به گزارش پایگاه خبری بانک مسکن-هیبنا به نقل از وزارت راه و شهرسازی، پروژه «طرح ویژه شهر کنگ» لوح تقدیر آثار برگزیده در بخش خاورمیانه وآفریقا جایزه بین المللی هولسیم را دریافت کرد.

این پروژه به کارفرمایی معاونت معماری و شهرسازی وزارت راه و شهرسازی توسط مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و با همکاری شهرداری کنگ به انجام رسیده است. مجری پروژه در مرکز تحقیقات غزال راهب و همکاران شرکت کننده در مسابقه، اشکان رضوانی نراقی، علی طیبی، امیررضا رحیمی و کورش علی رضایی‌پرتو بودند.

بنیاد هولسیم (holcim) درراستای حفظ محیط زیست اهداف توسعه پایدار از سال ۲۰۰۳ تاکنون مسابقه بین‌المللی را در زمینه ساختمان، معماری و طراحی شهری با هدف جذب ایده‌های برتر جهانی در این زمینه برگزار می‌کند که ششمین دوره آن برای سال ۲۰۲۰ برنامه ریزی شده بود و به دلیل روند پاندمی کرونا فرایند انجام آن با مقداری تأخیر همراه بود.

مقر اولیه کمیته مسابقه در زوریخ و مرتبط با دانشگاه ETH بوده است. کمیته داوری طرح‌ها در این دوره از مسابقه، مشتمل بر ۹ نفر از سراسر جهان بودند که ریاست کمیته را حسیم سرکیس؛ رییس دپارتمان معماری و برنامه‌ریزی دانشگاه ام آتی بر عهده داشتند. این مسابقه در پنج حوزه جغرافیایی در سطح جهان (اروپا، امریکای‌شمالی، امریکای‌لاتین، آسیا- اقیانوسیه و خاورمیانه –آفریقا) طبقه‌بندی شده است. پروژه کنگ از بین ۴۷۴۲ اثر ارائه شده به دبیرخانه مسابقه، در میان ۳۳ طرح فینالیست نهایی جهان قرار گرفت و لوح تقدیر آثار برگزیده در منطقه خاورمیانه و آفریقا را دریافت کرد.

موضوع طرح شده در مسابقه بر اساس بخشی از ساختار توسعه شهر با رویکرد توسعه پایدار بود که مبتنی بر توسعه و بازیابی دانش بومی مردمان کنگ در ذخیره و استفاده بهینه از رواناب‌های سطحی برای احیای باغ‌های خرما و همچنین بازگردان مجدد برکه‌های تاریخی به چرخه حیات شهر بوده است. بندر کنگ در گذشته در ارتباط با ساختار اکولوژیک بسیار پیچیده‌­ای بوده‌ است. این ساختار، معماری، بافت شهری، بافت پیرامونی و باغات آن را به یکدیگر متصل می­‌کرد و هدف نهایی آن استفاده حداکثری از معدود بارش‌­های جوی منطقه بوده است. متاسفانه مفهوم توسعه با تعبیر جدیدی که از آن رواج دارد، کم کم این فرهنگ غنی را به کنار نهاد و نتیجه این گسست تاریخی رشد افسار گسیخته و بی­برنامه شهر در تضاد با منافع عمومی و تاریخی شهروندان، خشک شدن باغات، خالی ماندن برکه­‌ها، بایر شدن اراضی کشاورزی و وابستگی شدید به منابع آبی ناپایداری همچون آب شیرین­‌کن­‌ها، خطوط لوله آب شیرین و چاه‌­های عمیق شد. ساختار اکولوژیک بندر کنگ به مرور از بین رفت و ساختاری تحمیلی و در تضاد با بستر تاریخی، جغرافیایی و اجتماعی بر جای آن نشست. منظر فرهنگی صدها و شاید هزاران ساله کنگ در طول چهار دهه آرام آرام خشکید و از صحنه فضایی شهر حذف شد و در خاطره پیرمردان و پیرزنان کنگی پنهان شد. طرح جامع احیای ساختار اکولوژیک بندر کنگ که بخشی از آن در این مسابقه نیز ارائه شده است، تلاشی برای متوقف کردن این روند از بالا به پایین و بیگانه است و کوششی در راستای باز گرداندن فرآیندهای تاریخی تولید فضا از طریق توانمندسازی فرهنگ غنی پاسداشت و استفاده بهینه از آب است.

لازم به ذکر است که این ایده با همکاری شهرداری و مردم کنگ در حال حاضر در شهر در دست اجرا است و نمونه‌های موفقی از ان به اجرا درآمده است.

برای دریافت جایزه مسابقه، علی ابراهیمی مدیر کل دفتر معماری و شهرسازی معاونت معماری و شهرسازی و علی طیبی، عضو هیات علمی مرکز تحقیقات راه، مسکن و شهرسازی و همکار طرح ویژه کنگ در رویدادی که در تاریخ ۲۱ نوامبر ۲۰۲۱ در ونیز برای تقدیر از برندگان مسابقه برگزار شد، حضور یافتند.

یاد اشکان رضوانی فقید که ایده اولیه این بخش از پروژه در مسابقه توسط وی ارائه شد و با همکاری اعضای تیم، توسعه یافت گرامی باد.