به گزارش ایبِنا به نقل از روابط عمومی بانک مرکزی، با توجه به اینکه از ابتدای فروردین ۱۴۰۰ چک‌های جدید با رنگ متمایز(بنفش) باید در سامانه صیاد ثبت بشوند. تقریبا ۳۰ هزار فقره از این چک‌های جدید توسط بانکها به مشتریان توزیع شده است و حدود ۲ میلیون فقره از این چک ها در سامانه صیاد ثبت شده است. روند ثبت چک در سامانه صیاد صعودی بوده است به گونه‌ای که در ابتدا روزی هزار فقره ثبت چک داشتیم که اکنون این رقم به روزانه ۱۰۰ هزار فقره ثبت رسیده است. طبق سرانه در ۲۴ ساعت، تقریبا در هر دقیقه ۷۰ فقره چک ثبت می‌شود.
از این تعداد چک‌ها که ثبت صدورش در سامانه صیاد اتفاق افتاده است، حدود ۶۶ درصدش توسط گیرنده‌ها و ذی نفعان چک تأیید شده است. براین اساس روند تایید چک صعودی بوده است ولی لازم به تأکید است که گیرنده یا ذی نفع از پذیرش چکی که در سامانه صیاد ثبت نشده است، خودداری کند و الزاما خود گیرنده و ذی نفع چک نیز تایید آن را انجام دهد. با این کار هم از ثبت چک مطمئن می‌شود و هم مراتب تایید خود را اعلام کرده است و اگر مورد تاییدش نبود در سامانه مراتب عدم تاییدش را اعلام کند. بنابراین فرآیند تایید، امری با اهمیتی است که ذی نفع باید به آن توجه کند.
چک‌های ثبت نشده به لحاظ حقوقی در حکم تکه کاغذی بی‌ارزش نیست، چراکه در مراجع قضایی می‌توانند از آن استفاده کنند و روال پیگیری دارند. اما قانون اشخاص را مکلف کرده است در زمانی که چکی را صادر می‌کنند اطلاعات مربوط به گیرنده را در سامانه ثبت کنند و اگر این ثبت اتفاق نیفتد و گیرنده بدون ثبت این چک را دریافت کند، بانک نمی‌تواند وجه این چک را پرداخت کند و در این موارد کار به مراجع قضایی کشیده می‌شود.
به دلیل در دسترس نبودن اینترنت برای همگان و عدم امکان استفاده اقشار مختلف از اپلیکیشن‌های موجود اشاره، در فازهای اولیه ما شعب را موظف کرده‌ایم که عملیات مربوط به ثبت و تایید چک را به نیابت از مشتریان انجام دهند و فرم های ویژه ای را نیز طراحی و به شعب ارسال کردیم و شعب نیز می‌توانند به نیابت از مشتری این فرم‌ها را دریافت کنند و عملیات ثبت و تایید و انتقال چک را برای مشتری انجام دهند. به غیر از درگاه حضوری نیز بانکها مکلف شده اند تا خودپردازهای خود را مجهز و فعال کنند که تمهیدات فنی این کار در حال تدارک است. در بانک مرکزی نیز انتقال و تایید چک به صورت پیامکی را هم راه‌اندازی می‌کنیم متعاقب اینکه تست ها تمام شود و نتیجه تست‌ها موفقیت آمیز باشد، در خرداد از آن رونمایی خواهد شد.
دستگاه های خودپرداز هنوز به سامانه صیاد وصل نیستند و بانکها در تلاشند تمهیدات فنی را فراهم کنند که بتوانند خودپردازهای خود را به این سامانه متصل کنند.
حقوقی‌ها چون منحصرا از سمت بانک سرویس‌دهی می‌شوند، شرایط برداشت از حساب وجود دارد که این شرایط صرفا در بانک نگهداری می‌شود و فقط بانک می‌تواند به مشتری حقوقی خودش سرویس را ارائه کند. به همین خاطر است که مشتریان حقوقی در زمان صدور چک از طریق اپلیکیشن سرویس‌دهی نمیشوند و از طریق اینترنت بانک و همراه بانک سرویس‌دهی می‌شوند. همچنین در تلاشیم تا برای دسترسی حقوقی ها به سامانه صیاد از طریق اپلیکیشن‌ها نیز تمهیداتی در نظر بگیریم.
اگر ذی نفع چک بدون ثبت چک آن را بپذیرد متضرر خواهد شد. در این صورت صادرکننده چک بعد از این که فیزیک چک را تحویل داد ممکن است دیگر متقاعد نشود که در سامانه ثبت کند. بنابراین این قانون در حمایت از حقوق ذی نفعان است و بایستی ذی نفع برود استعلام بگیرد و کنترل کند که ثبت چک برایش اتفاق افتاده است یا خیر و مراتب تاییدش را اعلام کند. پس این یک وظیفه است که بر دوش ذی نفعان است و حسنش این است که صادرکننده ای که دارای چک برگشتی باشد نمی‌تواند چک را صادرکند. بنابراین ذی نفع اگر به این موضوع توجه کند و صادرکننده را ملزم کند که ثبت چک را برایش انجام دهد می‌تواند از این مزیت هم منتفع شود.
برخی شرکت‌ها روزانه هزار چک صادر می‌کنند و امکان ثبت گروهی وجود ندارد، لذا اینها هم باید سمت بانکها سرویس دهی شود و بانکها قاعدتا باید شرایطی را برایشان مهیا کنند که امکان ثبت و تایید گروهی برایشان فراهم شود و به تازگی هم چند بانک هم شروع کردند تا بتوانند این کار را انجام دهند اما هنوز به صورت کامل اجرایی نشده است.
