عبدالرضا میراولیایی، کارشناس بیماری‌های منتقله از ناقلین، اداره بیماری‌های قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت در گفت و گو با خبرنگار ایلنا درباره بیماری مالاریا در کشور و هشدار درخصوص افزایش این بیماری گفت: بیماری مالاریا در کشور ما تا حد زیادی متاثر از کشورهای همسایه به ویژه پاکستان است و ما همیشه انتظار داریم در این موقع از سال بیماری تحت تاثیر مسائل اقلیمی باشد. چند عامل در افزایش یا کاهش بیماری‌هایی که از طریق حشرات منتقل می‌شوند، دخالت دارد یکی از این مسائل بحث تغییرات اقلیمی است همین موضوعی که زمین به سمت گرم شدن پیش می‌رود می‌تواند باعث افزایش ناقلین و گسترش این بیماری‌ها در مناطق مختلف دنیا باشد. همچنین تغییرات جوی و به ویژه سیل باعث افزایش زیستگاه‌های پشه آنوفل در مناطق مختلف می‌شود. همچنین با توجه به افزایش سفرها و تبادلات کالا در سراسر جهان گسترش ناقلین و بیماری‌های ناشی از آن‌ها دور از ذهن نیست.

وی با بیان اینکه ما در طول ۸۰ سال گذشته مشکلات بسیاری درخصوص بیماری مالاریا داشته‌ایم، تصریح کرد: خوشبختانه برنامه‌های منظم و مدون در طول دهه‌های گذشته اجرا شده است و اجرای این برنامه‌های استراتژیک باعث شده، برخلاف سال‌های گذشته که انتقال محلی مالاریا در کشور داشتیم و شاهد مرگ و میر ناشی از مالاریا در کشور بودیم اما سه سال است که هیچ مورد انتقال محلی بیماری مالاریا و همچنین هیچ مورد مرگ و میر ناشی از مالاریا در کشور گزارش نشده است. این موفقیت‌ها در چارچوب استراتژی‌هایی است که با همکاری سازمان جهانی بهداشت در خصوص حذف مالاریا تعریف کرده‌ایم.

کارشناس بیماری‌های منتقله از ناقلین، اداره بیماری‌های قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت، گفت: با آموزش‌هایی منظمی که در طول سنوات پرسنل بهداشت و درمان چه در بخش خصوصی و چه در بخش دولتی دیده‌اند، بیماران مبتلا به مالاریا به سرعت تشخیص داده می‌شود و پروسه درمان آن‌ها انجام می‌شود. همچنین در زمینه درمان مالاریا هیچ کمبودی در حوزه دارو نداریم و تمامی مراکز ما در کشور داروهایی که براساس دستورالعمل باید برای مالاریا تجویز شود را در اختیار دارند.

میراولیایی تصریح کرد: اما در سال‌های اخیر با یک چالش مهم نیز مواجه بوده‌ایم و آن بیماری کووید است، چراکه مالاریا در مراحل اولیه علائمی شبیه به کرونا دارد و در شرایط کرونا و اپیدمی کرونا در برخی از بیماران تشخیص با تاخیر انجام شده بود اما خوشبختانه علیرغم همه این چالش‌ها با توجه به برنامه مدون و منظمی که در طول این سال‌ها پیاده شده است به ویژه در مناطق اندمیک یا مالاریاخیز در کشور ما مورد محلی انتقال مالاریا نداشته‌ایم. البته با افزایش موارد ابتلا مواجه بوده‌ایم.

وی با اشاره به برنامه حذف بیماری مالاریا در کشور گفت: ما در برنامه حذف ممکن است تعداد زیادی بیمار و فرد مبتلا به مالاریا داشته باشیم که این افزایش موارد ابتلا نیز می‌تواند به دلیل ورود مسافران از کشور همسایه باشند که البته به سرعت بیماری آن‌ها تشخیص داده می‌شود و این باعث افزایش آمار بیماری مالاریا در کشور می‌شود. در اواخر سال گذشته میلادی و اواسط سال گذشته شمسی ما شاهد سیل در کشور پاکستان بوده‌ایم و همین موضوع باعث افزایش موارد ابتلا به مالاریا در کشور پاکستان شده است و باتوجه به ترددهای زیادی که در دو سوی مرزهای کشور ما و پاکستان وجود دارد تعداد زیادی از بیماران وارد کشور شده و ریسک بیماری را در کشور ما افزایش می‌دهند.

کارشناس بیماری‌های منتقله از ناقلین، اداره بیماری‌های قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت خاطرنشان کرد: بسیاری از این افراد به محض اینکه علائم بیماری در آن‌ها ایجاد شد به مراکز بهداشت و درمان مراجعه کرده و با توجه به آموزش‌هایی که به پرسنل بهداشت و درمان ارائه شده و پایگاه‌های سیار در مناطق مراجعه کرده و بیماری این افراد به سرعت تشخیص داده شده و درمان شده‌اند. اما با توجه به افزایش موارد ابتلا قاعدتا موارد بستری بیماران مبتلا به مالاریا نیز افزایش پیدا می‌کند.

میراولیایی با اشاره به استان‌های مالاریاخیز در کشور گفت: استان سیستان بلوچستان، استان هرمزگان و جنوب استان کرمان است. این مناطق در حال حاضر در کشور مستعد بیماری مالاریا هستند. به غیر از این مناطق مابقی کشور مناطق پاک نسبت به بیماری مالاریا هستند اما این نگرانی وجود دارد که باتوجه به اینکه مردم در مناطق پاک نسبت به انگل بیماری مالاریا ایمنی کمتری دارند مستعد این هستند که در صورت ابتلا به بیماری عوارض شدیدتری نشان دهند. باتوجه به افزایش سفرها ممکن است افراد در مناطق غیراندمیک بیماری مالاریا نیز به این بیماری مبتلا شده و بیماری آن‌ها دیر تشخیص داده شود. از همین‌رو در سال گذشته و امسال برنامه‌ریزی شده است که آموزش‌های مقابله با بیماری مالاریا به تمامی پرسنل بهداشت و درمان در سراسر کشور ارائه شود تا در صورت چنین مواردی در سایر نقاط کشور با مشکل مواجه نشویم. البته تا این لحظه با مشکل جدی در این خصوص مواجه نشده‌ایم.

وی با اشاره به روز جهانی مالاریا در پنجم اردیبهشت ماه گفت: شعار امسال پیاده‌سازی استراتژی‌های جدید و اقدامات نوآورانه برای حذف مالاریا به ویژه در مناطق محروم مرزی جنوب و جنوب شرقی کشور انتخاب شده است. براین اساس برنامه‌ریزی کرده‌ایم تا بتوانیم تا سال ۲۰۲۵ گواهی حذف مالاریا را از سازمان جهانی بهداشت دریافت کنیم.

کارشناس بیماری‌های منتقله از ناقلین، اداره بیماری‌های قابل انتقال از ناقلین وزارت بهداشت تصریح کرد: برنامه مدیریتی بیماری‌هایی که براساس ناقلین منتقل می‌شوند بر دو پایه اصلی استوار است مبارزه با ناقل بیماری که همان پشه آنوفل است و توجه و تمرکز بر اقدامات مراقبتی درخصوص بیماران یا افراد جامعه است. مهمترین قسمت در برنامه کنترل ناقلین به ویژه در بیماری‌هایی که ناقل‌زا هستند موضوع بهداشت محیط است و بهداشت محیط در کاهش این بیماری‌ها جایگاه ویژه‌ای دارند. قطعا جلوگیری از آب‌های راکد در معابر و روستاها و جلوگیری از ایجاد زیستگاه‌های پشه آنوفل نقش بسیار مهمی در کنترل پشه آنوفل کاهش ابتلا به این بیماری را دارد. اما نباید فراموش کنیم که مسائل دیگری نیز در این خصوص دخیل هستند از جمله اقدامات خود مراقبتی. یعنی فرد باید به ویژه در مناطق مالاریاخیز خود را نسبت به این بیماری حفظ کند.

میراولیایی با بیان اینکه ابتلا به بیماری مالاریا در سال گذشته نسبت به سال ماقبل آن یعنی ۱۴۰۰ در کشور افزایش داشته است، گفت: ما این انتظار را داریم که افراد بیمار از کشورهای همسایه وارد کشور ما شوند اما نباید اجازه دهیم نسل‌های بعدی بیماری در کشور ایجاد شود و تا این لحظه با تلاش‌هایی که توسط همکاران ما صورت گرفته با مشکل جدی مواجه نشده‌ایم و همانطور که گفته شد مرگ و میر ناشی از مالاریا نداشته‌ایم.