم درتوسعه کشور، تدوین یک برنامه استراتژیک برای بهبود اقدامات سیاسی و اجرایی ضروری است. دستیابی به سطح معینی از درجه اطمینان برای اجرایی نمودن اقدامات در حوزه توسعه تجدید پذیرها با ابزار پتانسیل سنجی منابع،عملی خواهد شد.
پتانسیل سنجی از اقدامات مهم در حوزه مدیریت منابع انرژی های تجدید پذیر در کشور است، تهیه اطلاعات پایه و اولیه از پتانسیل بالقوه کلیه منابع انرژیهای تجدیدپذیر و تحصیل میزان قابلیت بالفعل شدن آن، از اقدامات اجرایی مهم در این حوزه است؛ جمعآوری، پردازش، تدقیق و در نهایت اولویتبندی منابع انرژی های تجدید پذیر به تفکیک هر استان، یک اهرم سیاستگذاری در سمت و سو دادن سرمایهگذاریهای بخش خصوصی ایجاد خواهد کرد.
شناسایی نقاط پرپتانسیل در حوزه منابع مختلف انرژی های تجدیدپذیر از جمله بادی، خورشیدی، زمین گرمایی، زیست توده و برقابی کوچک در چند فاز انجام میگیرد فاز اول پتانسیل سنجی تئوری یا نظری است که طی آن با انطباق اطلس اختصاصی ازصور گوناگون انرژی تجدیدپذیربانقشه کل کشور و بررسی راه هاوجاده های دسترسی و خطوط انتقال نیرو با مد نظر قرار دادن شرایط جغرافیایی،بااستفاده ازنرم افزارهای مرتبط،کلیه نقاط کشور به تفکیک ۳۱ استان، از لحاظ مستعد بودن درهر حوزه انرژیهای تجدید پذیر بررسی و معرفی میشوند.
فاز بعدی، انجام پتانسیل سنجی فنی، اقتصادی و زیست محیطی است که منجر به تدقیق پتانسیل برآورد شده، به روز رسانی و نزدیکتر به واقعیت شدن پیش بینیها میشود.
بررسی مجدد ساختگاههای منتخب در پتانسیل سنجی نظری از طریق اطلاعات اطلسهای به روز شده، بررسی اقلیم، هواشناسی و رژیم باد، بررسی وجود گسل و زلزلهخیزی، نوع خاک و لایه های زمینشناسی و وجود پهنه های سیلابی و آبراه، بررسی شبکه انتقال برق، حریم خطوط انتقال نفت و گاز و تداخل ساختگاه با مناطق احداث شده مسکونی، معدنی و صنعتی و نظامی و نیروگاه های فسیلی و تجدید پذیر در این مرحله انجام میگیرد.
مجموع پتانسیل نظری یا تئوری انرژی های تجدید پذیر در کشور در حوزه انرژی خورشیدی، حدود ۷۰۰۰۰ مگاوات براورد شده است که نیمی ازین پتانسیل در استان های کرمان، فارس، یزد، اصفهان، خراسان جنوبی و رضوی، سیستان و بلوچستان، هرمزگان و سمنان شناسایی شده اند. پتانسیل نظری انرژی بادی در کشور بالغ بر ۴۷۰۰۰ مگاوات محاسبه شده است. بالاترین ظرفیت برآورد شده در استان های سیستان و بلوچستان، خراسان رضوی و جنوبی می باشند.
پتانسیل نظری انرژی زیست توده در کشور حدود ۱۰۰۰ مگاوات براورد گردیده است؛ استان های تهران، مازندران، اصفهان و خراسان رضوی در این حوزه بالاترین ظرفیتها را به خود اختصاص دادند.پتانسیل نظری انرژی زمین گرمایی در کشور بالغ بر ۱۰۰۰ مگاوات محاسبه شده است، استان های اردبیل و آذربایجان شرقی و غربی، در اولویت مستعد ترین استان ها قرار گرفتند و در نهایت پتانسیل نظری انرژی برقابی کوچک در کشور حدود۲۵۰۰ مگاوات برآورد شده است که استان های آذربایجان شرقی و غربی، فارس و کهگیلیوبه و بویر احمدبالاترین ظرفیت در این حوزه را دارا هستند.
در عمل تامین انرژی بدون درنظر گرفتن استراتژی انرژی نه تنها منجربه انتخابهای صحیح، آینده نگرانه و برنامهریزیهای درست و اصولی انرژی نخواهد شد بلکه با رشد و توسعه اقتصاد ملی و منافع کشور در تعارض و تضاد خواهد بود، بررسی پتانسیلها و تحلیلهای استانی و کشوری منابع تجدیدپذیر انرژی بعنوان پیش نیاز رسیدن به توسعه انرژیهای نو در کشور، در بهره گیری از تکنولوژیهای نوین تولید و استفاده از منابع نوین وتجدیدپذیر انرژی است.چرا که مدرن سازی صنایع وتوجه به منابع و صنایع نوین تولید انرژی به مثابه دشتهای هموار در مسیر رسیدن به توسعه پایاست.
در نهایت، مدیریت صحیح منابعی که میهن نابمان، سخاوتمندانه در اختیارمان قرار داده، منجر به سرافرازی سرزمین نظر کرده مان و پاسداشت ودیعه پروردگار منعم خواهد شد.
«مینو غلامی» رئیس گروه ارزیابی تلفیقی و آمایش سرزمین دفتر پتانسیلسنجی و ارزیابی منابع
https://tejaratgardan.ir/?p=95056