در سالهای گذشته شرکتهای بورسی، سهامداران خود را برای دریافت سود تقسیمی به بانکها ارجاع میدادند که دردسر این کار بویژه برای رقمهای اندک باعث میشد برخیها از دریافت این سودها منصرف شوند و یا بخش زیادی از این پولها برای مدتها در حساب شرکتها باقی بماند.
همین موضوع باعث شد از سال ۹۸ سامانهای تحت عنوان سجام (سامانه جامع اطلاعات مشتریان) برای حل این مساله راهاندازی شود تا شرکتهای بورسی از این طریق سود تقسیمی سهام را بطور مستقیم به حساب افراد واریز کنند.
با وجود اینکه این موضوع در «دستورالعمل انضباطی ناشران پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران» نیز الزام شده و مطابق تبصره ۳ ماده ۵ این دستور العمل ناشران موظف شدهاند که سود تقسیمی را از طریق سامانه سجام واریز کنند با این حال آمار نشان میدهد از شهریور سال گذشته تا شهریور امسال ۲۷۲ شرکت از ۴۹۰ شرکت یعنی بیش از ۵۰ درصد شرکتها سودهای خود را غیر سجامی پرداخت کرده اند و ۲۱۸ شرکت از طریق شبکه سجام پرداخت سود داشته اند.
البته از نظر ارزش بازاری شرکتهای بزرگ بیشتر سهام خود را از طریق سجام پرداخته اند و حدود ۲۹ درصد ارزش بازار از طریق غیر سجامی پرداخت سود داشته اند.
این در حالی است که اوایل آبان امسال رئیس سازمان بورس مهمان کمیسیون اصل ۹۰ مجلس بود و مقرر شد سود همه شرکتهای بورسی از دو ماه آینده از طریق سامانه سجام واریز شود.
محسن انصاری مدیر نظارت بر ناشران سازمان بورس با اشاره به علل عدم استقبال ناشران از پرداخت سود از طریق سجام میگوید زمانی که سهامداران بویژه سهامداران خرد برای دریافت سود خود به بانک مراجعه نکنند ناشران از رسوب پول در حسابهای خودشان منتفع میشوند.
به گفته انصاری سهامدار عمده خیلی از شرکتهای بورسی بانکها هستند و بانکها نیز ترجیح میدهند پول در حسابهای خودشان در جریان باشد.
وی به موضوع کارمزد پرداخت سود از طریق سجام اشاره کرد و گفت: کارمزد شرکت سپرده گذاری مرکزی برای پرداخت سود از طریق سجام برای هر سهامدار ۲۵۰ تومان است و این موضوع نیز یکی از دلایلی است که شرکتها از پرداخت سود به صورت سجامی استقبال نمیکنند.
این سهامدار میافزاید: برای حل این مشکل در روزهای گذشته جلسات خوبی با بازار برگزار شده است و به توافقات خوبی رسیدیم.
انصاری معتقد است: اگر شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه به عنوان یک بانک تسویه بتواند مجوز بگیرد و شرکت سپرده گذاری در اتاق پایاپای پذیرفته شود هم از نظر تعداد تراکنشها محدودیتها کمتر میشود و هم هزینه تراکنشها کاهش خواهد یافت.
حالا سهامداران خرد منتظر محقق شدن این وعده هستند تا برای دریافت سود خود مجبور به مراجعه حضوری و صرف هزینه و وقت نباشند و گاهی از خیر سودشان نگذرند.
سودهایی که رقمش شاید برای تک تک سهامداران مبلغ کمی باشد، اما مجموعش برای شرکت بورسی عدد بزرگی است.