تجارت‌گردان – حمید مقیمی در گفت‌وگو با ایلنا در مورد گردش مالی لوازم آرایشی در بازار ایران گفت: گردش مالی لوازم آرایشی در بازار ایران یک میلیارد دلار است که از این رقم درحال حاضر ۷۰ درصد آن قاچاق و تقلبی است.

وی افزود: اما گردش مالی لوازم آرایشی، کرم‌های مراقبتی و عطریات در مجموع ۳ میلیارد دلار است که از این رقم نیز متاسفانه در حال حاضر حدود ۶۵ درصد آن قاچاق و تقلبی هستند. در حال حاضر طبق گزارش رسمی ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز بیش از ۶۳ درصد کالاهای آرایشی و بهداشتی در سطح عرضه نیز کالاهای قاچاق و تقلبی است. وقتی بازار محصولی بیش از ۶۳ درصدش تقلبی و قاچاق باشد یعنی وضعیت آن بسیار اسفبار است.

مقیمی درباره وضعیت واردات لوازم آرایشی و بهداشتی نیز توضیح داد: در ۳۱ اردیبهشت سال ۱۳۹۸ وزیر وقت صنعت معدن و تجارت با تصویب و ابلاغ بخشنامه‌ای بر مبنای تفسیری غیرکارشناسی پیرامون عدم نیاز کشور به واردات فرآورده‌های بهداشتی و آرایشی، به یکباره ورود این گروه کالایی را ممنوع اعلام کرد. در سال ۱۳۹۹ واردات رسمی عطریات نیز توسط این وزارتخانه با همان تفسیر ممنوع شد.

وی افزود: این سیاست درحالی اتخاذ شد که برمبنای گزارش رسمی گمرک ایران در سال ۱۳۹۸ ارزش واردات محصولات آرایشی و بهداشتی و عطریات به کشور معادل ۴۵۰ میلیون یورو بود. این رقم دربرگیرنده بخش اعظمی از بازار کالاهای وارداتی قانونی بود؛ در این دوره صرفا ۳۰ درصد از این بازار توسط تولیدکنندگان داخلی تامین می‌شد. لذا براساس نیاز داخلی که سالیانه بیش از ۲ میلیارد دلار برآورد شده بود، گردش مالی قاچاق فرآورده‌های بهداشتی و آرایشی حدود یک میلیارد دلار تخمین زده می‌شد.  

وی تاکید کرد: ممنوعیت واردات رسمی در ۳ سال اخیر، به افزایش گردش مالی قاچاق منجر شد. براساس گزارش ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز این رقم به ۲/۲ میلیارد دلار رسیده است.

 رئیس هیات مدیره انجمن واردکنندگان فرآورده های بهداشتی و آرایشی و عطریات ایران افزود: بنابراین در حال حاضر واردات رسمی کالاهای نهایی را نداریم. صرفا مواد اولیه وارد می‌شود که این مواد اولیه هم از کشورهای چین ، هند بسیار محدود از اروپا می‌آیند.

وی تاکید کرد:  الان در سطح عرضه هر آنچه وجود دارد شامل بخش اندکی از محصولات تولید داخل و مابقی کالاهای قاچاق و فیک است به همین دلیل مدت‌ها است ما نسبت به مخاطرات ناشی از مصرف کالاهای فیک و قاچاق که سلامت جامعه بزرگ مصرف‌کنندگان را تحت تاثیر قرار داده سخن گفتیم.

مقیمی توضیح داد: کالاهای قاچاق یا از طریق دریا از امارات یا از مناطق آزاد و یا از کردستان وارد می‌شود.

رئیس هیات مدیره انجمن واردکنندگان فراورده های بهداشتی، آرایشی و عطریات ایران خاطرنشان ساخت: برای افزایش تولید، رشد تجارت لوازم ارایشی و بهداشتی و کاهش قاچاق باید سیاست غیرکارشناسانه سال‌های اخیر با سیاست‌های واقع‌بینامه جایگزین شود. در همین راستا نیز انجمن با کمک سازمان غذا و دارو در حال تدوین آمارنامه‌ای در زمینه تولید و واردات محصولات آرایشی و بهداشتی است. این آمارنامه به زودی تکمیل و در اختیار سازمان‌های مربوطه قرار خواهد گرفت تا آنها براساس واقعیت‌های تولید و نیاز بازار واردات را مدیریت کنند.

وی افزود: البته انجمن در مکاتبه متعددی که با مقامات کشور داشته همچنین خواهان اصلاح شرایط کنونی به دنبال اجرای تفاهمنامه تعمیق تولید شده است.

مقیمی تصریح کرد: این تفاهمنامه در سال ۱۳۹۸ بین انجمن و مسئولان وقت وزارت صمت، سازمان غذا و دارو و ستاد مبارزه با قاچاق با هدف توسعه ساخت داخل و بومی‌سازی این فرآورده‌ها، تدوین و امضا شد. براساس مفاد تفاهمنامه مذکور باید توسعه تولید از طریق همکاری مشترک با برندهای معتبر خارجی در داخل کشور تحت لیسانس در اولویت قرار گیرد. همچنین واردات کالاهای فاقد مشابه ساخت داخل و یا کالاهایی که تولیدکنندگان قادر به تامین همه نیاز بازار آن نبودند، به صورت موقت تا زمان تعمیق تولید داخلی ادامه می‌یافت.

وی افزود: به دنبال این تفاهمنامه شرکت‌های واردکننده باسابقه به اتکای روابط بین‌المللی خوبی که طی چند دهه به دست آورده بودند، مذاکرات متعددی را با کمپانی‌های معتبر اروپایی آغاز کردند. اما متاسفانه به دنبال ممنوعیت ناگهانی واردات رسمی، این مذاکرات با چالش مواجه شد.

رئیس هیات مدیره انجمن واردکنندگان فراورده‌های بهداشتی، آرایشی و عطریات ایران تاکید کرد: هرچند به رغم خود تحریمی‌های حاکم بر این بخش، گروهی اندک از شرکت‌های واردکننده عضو انجمن توانستند به عرصه تولید ورود کنند. اما شمار زیادی از متقاضیان با سد سیاست‌های غیرفنی وزارت صمت پیرامون ممنوعیت واردات مواد اولیه کارخانجات و هر نوع کالای واسطه‌ای موثر بر تولید و صادرات کیفی مواجه شدند.

این فعال اقتصادی ادامه داد: براین اساس انجمن واردکنندگان فرآورده‌های بهداشتی، آرایشی و عطریات ایران طی مکاتباتی با مقامات مسئول در راستای تقویت تولید و توسعه تجارت چهار پیشنهاد داد.

مقیمی اضافه کرد: اولین پیشنهاد مربوط به این بود که مدیریت صحیح واردات جایگزین ممنوعیت‌های بدون پشتوانه علمی و فنی شود. دومین پیشنهاد نیز این بود که برنامه تولید از طریق همکاری مشترک با برندهای معتبر خارجی در داخل کشور تحت لیسانس  مجددا احیا شود.

وی افزود: پیشنهاد سوم مبنی براین که مجوز واردات سالیانه ۲۰۰  میلیون یورو فرآورده بهداشتی و آرایشی بر مبنای قواعد تفاهمنامه تعمیق تولید صادر شود و پیشنهاد آخر اجرای کامل تفاهمنامه تعمیق تولید است.

رئیس هیات مدیره انجمن واردکنندگان فرآورده‌های بهداشتی، آرایشی و عطریات ایران افزود: شرکت‌های بخش‌خصوصی فعال در حوزه بهداشتی و آرایشی قادرند، در یک زمان‌بندی ۲ ساله اقدام به تولید مشارکتی کنند و در پروسه پنج ساله بازار انحصاری منطقه را از ترکیه بربایند. در این میان کشور شاهد رشد قابل توجه شاخص اشتغال، کاهش چشمگیر شاخص قاچاق و افزایش درآمد از محل تجارت رسمی خواهد بود؛ در نهایت نیز سلامت جامعه مصرف‌کنندگان با مخاطرات کمتری مواجه خواهد شد.