سامانه متمرکز رسیدگی به تخلفات اداری در سازمان تأمین‌اجتماعی؛ با توجه به سیاست‌های کلان نظام مقدس جمهوری اسلامی ایران و تأکید مقام معظم رهبری در زمینه لزوم برخورد قاطع با فساد؛ با هدف فراهم شدن امکان استفاده از ظرفیت‌های نظارتی و اطلاع و استفاده عموم مردم از حقوق خود راه‌اندازی شده است. با آغاز فعالیت این سامانه، مراجعان به شعب و مراکز درمانی تأمین‌اجتماعی و نیز کارکنان و مدیران سازمان تأمین‌اجتماعی می‌توانند گزارش‌ موارد احتمالی تخلفات در حوزه‌های مختلف مأموریتی این سازمان و زیرمجموعه‌های آن را به‌صورت کاملاً غیرحضوری ثبت و پیگیری کنند.

به گزارش روابط‌عمومی سازمان تأمین‌اجتماعی این سامانه در راستای راهبردهای اصلی مورد توجه در سازمان تأمین‌اجتماعی و مورد تأکید مدیرعامل تأمین اجتماعی مشتمل بر صیانت از حقوق مردم، تسهیل‌گری در ارائه خدمات، اعلام و تبیین دقیق حقوق مخاطبان حتی پیش از مطالبه از سوی ذی‌نفع و برخورد قاطع و بدون تعارف با همه مظاهر فساد شده است.
براساس این گزارش؛ دکتر میثم لطیفی معاون رئیس‌جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور در مراسم رونمایی از این سامانه، ضمن تبریک هفته کار و کارگر و تقدیر از پیشگامی سازمان تأمین‌اجتماعی در ابتکار راه‌اندازی سامانه ثبت تخلفات اداری، گفت: دهم اردیبهشت، یادآور فرمان هشت ماده‌ای مقام معظم رهبری در سال ۱۳۸۰ یعنی ۲۲ سال پیش درخصوص مبارزه با فساد این اژدهای هفت سر است که توفیق در این مبارزه نیازمند عزم جدی همه مئولان و مطالبه مردم است.
وی افزود: در دولت مردمی سیزدهم، یکی از مهم‌ترین اولویت‌های مدنظر آقای رئیس‌جمهور که در ایام انتخابات هم مطرح شد، مبارزه با فساد در دستگاه‌های اجرایی کشور است که اگر در دستگاه‌های اجرایی پیشگیری لازم صورت گیرد، طبیعتاً بسیاری از پرونده‌های قضایی تشکیل نخواهد شد و نارضایتی‌ها و گلایه‌هایی که گاهی به‌حق در جامعه وجود دارد، از بین خواهد رفت.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور افزود: ما در مجموعه دستگاه‌های اجرایی ۵۵۱ هیئت رسیدگی به تخلفات اداری داریم که حدود ۷هزار نفر کارمند در این هیئت‌ها مشغول به کار هستند. اگر این ظرفیت عظیم، به خوبی و با اراده مدیران ارشد به‌کار گرفته شود، نباید شاهد تخلفی در دستگاه‌های اجرایی باشیم.
دکتر لطیفی همچنین گفت: در سال ۱۴۰۱ سیاست ما در سازمان امور اداری و استخدامی و هیأت عالی رسیدگی به تخلفات اداری، یکپارچه‌سازی و سامانه‌مند کردن رسیدگی به تخلفات اداری در دستگاه‌های اجرایی بوده است.
وی افزود: طبق بررسی‌ها، در سال گذشته عمده تخلفات گزارش شده در هیأت‌های رسیدگی به تخلفات اداری، توسط مدیران دستگاه‌ها گزارش شده و متأسفانه کمترین حجم گزارش‌ها از طرف مردم و اشخاص بوده است، درحالی‌که وقتی وارد میدان می‌شویم در مواجهه با مردم، گاهی اوقات گلایه‌ها زیاد است. اینجا یک سئوال پیش می‌آید که به‌رغم اینکه گله وجود دارد و گاهی هم به این گلایه‌ها به‌حق است چرا منجر به تشکیل پرونده و رسیدگی در هیأت‌های تخلفات اداری نمی‌شود؟عمده مسئله این است که یا نتوانسیتم مردم را نسبت به حقوقی که در دستگاه اجرایی دارند، آگاه کنیم یا گاهی اوقات مردم نسبت به نتیجه شکایت احتمالی و منتج به نتیجه شدن آن ابهام دارند. یا اینکه سامانه‌های ما در دسترس نیست یاآن سادگی لازم راندارد یا امنیت لازم برای مردم وجود ندارد.
رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور افزود: سامانه‌ای که امروز رونمایی می‌شود، الحمدلله به‌راحتی در دسترس مردم است، هم استفاده از آن آسان است و هم هر فرد بدون اینکه هویت گزارش‌دهنده افشا شود، می‌تواند مشکلات خود را مطرح کند و امیدواریم که این سامانه بتواند سهم مشارکت مردم در اداره دولت مردمی را افزایش دهد.
وی با انتقاد از کسانی که توسعه سامانه‌های گزارش مردمی و نظارت را به معنای بی‌اعتمادی به کارکنان می‌دانند، نظارت مردمی را ضمانت رضایت مردم دانست و افزود: امیدواریم روزی برسد که کسی در این سامانه‌ هیچ گزارشی ثبت نکند؛ به این معنی که هیچ تخلفی صورت نگیرد و شکایتی وجود نداشته باشد، اما در حال حاضر به بازخوردهایی که از سوی مرم منعکس می‌شود در دولت مردمی و برای حل مشکلات مردم نیاز داریم.
دکتر لطیفی همچنین از آمادگی سازمان امور اداری و استخدامی برای توسعه همکاری با سازمان تأمین‌اجتماعی خبر داد و گفت: راه‌اندازی این سامانه، کار ارزشمندی است اما نباید به همین حد رضایت دهیم و در این سطح متوقف بمانیم و باید در کنار فراهم شدن امکان ثبت شکایت و گزارش تخلفات احتمالی، سازوکاری هم برای ارائه نظرات و انتقادات احتمالی نسبت به فرآیندها و حتی قدردانی و تجلیل از کارکنان هم پیش‌بینی شود.
وی از تجربه نسخه‌نویسی الکترونیک و حذف دفترچه‌های کاغذی به‌عنوان اقدامی ارزشمند در هوشمندسازی فرایندهای ارائه خدمات نام برد و بر ضرورت احصای همه خدمات و فرایندها و اصلاح فرایندها برای استقرار آرمان دولت هوشمند به معنای واقعی آن، تأکید کرد. 

نگاه سیستمی به تخلفات را در اولویت قرار داده‌ایم

براساس این گزارش، حجت‌الاسلام حسن درویشیان نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امر مبارزه با فساد نیز در این مراسم ضمن تبریک هفته کار و کارگر و گرامیداشت سالروز صدور فرمان هشت ماده‌ای رهبر انقلاب به سران قوا درباره مبارزه با فساد، از اهتمام سازمان تأمین‌اجتماعی در امر مبارزه با فساد اداری و اقتصادی تقدیر کرد و گفت: شایسته است که در سالروز صدور فرمان هشت ماده‌ای مقام معظم رهبری، دستگاه‌ها و سازمان‌های مختلف گزارشی از عملکرد خود در امر مبارزه با فساد ارائه بدهند؛ چنانکه مقام معظم رهبری نیز تذکر داده‌اند وظیفه دولت سخنرانی در این رابطه نیست، بلکه باید به‌صورت عملی با تخلفات برخورد کند و نتیجه این برخورد را به مردم گزارش بدهد.
وی افزود: البته دولت مردمی سیزدهم و شخص رئیس‌جمهور محترم از ابتدا به این موضوع اهتمام ویژه‌ای داشته‌اند. دولت مردمی سیزدهم نخستین دولتی است که از همان ابتدا سند مرتبط با این موضوع را تنظیم و به همه دستگاه‌ها ابلاغ کرد و همه مسئولین عالی کشور نیز متعهد به اجرای آن شده‌اند. در سند تحول دولت مردمی نیز ۱۲ بند به مبارزه با فساد اختصاص داده شده است که نشان از اهمیت موضوع برای این دولت دارد.

۲۰۰ گلوگاه فساد شناسایی و به دستگاه‌ها ابلاغ شده است

رئیس دفتر بازرسی ویژه رئیس‌جمهور با اشاره به اینکه از ابتدای دولت سیزدهم ۲۰۰ گلوگاه فساد شناسایی و حدود ۲۰۰ راه حل برای رفع این گلوگاه‌ها تدوین شده است، گفت: حسب دستور رئیس‌جمهور محترم، مجموعه این گلوگاه‌ها به همراه راه‌حل آن‌ها به همه دستگاه‌ها ابلاغ شده است و در حال حاضر هر هفته جلساتی با حضور نمایندگان دستگاه‌ها برای اجرای این راه‌حل‌ها برگزار می‌شود که امیدواریم نتیجه این جلسات، رفع بسترهای فساد در نظام اداری و اقتصادی کشور باشد.
حجت‌الاسلام درویشیان با تذکر درباره اهمیت اصول دوازده‌گانه مقابله با فساد اداری و اقتصادی مدون در دولت سیزدهم که دستگاه‌های مختلف کشور ابلاغ شده است، سه اصل از آن را حاکم بر سایر اصول دانست و افزود: یکی از این اصول، بحث شایسته‌گزینی است. برخی تخلفات و آسیب‌هایی که در نظام اداری با آن مواجهیم، ناشی از عدم شایستگی لازم در مدیرانی است که در طول سال‌های گذشته منصوب شدند. همه اقداماتی که از ابتدای استقرار دولت مردمی سیزدهم در ارتباط با این مساله انجام شده، حاکی از توجه ویژه دولت به امر شایسته‌گزینی است که عامل مهم جلوگیری از ایجاد مفاسد اداری و اقتصادی است.
وی با اشاره به اینکه تعارض منافع یکی از دیگر از اصول است که می‌تواند بسترساز فساد باشد، گفت: دولت جداً این موضوع را دنبال کرده و در دستور کار خود قرار داده است که شاهد آن تدوین لایحه تعارض منافع است که به مجلس ارائه شده و امیدواریم نمایندگان محترم هر چه زودتر آن را به تصویب برسانند.
نماینده ویژه رئیس‌جمهور در امر مبارزه با فساد، شفافیت را اصل مهم دیگر از اصول دوازده‌گانه مقابله با فساد دانست و افزود: نه تنها نظام جمهوری اسلامی بلکه هر نظامی که به دنبال سیستم اداری و اقتصادی کارآمد است، شفافیت را در اولویت خود قرار می‌دهد.

اهتمام به مردمی سازی مبارزه با فساد

وی با اشاره به اینکه در جمهوری اسلامی، هر امری را که به مردم سپردیم؛ نتیجه خوبی برای کشور داشته است، گفت: مردمی‌سازی مبارزه با فساد اولویت مهم دولت سیزدهم است. اوایل انقلاب و در برخورد با سازمان منافقین که یک جریان مخوف بود، اگر گزارش‌های مردمی نبود، هیچ دستگاهی از عهده جمع کردن این گروهک کوردل بر نمی‌آمد.
حجت‌الاسلام درویشیان در ادامه گفت: در بحث مبارزه با فساد قطعاً ما به مشارکت مردم نیاز داریم و از این جهت اقدام سازمان تأمین‌اجتماعی در طراحی و راه‌اندزی سامانه ثبت تخلفات اداری از سوی مردم را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم این اقدام به همه دستگاه‌ها تسری پیدا کند و مردم بتوانند تخلفاتی که مشاهده می‌کنند را گزارش کنند. با این حال اعلام نتیجه این گزارش‌ها به مردم نیز بسیار مهم و در افزایش سلامت اداری کشور مؤثر است.
نماینده رئیس‌جمهور در امر مبارزه با فساد با تأکید بر اهمیت حمایت از گزارش‌کنندگان تخلف، تعیین سازوکار این حمایت را بسیار مهم دانست و افزود: هیچ کس در نظام اداری نباید از نقد و ارزیابی و نظارت مصون باشد. در این راستا یکی از مأموریت‌هایی که به مجموعه ما محول شده، بحث گشت ارشاد مدیران است که در موارد متعددی در دستگاه‌ها اجرا کردیم و تا امروز مدیران متخلف به تناسب تخلفی که کرده‌اند در قالب اخراج، تنزل درجه و … با آنها برخورد شده است.

مبارزه با فساد مهمترین اولویت دولت مردمی سیزدهم است

به گزارش روابط‌عمومی سازمان تأمین‌اجتماعی؛ دکتر میرهاشم موسوی مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی در ابتدای این مراسم ضمن خوشامدگویی و تشکر بابت حضور میهمانان خصوصاً دستیار و معاون محترم رئیس‌جمهور، رونمایی از سامانه مردمی ثبت تخلفات اداری سازمان تأمین‌اجتماعی همزمان با سالروز صدور فرمان ۸ ماده‌ای رهبر انقلاب برای مبارزه با فساد را به فال نیک گرفت و اظهار داشت: سازمان تأمین‌اجتماعی با بیش از ۴۶ میلیون مخاطب یکی از بزرگترین سازمان‌های خدمت‌رسان کشور است که در سه حوزه بیمه‌ای، درمانی و اقتصادی در حال خدمت‌رسانی است.
وی افزود: سازمان تأمین‌اجتماعی در بیش از هزار نقطه تماس ازجمله شعب و مراکز درمانی، با مردم ارتباط مستقیم دارد و آحاد جامعه به طرق مختلف از خدمات این سازمان بهره‌مند می‌شوند. با این گسترگی خدمات و با وجود تلخ و شیرین‌های حوزه اقتصادی، خصوصاً در دولت مردمی سیزدهم اقتضا می‌کرد که نگاه سیستمی به تخلفات را در دستور کار قرار دهیم.
دکتر موسوی با اشاره به اینکه در رویکرد مبارزه با فساد، چند اقدام اساسی در سازمان تأمین‌اجتماعی را در دستور کار قرار داده‌ایم، گفت: از همان ابتدای دوره جدید مدیریتی لازم بود که نظارت سازمان‌یافته را تقویت کنیم که در این راستا کمیته صیانت را در وزارتخانه، سازمان و شرکت‌های تابعه مستقر کردیم که در قالب این کمیته، دو رویکرد تدقیق گلوگاه‌های فساد و پیگیری و برخورد با فساد احتمالی را دنبال می‌کنیم. در همین رابطه در دوره اخیر چندین پرونده کلان اقتصادی را که برای مدت‌ها متوقف مانده بود، به جریان انداخیتم که گزارش آن متعاقباً اعلام خواهد شد.
مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی، اصلاح مقرراتی که ایجاد زمینه فساد می‌کرد و همچنین وضع قوانین جدید را یکی دیگر از اقدامات سازمان در حوزه مبارزه با فساد دانست و گفت: حدود دو هزار بخشنامه در سازمان تأمین‌اجتماعی داشتیم که با همت اداره‌کل حقوقی در قالب ۴۳ بخشنامه کلی تنقیح شد. این اقدام سازمان علاوه بر اینکه در بخش‌های مختلف نظارتی کشور مورد تشویق قرار گرفت، برنده جایزه تجربه موفق اتحادیه بین‌المللی تأمین‌اجتماعی (ایسا) نیز شد.

هوشمندسازی و کاهش مداخلات انسانی، مقدمه کاهش زمینه فساد

وی با اشاره به صدور دستورالعمل جامع مدیریت تعارض منافع در سازمان تأمین‌اجتماعی به‌عنوان یکی دیگر از اقدامات این سازمان در راستای مبارزه با فساد، بر اولویت هوشمندسازی روندها در سازمان تأمین‌اجتماعی تأکید کرد و افزود: همواره بر این اعتقاد بودیم که کاهش مداخلات انسانی در روند ارائه خدمات به بیمه‌شدگان، می‌تواند زمینه فساد را کاهش دهد که در حال حاضر شاهد آثار این رویکرد هستیم. در ابتدای دوره جدید مدیریتی، سازمان ۳۰ خدمت غیر حضوری ارائه می‌کرد که امروز به ۴۳ مورد رسیده و همچنان در حال توسعه است. همچنین طرح پیوستگی بیمه و مالیات اقدام دیگری در حوزه هوشمندسازی است که در دستور کار قرار گرفته و اجرای آن کار بزرگی خواهد بود و با این پیوستگی حجم زیادی از اختلافات میان مردم و سازمان تأمین‌اجتماعی رفع می‌شود. رسیدگی هوشمند به اسناد پزشکی در حوزه صیانت از اموال بیمه‌شدگان، اقدام دیگری است که در سازمان تأمین‌اجتماعی اجرا خواهد شد که به رفع کژکارکردی‌ها در حوزه درمان کمک خواهد کرد.
مدیرعامل سازمان تأمین‌اجتماعی با اشاره به اینکه حرکت کلی در طراحی سامانه ثبت تخلفات، به سمت مردمی‌سازی بوده است، اظهار داشت: ثبت گزارش در این سامانه بسیار آسان است و آموزش‌های لازم نیز از طریق سایت و شبکه‌های ارتباطی سازمان در دسترس عموم قرار گرفته است. همانطور که قبلا گفتیم فساد خط قرمز ما است و اگر گزارش‌های مردمی مستند باشد با متخلفین برخورد جدی می‌شود؛ چنانکه در سیاست‌های کلی تأمین اجتماعی ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری نیز بر صیانت از حقوق مردم تأکید شده است.
وی با اشاره به اینکه اصلاح امور به‌واسطه برخورد مناسب و قاطع با فساد میسر می‌شود، افزود: در رویکرد تحولی ما، مبارزه با فساد جزو اولویت‌های سازمان تأمین‌اجتماعی است که تحقق آن مستلزم حمایت دستگاه‌هایی است که در این حوزه تکالیفی دارند. در نشستی که با ریاست محترم قوه قضاییه داشتیم همکاری خوبی شکل گرفت و ان‌شاءلله با همکاری دفتر بازرسی ریاست‌جمهوری و سازمان اداری و استخدامی و سایر دستگاه‌های مربوطه، مسیر مبارزه با فساد در سازمان تأمین‌اجتماعی با قدرت بیشتری ادامه خواهد یافت.
دکتر موسوی با تأکید بر اینکه باید کاری کنیم تا عوامل باج‌خواه و فسادآفرین در اطراف سازمان تأمین‌اجتماعی احساس امنیت نکنند، گفت: ما در سازمان تأمین‌اجتماعی به دنبال تحقق عدالت، آسایش و امنیت در جامعه هستیم و برخورد با این عوامل می‌تواند آثار خوبی در کارنامه ما داشته باشد.

ویژگی‌های سامانه ثبت تخلفات اداری

براساس این گزارش، میثم جعفری نماینده مدیرعامل و مسئول هماهنگی هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری سازمان تأمین‌اجتماعی نیز در این مراسم، ضمن ارائه گزارشی درباره طراحی این سامانه و نحوه استفاده از سامانه ثبت تخلفات، گفت: در سال‌های اخیر، هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری، عموماً برمبنای گزارش‌های مدیران به موضوع تخلفات اداری ورود و رسیدگی می‌کردند، درحالی‌که در آیین‌نامه‌های مربوطه تصریح شده است که مردم و مراجعان هر دستگاه هم می‌توانند تخلفات احتمالی را گزارش کنند.
وی اظهار داشت: نظارت مردمی، سرمایه جمهوری اسلامی است که باید از این ظرفیت برای ایجاد رضایت عمومی استفاده کرد. بر این اساس سامانه‌ای برای ثبت و پیگیری گزارش‌های تخلفات اداری، طراحی شد که اجرای آزمایشی آن مورد استقبال قرار گرفت.
جعفری با اشاره به سهل‌الوصول بودن ثبت تخلفات در سامانه ثبت تخلفات سازمان تأمین‌اجتماعی، این ویژگی را یک مزیت نسبت به سایر سامانه‌ها دانست و گفت: این سامانه به نحوی طراحی شده است که از راه‌های مختلف می‌توان عملیات ثبت تخلفات را به‌صورت کاملاً غیرحضوری انجام داد. چنان‌که هم در سایت رسمی سازمان تأمین‌اجتماعی قابلیتی برای دسترسی به این سامانه طراحی شده و هم بیمه‌شدگان عزیز با استفاده از کیوآر کدهایی که در تابلوهایی در مراکز بیمه‌ای و درمانی تعبیه شده است، می‌توانند بعد از ورود به سامانه گزارش‌های خود را ثبت کنند.
جعفری با توضیح اینکه مردمی‌سازی فرایند نظارت، مستلزم استفاده از زبانی مردمی است، گفت: در این مسیر تلاش شده است تا از زبانی مردمی برای توضیح فرایند و اطلاع‌رسانی پیرامون حقوق مردم استفاده شود.
نماینده مدیرعامل و مسئول هماهنگی هیئت‌های رسیدگی به تخلفات اداری سازمان تأمین‌اجتماعی، امنیت را یکی دیگر از ویژگی‌های این سامانه خواند و افزود: افرادی که می‌خواهند در این سامانه گزارش‌های خود را ثبت کنند، تنها با استفاده از نام کاربری و رمز عبور اختصاصی که هر بیمه‌شده سازمان تأمین‌اجتماعی در اختیار دارد، می‌توانند اقدام کنند و از آن طرف هم تنها همکاران هیئت‌های رسیدگی به تخلفات به این گزارش‌ها دسترسی دارند و از این جهت گزارشگران عزیز اولاً به راحتی و ثانیاً با آسودگی خاطر می‌توانند گزارش تخلفات را در این سامانه ثبت کنند.