محمدحسن دیده‌ور در گفت‌وگو با ایلنا در مورد وضعیت تجارت با هلند اظهار داشت: تا ۱۰ ماه منتهی به اکتبر ۲۰۲۰ تجارت ایران با اتحادیه اروپا ۳ میلیارد و ۶۰۰ میلیون یورو بوده است. از این حجم تجارت، تنها ۶۰۰ میلیون یورو متعلق به صادرات بوده و ۳ میلیارد یورو واردات انجام شده است. دومین مقصد صادراتی ایران در اتحادیه اروپا، هلند است که در این بازه زمانی صادراتی معادل ۱۱۰ میلیون و ۳۰۰ هزار یورو به این کشور صورت گرفته است.

وی ادامه داد: سهم هلند از کل ارزش صادرات به اتحادیه اروپا ۱۸٫۲ درصد است. که قبل از آ‌ن آلمان بعنوان اولین مقصد صادراتی و بعد از آن (یعنی هلند) ایتالیا در رده سوم قرار دارد. طبق آمارها می‌توان گفت هلند در ۹ ماهه سال ۲۰۱۹ نهمین مقاصد صادراتی ایران در اروپا بوده است، اما در مدت مشابه سال ۲۰۲۰ صادرات ایران به این کشور حدود ۸ برابر شده و در نتیجه این کشور به جایگاه دومین مقصد عمده صادراتی ایران در اتحادیه اروپا انتقال یافته است.

دیده ور تصریح کرد: همچنین سومین مبدا واردات ایران در اتحادیه اروپا، هلند است. واردات از این کشور در ۱۰ ماهه ۲۰۲۰ ارزشی معادل ۲۹۸ میلیون و ۵۰۰ هزار یورو داشته و سهم آن از کل واردات در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۰ به ۹٫۸ درصد می‌رسد.

عضو هیات مدیره اتاق بازرگانی ایران و هلند در مورد تاثیر تحریم‌ها بر تجارت دو کشور گفت: با وجود همه فشارها و تحریم‌ها، همکاری‌های تجاری ایران و اروپا به دلیل ریشه‌های همکاری‌های گسترده قبلی همچنان وجود دارد. در زمینه تجاری، کشور هلند سال‌های متمادی است که در میان پنج شریک اصلی ایران در اتحادیه اروپا قرار دارد. درست است که با توجه به وضعیت نامناسب اقتصادی ایران، سطح تجارت ایران و هلند در سال‌های اخیر کاهش داشته، اما این کشور مهم اروپایی همواره ثابت کرده خواهان رابطه‌ای باثبات و مطلوب با ایران است. این موضوع نشان می‌دهد، با وجود فشارها، همچنان ظرفیت بسیار جدی بین دو طرف وجود دارد.

وی ادامه داد: می‌توان به این نکته اشاره کرد که میزان واردات هلند از ایران در سال ۲۰۱۵ معادل ۳۱ میلیون یورو بوده است که در سال ۲۰۱۶ به ۲۵۲ میلیون یورو و در سال ۲۰۱۷ این رقم ۵۹۱ میلیون یورو شده است و در سال ۲۰۱۸ به ۲۰۲ میلیون یورو افزایش یافته است. متاسفانه پس از آ‌غاز تحریم‌های جدید در سال ۲۰۱۹ به ۱۴ میلیون یورو تنزل پیدا کرده و در ۱۰ ماهه سال ۲۰۲۰ تا ماه اکتبر این رقم فقط ۳۷ میلیون یورو می‌باشد.

دیده‌ور تصریح کرد: همچنین در مورد صادرات هلند به ایران در سال‌های ۲۰۱۶ میزان صادرات این کشور به ایران ۷۰۶ میلیون یورو، سال ۲۰۱۷ رقم ۱۰۶۱ میلیون یورو و ۲۰۱۸ این رقم ۷۱۸ میلیون یورو بوده که در سال ۲۰۱۹ به ۴۶۳ میلیون یورو و در سال ۲۰۲۰ به ۲۸۵ میلیون یورو کاهش پیدا کرده است. به عبارت دیگر در سال ۲۰۱۶، ۲۰۱۷ و ۲۰۱۸ آثار برداشتن تحریم‌ها نمایانگر افزایش تجارت بین دو کشور می‌باشد و در سال‌های ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ به علت تحریم‌های مجدد کاهش چشمگیری مشاهده می‌شود.

وی در پاسخ به این پرسش که چه برنامه‌ای برای گسترش تجارت با این کشور دارید؟ اظهار داشت: طی دو سال گذشته به دلیل تحریم‌های آمریکا، تنش در منطقه دو همه‌گیری ویروس کرونا سطح تجارت اتحادیه اروپا و ایران کاهش قابل توجهی داشته و بر همین اساس بر لزوم فعال شدن بیشتر اینستکس تاکید می‌شود. می‌توان گفت در صورت آماده بودن همه شرایط بخصوص برداشتن تحریم‌های یکجانبه آمریکا، کشور هلند و شرکت‌های آن آماده سرمایه‌گذاری در زمینه‌های صنایع نفت و گاز، انرژی‌های تجدیدپذیر، کشاورزی و صنایع مرتبط و نیز دامپروری و گرایش‌های مرتبط با آن را دارا هستند.

این عضو اتاق بازرگانی تهران اظهار داشت: همچنین پیشنهاد برای مرحله پس از بازگشت به برجام، می‌تواند «تهیه نقشه راه» توسط اتاق بازرگانی ایران باشد؛ به این ترتیب که برای ارتباطات دوسویه میان ایران و تمامی کشورهای اتحادیه اروپا (از جمله هلند) چهارچوب‌های مشخص و پیشنهادی جهت تجارت در نظر گرفته شود. در این نقشه راه، شناسایی موانع احتمالی تجارت و نیز چاره‌اندیشی برای رفع آنها می‌تواند از ارکان اصلی در نظر گرفته شود.

وی در مورد پول های بلوکه شده ایران در کشورهای اروپایی گفت: به دلیل فروش اکثریت نفت ایران به کشورهای آسیایی همانند ژاپن، چین و کره جنوبی، بیشترین میزان پول‌های بلوکه شده ایران نیز در این کشورها قرار دارند. از این رو، دارایی‌های کمتری از ایران در اتحادیه اروپا بلوکه شده است که در این میان می‌توان به حدود ۱٫۷ میلیارد دلار در لوکزامبورگ اشاره کرد. به دلیل نزدیک‌تر شدن دیپلماسی ایالات متحده با اتحادیه اروپا در دوره بایدن، می‌توان همین مقدار را نیز با رایزنی فعال با کشورهای اروپایی، به سادگی به چرخه اقتصاد ایران باز گرداند.

بی‌شک آمدن دولت جدید آمریکا قدمی مثبت به جلو در رفع تحریم‌های یکجانبه دولت قبلی (ترامپ) است و امید است که دولت جدید آمریکا به تدریج تحریم‌ها را برداشته و راه برای تجارت ایران با هلند باز شود. ولی باید به این نکته توجه کرد که با خواسته‌های دولت بایدن و شروط مطرح شده از سوی ایران، بازگشت به برجام زمان‌‌بر بوده و به سادگی امکان‌پذیر نخواهد بود.امیدواریم پس از رفع مشکل تحریم‌ها و همچنین پیوستن ایران به FATF تجارت دوجانبه در کشور افزایش چشمگیری داشته باشد.