به گزارش پایگاه خبری تجارت گردان به نقل از روابط عمومی بانک قرض‌الحسنه مهر ایران، مطالبات غیرجاری شامل تمامی مطالباتی است که ذیل عنوان‌های سررسید گذشته (۲ تا کمتر از ۶ ماه از موعد پرداخت آن گذشته)، معوق (۶ تا کمتر از ۱۸ ماه از موعد پرداخت آن گذشته) و مشکوک‌الوصول (بیش از ۱۸ ماه از از موعد پرداخت آن گذشته) قرار می‌گیرد.

نسبت مطالبات غیرجاری به تسهیلات در بانک قرض‌الحسنه مهر ایران در سال ۱۳۹۶ تنها ۱.۱ درصد بوده که در سال‌های بعد با سیر نزولی، حتی از این عدد نیز کمتر می‌شود. این نسبت در سال‌های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ به‌ترتیب یک و ۰.۷۵ درصد بوده است.

اهمیت پایین بودن مطالبات غیرجاری

بانکی که مطالبات غیرجاری کمتری داشته باشد می‌تواند با اتکا به منابع آزاد شده خود، تسهیلات بیشتری نیز پرداخت کند که این امر علاوه بر اینکه موجب تحصیل درآمد بیشتر برای بانک خواهد شد، باعث بهره‌منده تعداد بیشتری از مشتریان بانک از تسهیلات نیز می‌شود. در مقابل، افزایش مطالبات غیرجاری بانکی منجر به مشکلات شدید در مدیریت بانکی، نه فقط به دلیل کاهش کیفیت دارایی‌ها، بلکه به دلیل کاهش سود بانک‌ها و همچنین ایجاد مشکلات بین بانکی و کانال‌های تأمین سرمایه خواهد شد. اصلی‌ترین دلیلی که بانک مهر ایران موفق شده به تعداد قابل توجهی از مشتریان خود تسهیلات اعطا کند، پایین بودن نسبت مطالبات غیرجاری این بانک است. تعداد مشتریانی که از این بانک در طول سال‌های گذشته تسهیلات دریافت کرده‌اند، سیر صعودی قابل توجهی داشته که آن را باید ناشی از افزایش منابع و در عین حال پایین نگاه داشتن نسبت تسهیلات غیرجاری دانست.

چرا مطالبات بانک‌ها معوق می‌شود؟

عوامل متعددی در معوق شدن بازپرداخت تسهیلات اعطایی نقش دارند که برخی از آن‌ها عوامل بیرونی و مربوط به متغیرهای کلان اقتصادی نظیر نرخ رشد اقتصادی، نرخ بیکاری، بحران‌های مالی، تغییر نرخ ارز و … هستند. برخی دیگر عوامل ماهیتی تسهیلات نظیر نرخ بهره، میزان و کیفیت وثایق دریافتی، کیفیت رفتاری و اعتباری مشتری و مواردی از این قبیل است. البته عواملی نیز معطوف به کیفیت اعتبارسنجی بانک، حجم تسهیلات اعطایی، تغییر در دارایی‌ها و سرمایه بانک است.

به‌طور کلی مطالبات غیرجاری از طرف دریافت‌کنندگان تسهیلات، ناشی از دو بخش است: یکی بخش ارادی و اختیاری فرد تسهیلات‌گیرنده و بخش دیگر تحت تأثیر عوامل خارج از اختیار تسهیلات‌گیرندگان است که می‌تواند ناشی از شرایط کلان اقتصادی و مالی باشد. این عوامل در کنار برخی عوامل دیگر نظیر عملکرد بانک در اعطای تسهیلات، چگونگی اعتبارسنجی بانک، حجم تسهیلات اعطایی بانک، تغییر در دارایی‌های بانک و سایر عوامل مختص بانکی مهمترین عوامل مؤثر بر مطالبات غیر‌جاری بانک‌ها را تشکیل می‌دهند.