به گزارش پایگاه خبری تجارت گردان به نقل از ایلنا، قاسم تقیزاده خامسی در نشست خبری درباره تغییر تعداد شهرهای با تنش آبی اظهار داشت: تعداد شهرهای با تنش در دوره خشکسالی ۵۴۷ شهر بود که اکنون به حدود ۱۷۰ شهر رسیده که ۵۰ شهر پرتنش است و مشکل بقیه شهرها تقریبا رفع شده است.
وی افزود: رفع مشکل شهرهای دارای تنش آبی بسته به حل فرسودگی شبکه است که اعتبار زیادی میخواهد.
معاون وزیر نیرو با بیان اینکه بارندگی ۵۱ سال اخیر بیانگر این است که کشور ما در اقلیم خشک و نیمه خشک قرار داشته و در بارندگی نامتوازن است، اظهار داشت: کشور ما همواره گرفتار خشکسالی بلندمدت و ترسالی کوتاه مدت است.
وی افزود: ما بعد از یک دهه خشکسالی وارد دوره ترسالی شدهایم که البته همیشه بارندگیها در سالهای پرآب همراه با سیل و تخریب بوده است.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا تصریح کرد: ۴۵ درصد جمعیت کشور یا دسترسی به منابع آب ندارند و یا میزان دسترسی کم است که مجبوریم آب شرب را بعضا از حوضههای دیگر منتقل کنیم.
هنوز مجوز انتقال آب از خزر را نداریم
وی در پاسخ به سوال دیگر ایلنا درباره انتقال آب از خزر به فلات مرکزی گفت: برای اجرایی شدن این پروژه منتظر مجوز محیط زیست هستیم اما در هر حال برای تامین آب شرب از هر منابع در دسترس استفاده میکنیم.
وی افزود: در چارچوب قوانین انتقال آب باید مصوبه محیط زیست را داشته باشد حتی ساخت سدها نیز با مجوز سازمان محیط زیست است مثلا ممکن است از ۱۰۰ سدی که در حال مطالعه است اجرای ۳۰ سد حذف شود.
تقیزاده خامسی خاطرنشان کرد: فاز اول مطالعه در این پروژه مطالعه شده اما هنوز طرح مجوز زیست محیطی صادر نشده است.
جای استانهای پربارش و کم بارش عوض شده است
وی در ادامه با بیان اینکه به تدریج وارد تغییر اقلیم میشویم افزود: یکی از اثرات آن این است که در سال آبی جاری شاهد بودیم که استانهای کم آب نسبت به استانهای با بارندگی بالاتر بارش بیشتری داشتند مثلا در هرمزگان و سیستان و بلوچستان که سالهای گذشته بارندگی کم بود بارش بیشتری را شاهد بودیم اما در آذربایجان شرقی و غربی میزان بارندگی کمتر شد.
وی با بیان اینکه مدیریت منابع آب باید بادرنظر گرفتن نامتوازن بودن بارندگی، نامتوازن بودن جمعیت و تغییر اقلیم همراه باشد به وضعیت سدهای کشور اشاره و تصریح کرد: ما ۱۸۸ سد بزرگ داریم که در دورههای خشکسالی معمولا آب کمتری دارند اما در زمان پربارش دو برابر مخازن ورودی داشتیم به طوری که مجبور شدیم ۴۰ میلیارد متر مکعب آب را به سمت تالابها و دریا رهاسازی کنیم.
وی تاکید کرد: هنوز به لحاظ مخازن سدها کسری داریم مثلا اگر در استان گلستان سد نرماب، مشعوره در لرستان و سد بختیاری در خوزستان به اتمام رسیده بود میتوانستیم بخش عمده آب رها شده را ذخیره کنیم.
وضعیت تامین آب از پساب
معاون وزیر راه ادامه داد: غیر از منابع سدها دیگر منبع ما برای تامین آب پساب است البته اکنون در کشور ما هنوز فرهنگ استفاده از پساب جا نیفتاده است و برای جایگزینی با آب مقاومت وجود دارد.
وی افزود: منبع دیگر تامین آب دریا است که برای انتقال به شهرهای ساحلی جزو واجبات است و نباید آب برای این شهرها از جای دیگر منتقل شود بهتر است از آب شیرین کنها برای تامین آب استفاده کنیم و البته برای مناطق دور از دریا انتقال آب به صرفه نیست مگرا ینکه برای صنایع پرآببر صورت گیرد. هر چند پیشنهاد ما این است که صنایع با مصرف آب زیاد در سواحل مستقر شوند.
معنی ندارد در ۱۷ استان برنج کشت شود
وی با بیان اینکه منابع آبی کشور محود است و جمعیت همچنان رو به افزایش است گفت: اگر جمعیت بعد از ۱۴۲۰ به ۱۲۰ میلیون برسد منابع ما افزایش نمییابد بنابراین راهی جز بهرهوری و خوش مصرفی نداریم در بخش کشاورزی که ۹۰ درصد آب را مصرف میکند باید به سمت بهرهوری و الگوی کشت برویم در کشوری که گاهی سرانه آب به زیر ۱۵۰ متر مکعب میرسد معنی ندارد که در ۱۷ استان برنج و آن هم به صورت غرقآبی کشت کنیم.
وی تاکید کرد: ما در جایگاهی قرار نداریم که آب را به صورت مجازی صادر کنیم الگوی کشت آبیاری باید مدرن و به سمت گلخانهای تغییر کند.
وی با بیان اینکه مشکل اساسی آب کشور در کشاورزی است که بیشترین مصرف را دارند خاطرنشان کرد: وقتی شیوه آبیاری را تغییر میدهیم نباید اجازه دهیم که کشت توسعه پیدا کند.
وی در ادامه با بیان اینکه کارگروه سازگاری با کمآبی در تمامی استانها با هماهنگی دستگاههای ذیربط نسبت به آب قابل برنامهریزی به توافق میرسند افزود: سد آب قابل برنامهریزی تا ا فق ۱۴۲۵ باید استفاده شوند البته اکنون در نقطه ابتدایی آن هستیم.
تقیزاده خامسی با بیان اینکه میزان دسترسی به آب در کشور در حال کاهش و جمعیت رو به افزایش است افزود: حیات، زندگی و اشتغال کشور وابسته مستقیم به آب است بنابراین ما راهی جز صرفهجویی و افزایش بهرهوری نداریم.
افزایش ۵۰۰ هزار متر مکعبی مصرف آب در تهران
وی با اشاره به میزان مصرف آب در تهران گفت: میزان مصرف نسبت به مدت مشابه سال گذشته ۱۵ تا ۲۰ درصد افزایش یافته یعنی ۵۰۰ هزار متر مکعب بیشتر آب مصرف کردهایم که به اندازه سه شهر کشور است. البته در ابتدای شیوع کرونا میزان مصرف ۳۵ درصد افزایش یافته بود که با صرفهجویی و همکاری مردم این رقم کاهش پیدا کرد در هر حال افزایش مصرف شبکه را دچار افت فشار میکند لولهها و تصفیهخانهها محدود طراحی شدهاند و ممکن است با مشکل مواجه شوند.
معاون وزیر نیرو با بیان اینکه در حال حاضر ۸۰ درصد مخازن سدهای کشور یعنی ۴۰ میلیارد متر مکعب پر است افزود: به لحاظ مخازن سدها تفاوت معناداری با سال گذشته نداریم و میزان ذخایر سه تا چهار درصد کاهش یافته است. البته ورودی سدها در سال گذشته دو برابر امسال بود.
وی گفت: پیش بینی میشود با این ذخائر موجود تامین آب کشاورزی ۲۰ درصد بیش از سال گذشته باشد.
رکورد تولید از برقابیها
تقیزاده خامسی با بیان اینکه از ۱۵۰ پهنه تالابی حدود ۴۰ تا ۱۰۰ درصد آبگیری شدهاند یادآور شد: در سال جاری ظرفیت نیروگاههای برقآبی ۱۵ درصد افزایش مییابد و تابستان امسال ۹ هزار مگاوات تولید برق از برقآبیها خواهیم داشت که یک رکورد در این صنعت است.
وی گفت: در حال حاضر در ۱۸۸ سد بزرگ کشور ۵۲ میلیارد متر مکعب ذخیره آبی داریم ۱۱۹ سد در حال ساخت داریم که در دولت یازدهم ۴۲ سد ساخته شده و تا پایان دولت تعداد سدهای ساخته شده به عدد 50 افزایش مییابد.
وی همچنین به تعداد تصفیهخانهها اشاره کرد و گفت: ۱۵۵ تصفیهخانه در دسترس بهرهبرداری داریم که از این تعداد ۱۵ تصفیهخانه آب و ۱۸ تصفیهخانه فاضلاب در سال ۹۸ ساخته شده است.
تامین آب پایدار برای ۱۰ میلیون ۹۰۰ هزار جمعیت روستایی
معاون وزیر نیرو با بیان اینکه طبق برنامه قرار است ۱۰ میلیون و ۹۰۰ هزار جمعیت روستایی بهآب پایدار دسترسی داشته باشند افزود: امسال ۱۲ تصفیهخانه آب و ۱۵ تصفیهخانه فاضلاب روستایی به نتیجه میرسد.
وی درباره آبهای زیرزمینی تصریح کرد: حدود ۵ میلیارد و ۷۰۰ میلیون متر مکعب کسری آب داریم که طبق برنامهریزیهای انجام شده در دو سال اخیر یک میلیارد متر مکعب از مخازن به خاطر بارندگیها و برخورد با چاههای غیرمجاز تامین شده و برای ۴ میلیارد و ۷۰۰ میلیون مترمکعب دیگر نیز باید با کاهش صدور پروانه و نصب کنتور روی چاههای کشاورزی آب مورد نیاز را تامین کنیم.
وضعیت تامین آب غیزانیه
وی درباره پروژه تامین آب غیزانیه اظهار داشت: شبکه آبرسانی در این منطقه کیفیت خود را از دست داده وزارت نیرو خط جدید احداث کرده و قرار شده که در سه فاز اجرایی شود و تا نیمه شهریور دسترسی به آب پایدار صورت بگیرد البته خطوط قبلی انتقال آب هم فعال است اما در هر حال مشکل اصلی در این منطقه فرسوده بودن خطوط است.
وی اعتبار در نظر گرفته برای حل مشکل آب غیزانیه را ۱۹۰ میلیارد تومان اعلام کرد.
وضعیت افزایش تعرفهها
وی درباره افزایش قیمت آب گفت: طبق مصوبه دولت اجازه داشتیم هفت درصد افزایش قیمت اعمال کنیم و برای مشترکین پرمصرف نیز ۱۶ درصد افزایش تعرفه اعمال خواهد شد.
۲۰ درصد هدررفت آب در کشور
وی رقم هدررفت آب در کشور را به طور متوسط ۲۰ درصد اعلام کرد و افزود: هر سال که میگذرد عمر خطوط بالا میرود بنابراین در برخی نقاط صرفه ندارد که خط را تعمیر کنیم بنابراین باید خط را تعویض کنیم و حل این مشکل نیاز به اعتبار بالایی دارد که فعلا در دسترس نیست.
امیدواری به نتایج مذاکرات آبی با افغانستان
معاون وزیر نیرو درباره تعامل با افغانستان و تخصیص آب هیرمند از این کشور گفت: امروز هیاتی از افغانستان بها یران میآیند و در این زمینه گفتوگو خواهیم داشت البته در مذاکراتی که ما با کمیسیاریای آب افغانستان صورت گرفته تصمیمات خوبی اتخاذ شده مثلا نقشهبرداری از مسیر کار مشترک زیست محیطی تعریف کردیم که امیدواریم به نتیجه برسد.
وی بااشاره به انسداد چاههای غیرمجاز گفت: ۱۱۰ چاه غیرمجاز را مسدود کردیم در کل ۲۳۰ هزار چاه غیرمجاز و۵۰۰ هزار چاه مجاز داریم.
ایران واردکننده آب نمیشود
وی درباره اینکه آیا ایران روزی وارد کننده آب میشود گفت: اگر بهرهوری را بالا ببریم برای جمعیت کشور آب به اندازه کافی موجود است بنابراین ما واردکننده آب نمیشویم. مدیریت منابع آب باید بر اساس اقلیم نیمه خشک باشد و توجه داشته با شیم که موضوع آب میان بخشی است وزارت نیرو تنها متولی حل مشکل نیست باید در این زمینه اجماع وجود داشته باشد.