روح‌الله دهقان در گفت‌وگو با ایلنا درباره مشکلات سامانه معاملاتی بازار سرمایه که روز گذشته هم با اختلال چند دقیقه‌ای مواجه شد، اظهار داشت: برای رفع مشکلات سامانه موجود اقدامات نرم‌افزاری متعددی برای افزایش ظرفیت‌سازی‌ها در ۲ الی ۳ سال گذشته انجام شده‌ است که تمام این اقدامات با تکیه بر توان داخل بوده چراکه در شرایطی تحریمی امروز به شرکت پشتیبانی اصلی دسترسی نداریم.

وی ادامه داد: یک شرکت فرانسوی سامانه‌ها را به ایران فروخته‌ است و به دلیل مسائل تحریمی دسترسی به پشتیبانی نداریم.

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس درباره قرارداد پشتیبانی با این شرکت فرانسوی توضیح داد: در آخرین قراردادی که در سال ۹۶ با آن شرکت منعقد شده‌، به روز رسانی سامانه ذکر شده و طبق قرارداد، این به روز رسانی انجام شده‌ است اما در قرارداد به روز رسانی به این موضوع اشاره شده که پس از انجام به روز رسانی قرارداد پشتیبانی با شرایط مورد نظر طرفین قرارداد انجام می‌شود، اما پس از آخرین به روز رسانی دور جدید تحریم‌ها علیه ایران آغاز شد بنابراین قرارداد پشتیبانی به اجرا نرسید.

دهقان با تاکید بر اینکه در واقع در حال حاضر قرارداد پشتیبانی برای سامانه موجود نداریم، گفت: پس از شروع تحریم‌ها قرارداد دیگری منعقد نشد. هر چند که قرارداد به روز رسانی سامانه معاملاتی منوط بر پایان عملیات به روز رسانی بود اما تحریم‌ها اجازه ادامه قرارداد را نداد.

وی تاکید کرد: البته در این مدت اقدامات نرم‌افزاری انجام شد و سامانه معاملاتی از نظر کارایی و نرم‌افزاری در وضعیت خوبی قرار دارد. مشکلی که دیروز باعث قطعی ۲۰ دقیقه‌ای سامانه شد به مشکلات سخت افزاری برمی‌گردد و مسیر ارتباطی با سامانه معاملات که یک مسیر مخابراتی مشخص است، به مشکل برخورد و اختلال روز گذشته ارتباطی به مشکل نرم‌افزاری نداشت. این اختلال ساعت ۹ صبح روز گذشته شروع شد اما در ساعت ۹ و ۲۰ دقیقه سفارش‌گیری ها شروع شد و البته برخی از ایستگاه‌ها تا پایان بازار به سامانه دسترسی نداشتند اما بسیار جزیی بود و کل بازار را دچار اختلال نکرد.

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس درباره مشکلات سامانه معاملاتی پس از افزایش تعداد کدهای معاملاتی و سهامداری اظهار داشت: وقتی این موضوع مطرح شد که قرار است تعداد کدهای سهامداری به یکباره افزایش پیدا کند، به طور مکتوب و بر پایه گزارشات متعدد مشکلات سامانه معاملاتی را به سازمان اطلاع دادیم و اعلام کردیم که ظرفیت پذیرش این تعداد سهامدار وجود ندارد و تا حدی هم موفق شدیم بحث سهام عدالت را کنترل کنیم.

دهقان افزود: البته آن بخش از کدهای سهامداری که به سهام عدالت مربوط می‌شود و به طور مستفیم دارایی های مربوط به سهام عدالت را نگه داری می کنند به چیزی حدود ۲۰ میلیون کد سهامداری می‌رسد. با راهکارهای فنی که ارایه دادیم این کدها خارج از سامانه معاملات اصلی نگهداری می‌شوند وگرنه با ورود این کدها دچار مشکلات جدی می‌شدیم. به همین دلیل هم تعداد کدهای دارایی و هم تعداد کدهای سهامداری افزایش پیدا می‌کند که اساسا سامانه موجود ظرفیت این تعداد کد را ندارد هر چند سعی در کنترل وضعیت موجود داریم اما گاهی اوقات مشکلاتی رخ می‌دهد در حال حاضر از آنجایی که تعداد معاملات کاهش یافته مشکلی در این زمینه نداریم.

وی تاکید کرد:  اما اگر این تعداد سهامدار بخواهند به طور مستقیم وارد معاملات شوند به طور قطع نه تنها برای سامانه معاملات بلکه برای شبکه کارگزاری هم مشکل ایجاد می کنند.

مدیرعامل شرکت مدیریت فناوری بورس با اشاره کاهش میزان معاملات در طول کمتر از دو سال گذشته اظهار داشت: به طور تقریبی در حال حاضر معاملات بازار سرمایه به یک پنجم روزهای اوج بازار در سال ۹۹ رسیده است. در دوران اوج بازار روزانه حدود ۵ میلیون معامله به ارزش ۳۰ هزار میلیارد تومان انجام می‌شد که امروز تعداد معاملات به حدود ۸۰۰ هزار تا یک میلیون معامله رسیده و از نظر ارزشی حدود ۵ هزار میلیارد تومان است. تقریبا کاهش ۸۰ درصدی داشته‌ایم و ۲۰ درصد معاملات روزهای اوج بازار در سال ۹۹ انجام می‌شود.

دهقان همچنین درباره طراحی سامانه بومی معاملات گفت: اقدامات فنی سامانه معاملاتی بومی انجام شده‌ و برای ادامه نیاز به سیاست‌گذاری‌ها دارد که قاعدتا از حیطه اختیارات و وظایف شرکت مدیریت فناوری خارج است .

وی ادامه داد: سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری در رابطه با سامانه معاملاتی مربوط به بورس‌ها و سازمان بورس است و گزارش‌هایی هم از قابلیت سامانه به نهادها داده شده‌ و کارگروهی هم برای تصمیم‌گیری و سیاست‌گذاری درباره استفاده از این سامانه بومی تشکیل شده است و فرایندهای مورد نیاز طی می‌شود تا مشخص شود در کدام بخش از بازار می‌تواند فعال باشد و چه بخش‌هایی از سامانه معاملاتی را پوشش دهد. بنابر تصیماتی که گرفته می‌شود، شرکت مدیریت فناوری بورس سایر اقدامات فنی مربوط به سامانه را انجام خواهد داد.