به گزارش خبرنگار کتاب ایرنا، یاسر احمدوند ظهر امروز -یکشنبه ۲۱ فروردین- در نشست شورای سیاستگذاری نمایشگاه، به حضور حداکثری ناشران در این نمایشگاه اشاره کرد و ادامه داد: از خصوصیت‌های این نمایشگاه برگزاری همزمان مجازی و حضوری آن است. پیش‌بینی می‌کنیم بیش از ۹۵ درصد کتاب‌های تولید شده، در فضای مجازی در دسترس باشد. همه مردم می‌توانند از این امکانات استفاده کنند. امید است امکانات دولتی برای بهره‌مندی مردم از یارانه دولتی فراهم شود و تعداد بیشتری از تخفیف‌ها استفاده کنند.
وی تاکید کرد: نمایشگاه کتاب تهران بزرگترین اجتماع فرهنگی است. حضور گروه‌های مختلف، اقوام و اقشار مختلف مردم حول محول کتاب از دستاوردهای این رویداد است.
به گفته احمدوند تمهیدات لازم برای این رویداد اندیشیده و با توجه به مشخص نبودن وضع بیماری و همه‌گیری، شیوه‌های مختلف برای برگزاری امن نمایشگاه در نظر گرفته شده‌است.
ثبت‌نام بیش از ۲۰۰۰ ناشر در سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد
در ادامه این نشست، علی رمضانی، قائم مقام سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران و مدیرعامل موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران با اشاره به در دستورکار قرار گرفتن برگزاری نمایشگاه حضوری از اردیبهشت ۱۴۰۰ گفت: از زمانی که دستور موقت برگزاری نمایشگاه در سال گذشته تصویب شد، اقداماتی برای برنامه‌ریزی توسط کمیته‌های مختلف انجام شده‌است.
به گفته وی محمد الهیاری، مدیر کمیته ناشران داخلی برای ثبت نام ناشران در این نمایشگاه اقدامات لازم را انجام داد، تا این روز بیش از ۲۰۰۰ ناشر در سامانه وزارت فرهنگ و ارشاد ثبت‌نام کردند و روند بررسی ناشران و آثارشان در دست کار است.
الهیاری با اشاره به اقدامات محمد علی مرادیان، مشاور رئیس و مسئول شورای نظارت و ارزیابی در شورای برنامه‌ریزی برای نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیان کرد: در این حوزه روند برنامه‌ریزی در دست اجرا است و برای جلوگیری از مشکلات اقدامات لازم انجام شده‌است.
به گفته وی، اسماعیل جانعلی‌پور، مدیر کمیته ناشران خارجی در این کمیته مشکلات ناشران خارجی را بررسی کرد و توانست برنامه‌ریزی لازم برای حضور و بهره‌مندی ناشران خارجی از نمایشگاه بین‌المللی را انجام بدهند.
رمضانی درباره فعالیت‌های حسین صفری، مدیر کمیته اجرایی و پشتیبانی برای برگزاری هرچه بهتر سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب بیان کرد: صفری کلیه اقدامات برای تسهیل عملکرد ناشران برای همه اقدامات از تهیه سردر تا شکل و شمایل غرفه‌ها برنامه‌ریزی و با ناشران همکاری کردند. باید توجه داشت که دو سال از مصلی به عنوان نمایشگاه‌بین‌المللی کتاب استفاده نشد و همین مساله باعث آسیب‌های جدی به بخش‌هایی از این سازه شده‌است که در حال بازسازی آن بخش‌ها هستیم.
وی درباره اقدامات سایر مسئولان برگزاری سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران بیان کرد: محمد خلج، مدیر کمیته اداری و مالی، بحث بودجه نمایشگاه را پیگیری می‌کند و همه موضوعات در روزنامه‌های کثیرالانتشار به خبر می‌رسد. علیرضا اسماعیلی، مسئول هیات رسیدگی به تخلفات، هیات پیگری تخلفات را مدیریت می‌کنند و به تخلفات احتمالی ناشران رسیدگی خواهندکرد.
قائم مقام سی‌وسومین نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران ادامه داد: فرشید فرح‌خواه، مدیر فنی نمایشگاه مجازی کتاب تهران، دغدغه زیادی برای تامین امنیت سامانه نمایشگاه مجازی دارد. زیرا در دومین نمایشگاه مجازی ۵۰۰ حمله مجازی را دفع کردیم. همچنین حتما در این نمایشگاه تعداد مراجعان بیشتری خواهیم داشت. آزاده نظربلند، معاون ارتباطات و پاسخگویی نمایشگاه کتاب تهران مسئولیت بخش اطلاع‌رسانی و راهنمایی مراجعان را برعهده دارند. با توجه به اینکه پاسخگویی در این دوره بیشتر خواهدشد، اقدامات بیشتری از حالا شروع شده است.
کتاب سوژه خوبی برای موسیقی و شعر است
در ادامه نشست برخی از اعضای شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران، نظرهای خود را در حضور وزیر فرهنگ و ارشاد بیان کردند. علی‌اکبر اشعری، عضو شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب درباره سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی کتاب و تفاوت آن با دوره‌های قبل گفت: کتاب سوژه خوبی برای موسیقی و شعر است. الهیاری می‌تواند شعر و موسیقی خوبی برای این دوره برنامه‌ریزی کند.
محسن پرویز، عضو شورای سیاستگذاری درباره بحث فروشگاه بودن نمایشگاه بین‌المللی کتاب گفت: به گمان من همان الگویی که ناشران خارجی وارد نمایشگاه شدند، باید تداوم پیدا کند. ضعف سیستم توزیع را نتوانستیم حل کنیم، سال‌ها برای این مساله تلاش کردیم. می‌توانیم با برگزاری نمایشگاه بین‌المللی و مجازی کتاب این ضعف را پوشش بدهیم.
به گفته او بیش از۲۰ درصد برآوردها بازار نشر وابسته به نمایشگاه بین‌المللی کتاب است. پرویز افزود: برگزاری نمایشگاه مجازی اقدامی نوآورانه بود و می‌تواند شکل گسترده‌تری پیدا کند. می‌توانیم فرصتی پیدا کنیم که فروش در بخش مجازی انجام شود و نمایشگاه کتاب تهران مانند کشورهای پیشرفته برگزار شود. این در حالی است که وقتی عموم مردم برای خرید مراجعه می‌کنند این فرصت از دست می‌رود و باید در سیاست برگزاری نمایشگاه تجدید نظر شود.
وی با اشاره به نگرانی کارشناسان اپیدمیولوژیست از برگزاری جمع‌های گسترده تاکید کرد: اگر موج جدید کرونا اتفاق بیفتد، تشویق مردم به حضور در نمایشگاه اقدامی نادرست است، زیرا ناگهان شاهد اعلام تعطیلی نمایشگاه از طرف ستاد مبارزه با کرونا می‌شویم و فعالیت‌ها و زحماتی که برای برگزاری سی‌وسومین دوره نمایشگاه بین‌المللی انجام می‌شود بی‌ثمر خواهدماند. می‌توان کم‌کم به سمت برگزاری این نمایشگاه رفت تا بار خرید حضوری در نمایشگاه بین‌المللی کاهش یابد.
مواظب باشیم ۳۰ سال گرفتار مشکلات نمایشگاه مجازی نشویم
محمد حمزه‌زاده، عضو شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب با بیان اینکه نمایشگاه کتاب دو مشکل اساسی دارد گفت: سرگردانی افرادی که وارد نمایشگاه می‌شوند و دشواری پیدا کردن کتابی که دنبال آن هستند دو مشکل مهم نمایشگاه حضوری کتاب است. فضای مجازی و نمایشگاه برخط کمک می‌کند تا مردم با انواع روش‌های جست‌وجو آشنا شوند و بتوانند کتاب‌ها و ناشران مورد نظر را ساده‌تر پیدا کنند.
هومان حسن‌پور، رئیس اتحادیه ناشران و کتاب‌فروشان تهران و عضو شورای سیاستگذاری با اشاره به کمبود ویترین ناشران در نمایشگاه توضیح داد: ناشران برای معرفی تعداد بیشتری از کتاب‌ها مجبور بودند از سیستم نمایشگاهی استفاده کنند. بیش از ۲۱ درصد از اقتصاد نشر وابسته به نمایشگاه کتاب است و این یکی از آسیب‌های این سیستم است. بیش از ۳۰ سال است گرفتار نمایشگاه در سبک فروشگاهی هستیم، باید مواظب باشیم ۳۰ سال گرفتار مشکلات نمایشگاه مجازی نشویم.
به گفته او، صنعت نشر دارای سه بخش ناشر، شرکت پخش و کتاب‌فروشان است، باید به همه این اضلاع توجه شود.
وی ادامه داد: وقتی یک رویداد بخشی از اقتصاد می‌شود، آسیب‌هایی به همراه دارد. الان نمایشگاه استانی این شکل را پیدا کرده‌است، و بخشی از اقتصاد ناشران شهرستانی شده‌است.
جایگاه کودکان در مصلی مناسب نیست
عبدالعظیم فریدون، عضو شورای سیاستگذاری با اشاره به کمبودهای حوزه کودک و نوجوان در نمایشگاه بین‌المللی کتاب تهران گفت: متاسفانه در سال‌های اخیر فضای مناسبی برای بخش کودک در مصلی اختصاص داده نشد. در مصلی فضا مناسب نبود و در شهر آفتاب چادر بخش کودکان آتش گرفت، آبگرفتگی ایجاد شد و… فضایی که امسال در مصلی در نظر گرفته‌شده‌است، سقف بسیار کوتاهی دارد و تهویه‌اش مناسب نیست. باید توجه داشت که کودکان در ارتفاع کم‌تری نسبت به بزرگسالان هستند و گرد و خاک آن‌ها را بیمار خواهدکرد. مسئولان آگاه باشند که جایگاه کودکان در مصلی مناسب نیست.
وی درباره مشکلات ناشران در اجاره غرفه‌ها اعلام کرد: ناشر باید برای ۲۰۰ متر مبلغ بالایی بپردازد، تا جایی که اگر ناشر برای ۱۰ روز بخواهد غرفه ۲۰۰ متری اجاره کند، باید بالای ۱۰۰ میلیون تومان اجاره بدهد. گفته شده راهروهای گشادتری برای رعایت پروتکل‌ها درنظر گرفته‌شده‌است که ممکن است در فضای غرفه تاثیرگذار باشد. نکته آخر بحث یارانه است، قرار شد یارانه در فضای مجازی برود، اما کودکان امکان دسترسی به فضای مجازی ندارند، در نتیجه کودک سهمی نخواهدداشت. شاید اگر به مدارس یارانه تخصیص داده‌شود، دسترسی کودکان بهکتاب تسهیل شود.
نمایشگاه کتاب باید تبدیل به جشنواره کتاب شود
سید عباس حسینی‌نیک، عضو شورای سیاستگذاری نمایشگاه بین‌المللی کتاب با اعلام اینکه نمایشگاه کتاب باید تبدیل به جشنواره کتاب شود، گفت: در چنین شرایطی باید برگزاری نمایشگاه کتاب به گسترش صنعت نشر کمک کند. این راهبرد مهمی است. امسال تا قبل از اینکه فروش حضوری را آزاد کنیم، در تلاش بودیم که نمایشگاه واقعا نمایشگاه باشد، اما حال که نمی‌توانیم این رویداد را صددرصد نمایشگاهی برگزار کنیم، جشنواره‌ای کردن نمایشگاه می‌تواند به علمی و فرهنگی بودن نمایشگاه کمک کند.
حسینی نیک بین‌المللی بودن نمایشگاه کتاب تهران را بررسی کرد و درباره مشکلات آن گفت: اینکه تکلیف ما در حوزه بین‌الملل مشخص نیست، آسیب‌زا است. کپی‌رایت داخلی را رعایت می‌کنیم، اما با قانون کپی‌رایت خارجی ارتباط نداریم. باید از نظر مالکیت فکری تکلیف مشخص شود. همچنین موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران باید با اداره کتاب هماهنگ شود، زیرا در اداره کتاب فایل کتاب‌های کشور که ناموس کشور است، وجود دارد و نباید این فایل‌ها به خطر بیفتد.
