به گزارش تجارت گردان به نقل از روابط عمومی سازمان نظام صنفی رایانه‌ای استان تهران، چند سالی است که زادروز خوارزمی دانشمند بزرگ ایرانی به‌عنوان روز فناوری اطلاعات و ارتباطات نام‌گذاری شده است. این اتفاق نه‌تنها به مهم شمردن بیشتر حوزه فناوری اطلاعات منجر شد، بلکه فعالان این صنف را به هم نزدیک‌تر کرد. البته اشکان ابراهیمی، عضو هیأت‌مدیره نصر تهران معتقد است روز فناوری اطلاعات فقط مختص فعالان این حوزه نیست، بلکه متعلق به تمام کسانی است که به‌نوعی زندگی‌شان با فناوری اطلاعات گره ‌خورده است. به بهانه سالروز فناوری اطلاعات در مورد وضعیت این حوزه در کشور گفت‌وگویی با اشکان ابراهیمی داشتیم.

در حال حاضر وضعیت فناوری اطلاعات کشور را چگونه می‌بینید؟

در حقیقت وضعیت فناوری اطلاعات در ایران بد نیست. از لحاظ زیرساختی وضعیت بدی نداریم. فقط بزرگ‌ترین مشکل این است که تمام امکاناتی که وجود دارد به‌صورت جزیره‌ای کار می‌کنند و نقطه اتصالی با هم ندارند. نبود نقطه اتصال و جزیره‌ای بودن امکانات فناوری اطلاعات این ذهنیت را به وجود می‌آورند که شرایط خوب و پایدار نیست. فکر می‌کنم بزرگ‌ترین معضل در فناوری اطلاعات همین کار کردن جزیره‌ای باشد.

موانع توسعه فناوری اطلاعات در کشور چه هستند؟

در توسعه فناوری اطلاعات هزاران مشکل از باب قانون‌گذاری، تسهیل گری و غیره داریم. اولین مانع مشکلات مربوط به قانون‌گذاری است. قانون‌گذاری این حوزه توسط افرادی انجام می‌شود که شاید سررشته و تجربه فعالیت در حوزه فناوری اطلاعات را نداشته باشند. به همین دلیل قوانینی تصویب می‌کنند که بعداً به ضرر توسعه فناوری اطلاعات کشور می‌شود. مانع دوم بحث تسهیل‌گری است که عموماً انجام نمی‌شود. بیشتر مانع‌گذاری می‌شود تا مانع‌زدایی. همیشه در شعارها به دنبال مانع‌زدایی هستند، اما کاری که می‌کنند مانع‌گذاری است. مانع سوم استفاده از مدیرانی است که به نظر من دغدغه اصلی آنها توسعه فناوری اطلاعات نیست و عموماً ریسک نمی‌کنند تا چالش‌های مسیر را بردارند، زیرا میز و مقام برای آنها مهم‌تر است و موقعیتی را که دارند، به کمک به توسعه فناوری اطلاعات و ریسک کردن برای تسهیل‌گری ترجیح می‌دهند.

صنف فناوری اطلاعات در تحولات این صنعت چه جایگاهی دارد؟

بزرگ‌ترین نقشی که برای صنف فناوری اطلاعات یا تشکل‌های صنفی این صنعت باید در نظر گرفت، نقش مشورتی است. بهترین نقطه‌ای که می‌توان در اختیار صنف گذاشت، مشورت است. اگر این نقش را به صنف و فعالان و محصلان فناوری اطلاعات بدهند و آنها را در تمامی جلسات، اعم از قانون‌گذاری و اجرای قوانین سهیم کنند، فکر می‌کنم بخش عمده‌ای از مشکلات حل می‌شود و نقش و جایگاه اصلی تشکل ایفا می‌شود.

به‌جز موضوع نقش مشورتی، صنف فناوری اطلاعات چه خواسته‌های دیگری از دولتی‌ها دارد؟

فکر می‌کنم بزرگ‌ترین خواسته صنف از دولت این است که مانع‌تراشی نکنند و به قول خود دولتی‌ها مانع‌زدایی کنند. بزرگ‌ترین مشکل و معضلی که از دولتی‌ها می‌بینیم، این است که هیچ‌وقت راه را هموار نکرده‌اند و با هر قانون جدیدی که می‌گذارند، یک چالش، دست‌انداز و سرعت‌گیری سر راه فعالان صنفی مخصوصاً در حوزه فناوری اطلاعات ایجاد می‌کنند.

اهمیت روز فناوری اطلاعات و اتحاد صنفی را در چه می‌بینید؟

روز فناوری اطلاعات فقط مختص به فعالان این صنف نیست. این روز مختص به هر کسی است که در حال استفاده از دانش و علم فناوری اطلاعات است. یعنی همه به نوعی در این روز دخیل هستند. چون زندگی همه ما به نوعی به فناوری اطلاعات پیوند خورده است؛ از یک کودک گرفته که از تبلت و گوشی استفاده می‌کند تا افراد میان‌سال و کهن‌سال در زندگی روزمره خود درگیر فناوری اطلاعات شده‌اند. همه مردم چه در زمان استراحت و بیکاری و چه در زمان کار از این فناوری بهره می‌برند.

اما از لحاظ اینکه این روز چقدر می‌تواند در همگرایی و اتحاد صنفی نقش داشته باشد، باید بگویم به نظر من تمام فعالان باید روز فناوری اطلاعات را روز مهمی بدانند و سعی کنند در کنار هم بایستند و یک‌صدا شوند. یک‌صدایی کمک می‌کند تا صدای ما بلندتر شود و بتوانیم دوستانی را که خواب‌اند یا خودشان را به خواب زده‌اند، بیدار کنیم.

به نظر شما مانعی از درون صنف هم وجود دارد که باعث اخلال در یک‌صدایی و همگرایی شود؟

قطعاً هست. در همه اصناف و ارکان چنین مانعی وجود دارد. اینکه افراد بخواهند بیشتر خودشان را مطرح کنند تا به جامعه و صنف فناوری اطلاعات کمک کنند، به نظر من بزرگ‌ترین مشکل است. افراد هدف اصلی خود را گم کرده‌اند و بیشتر سعی می‌کنند روی برندینگ خود و مجموعه‌شان کار کنند. این برندینگ نه‌تنها کمکی به صنف و جامعه فناوری اطلاعات نمی‌کند، بلکه بیشتر به این تشکل‌ها لطمه وارد می‌سازد. رقابت‌های برندینگی که بین افراد وجود دارد باعث می‌شود این افراد چشم‌شان را روی مشکلات صنفی ببندند و درگیر رقابت‌های شخصی شوند. رقابت‌های شخصی بزرگ‌ترین مشکل و معضل ما شده است. زیرا افراد برای اینکه خود را مطرح کنند، نفرات و مجموعه‌های دیگر را زیر سؤال می‌برند و در نتیجه از یک‌صدایی فاصله می‌گیریم. وقتی چند صدا شویم، گوش شنوا هم کمتر خواهد بود.

بخش خصوصی در اقتصاد دیجیتال و فناوری اطلاعات، ‌چقدر می‌تواند دغدغه‌های دولتی را در زمینه‌هایی مثل اشتغال‌زایی و تولید ثروت مرتفع کند؟

این دیدگاهی که بخش دولتی توقع داشته باشد بخش خصوصی دغدغه‌هایش را مرتفع کند، اشتباه است. در وهله اول باید بخش خصوصی و دولتی به نقطه برابری برسند و درک کنند که به همدیگر نیاز دارند. اگر به این نقطه برسیم و یک درک متقابل وجود داشته باشد، فکر می‌کنم دغدغه همه برطرف شود. عموماً در بیشتر نقاط دنیا بخش دولتی دیده نمی‌شود، یعنی بخش دولتی فقط نقش رگولاتوری دارد و بخش خصوصی همه کارها را انجام می‌دهد. اینکه بخش دولتی چه انتظاری از بخش خصوصی دارد، غلط است. بخش دولتی باید تمام انتظاراتش از بخش خصوصی باشد. بخش دولتی نباید کاری انجام دهد.

کاری که بخش دولتی باید انجام دهد تسهیل‌گری، مانع‌زدایی و قانون‌گذاری است و سایر کارها را باید به بخش خصوصی واگذار کند. اشتغال‌زایی، توسعه کسب‌وکار و تولید باید در بخش خصوصی انجام شوند. اینکه بخش خصوصی همیشه با این چالش روبه‌رو است که یک رقیب بزرگ در بخش دولتی دارد، بزرگ‌ترین آفت است. و اینکه بخش دولتی چقدر باید روی بخش خصوصی حساب کند، به جای صد درصد باید بگوییم هزار درصد. بخش خصوصی باید موتور محرک اشتغال‌زایی، توسعه کسب‌وکار و تولید باشد. امیدوارم یک روز بخش دولتی به جایگاه اصلی خود برگردد.