تجارت‌گردان – محمدحسین کاویانی در گفت‌وگو با ایلنا، در پاسخ به این پرسش که آیا در سال جاری با کمبود تولید پنبه مواجه بودیم؟ گفت: تا پیش از سال ۸۲ پنبه مازاد نیاز صنعت نساجی در کشور تولید می‌شد. به همین دلیل وزارت جهاد کشاورزی صندوق پنبه را مکلف کرد که ۲۵ هزار تن پنبه آماده استفاده در صندوق نساجی را خریداری و بازار را تنظیم کند. صندوق این میزان را خریداری و ۱۳ هزار تن آن را صادر کرد.

 به گفته این فعال اقتصادی، تنظیم بازار پنبه باتوجه به اعتبارهای دولتی در سال ۷۹ به صندوق پنبه واگذار شد اما فقط در سال ۷۹ که ۴۷ هزار تن پنبه مازاد نیاز صنعت تولید کردیم این اختیار به صندوق واگذار شد.

کاویانی با اشاره به در پیش گرفتن سیاست‌های غلط از سوی وزارت جهاد کشاورزی، گفت: در آن بازه زمانی که مازاد نیاز صنعت پنبه تولید کردیم وزارت جهاد مجوز واردات پنبه را داد و اینگونه نظم بازار از بین رفت. این سیاست با این منطق در پیش گرفته شد که نرخ جهانی پنبه در آن زمان زیر یک دلار بود. اما پنبه کیلویی ۹۸۰ تومان از کشاورزان داخلی خریداری می‌شد در آن زمان قیمت دلار حدود ۹۰۰ تومان بود. همین مسئله در نهایت دلسردی کشاورزی از تولید را به‌همراه آورد و باعث کاهش سطح زیر کشت این محصول شد.

وی با بیان اینکه کشت پنبه آب‌بر است، خاطر نشان کرد: استان گلستان بهترین شرایط تولید پنبه را دارد سطح زیر کشت پنبه در این استان حدود ۱۸۰ هزار هکتار بود اما با افزایش قیمت برنج، پنبه کاران نوع کشت خود را تغییر دادند و به شالیکاری متمایل شدند چراکه کشت برنج در یک هکتار حدود ۲۰۰ میلیون تومان برای کشاورز درآمد ایجاد می‌کند اما کشت پنبه در یک هکتار حداقل ۴۰ میلیون درآمدزایی دارد پس ما نمی‌توانیم کشاورزان را مجبور کنیم که پنبه بکارند.

مدیرعامل صندوق پنبه با بیان اینکه زراعت پنبه باوجود افزایش قیمت برنج برای کشاورزان مقرون به صرفه نیست و افزود: در استان مازندران ۵۰ هزار هکتار پنبه کاری داشتیم اما هم اکنون هزار هکتار آن باقی مانده است و هم اکنون در ۴۹ هزار هکتار از این اراضی برنج کشت می‌شود. سطح زیر کشت استان گلستان نیز ۱۸۰ هزار هکتار بود که هم اکنون به ۱۸ هزار هکتار رسیده است. در این استان پیش از انقلاب ۴۰ کارخانه پنبه پاک کنی فعال بود که حداقل ۸ ماه در سال کار می‌کردند اما امروز تعداد کارخانه‌ها تقلیل پیدا کردند و به ۴ کارخانه رسیدند و این کارخانه‌ها در سال، ۲ ماه مهر و آبان کار می‌کنند.

به گفته وی، سیاست‌ها باید به‌گونه‌ای اعمال شود که کشاورزان با رغبت پنبه بکارند.

این فعال اقتصادی با اشاره به میزان نیاز سالیانه صنعت نساجی به پنبه، گفت: سالیانه صنعت نساجی به ۱۵۰هزار تن پنبه نیاز دارد این در حالیست که ما سالیانه ۵۰ تا ۵۵ هزار تن پنبه در کشور تولید می‌کنیم این سخن به این معناست که باید ۲ برابر تولید داخلی  پنبه وارد کشور شود. از تاجیکستان، قزاقستان، قرقیزستان، ازبکستان، آذربایجان و در برخی مواقع هندوستان پنبه وارد کشور می‌شود.

وی با بیان اینکه نرخ تضمینی خرید پنبه کمتر از قیمت معاملاتی است، افزود: نرخ جهانی پنبه هم اکنون ۲ دلار و ۷۶ سنت است. پنبه وارداتی با نرخ جهانی وارد می‌شود از سوی دیگر قیمت پنبه داخلی نیز از قیمت جهانی متاثر می‌شود پس نرخ تضمینی دیگر وجاهتی ندارد. قیمت وش پنبه، کیلویی ۱۵ هزار تومان تعیین شده است این در حالیست که در بازار آزاد وش پنبه ۳۰ هزار تومان خرید و فروش شد.

کاویانی تصریح کرد: وقتی یک زراعتی صرفه اقتصادی نداشته باشد سرمایه‌گذاران در این بخش ورود نمی‌کنند. پیش از پیروزی انقلاب، در سال ۵۲ وزارت جهاد کشاورزی در آن دوره اطلاع چندانی در زمینه ماشین‌آلات برداشت پنبه نداشتند خود کشاورزان در آن زمان اقدام به واردات این دستگاه‌ها کردند. بعد از پیروزی انقلاب به دلیل عدم توجه به زراعت پنبه این بخش از سرمایه‌گذاری جدید جا ماند و توفیق‌های چندانی نسبت به پیش از انقلاب پیدا نکرد.

این فعال اقتصادی با بیان اینکه در دنیا از ماشین‌آلات برداشت ۸ ردیفه استفاده می‌شود، گفت: این ماشین‌آلات گران است و به همین دلیل کشاورزان در این زمینه سرمایه‌گذاری نمی‌کنند هر چند وزارت کشاورزی یکسری کمک‌های بلاعوض در نظر گرفته است اما با این وجود به دلیل نداشتن صرفه اقتصادی برای کشاورز چندان تمایلی برای خرید این ماشین‌آلات از خود نشان نمی‌دهند.

وی در پایان تصریح کرد: کارخانه‌های پنبه پاک‌کنی بعد از انقلاب چندان به روز نشدند و چند دستگاهی که وارد شده است همگی دسته دوم بودند. ما در داخل کشور پتانسیل تولید پنبه بیش از نیاز صنعت نساجی را داریم اما به دلیل عدم حمایت از زراعت سالیانه ۱۰۰ هزار تن پنبه وارد کشور می‌شود. در ۶ ماه نخست سال جاری،حدود ۵۳ هزار تن پنبه وارد کشور شد.