راجع به اهمیت این پروژه می‌توان گفت که بندر شهید رجایی مهم‌ترین بندر کشور از نظر موقعیت جغرافیایی و دارای دسترسی مناسب به معادن مهم و همچنین صنایع فولاد کشور است. همچنین با توجه به دسترسی ریلی به بندر و سهم قابل‌توجه مواد معدنی در حمل ریلی، ایجاد ظرفیت‌های بیشتر به‌طور طبیعی سهم بار ریلی را هم افزایش می‌دهد. در مجموع می‌توان اذعان کرد که این پروژه یک پروژه راهبردی و مهم برای کشور محسوب می‌شود که خوشبختانه شرکت هیمکو انگیزه زیادی برای ادامه و تکمیل آن دارد و اقداماتی را برای انجام مطالعات و امور اجرایی اولیه انجام داده است. به نظر می‌رسد اگر این کار در مسیر خود قرار گرفته و هر چه زودتر عملیات اجرایی اصلی آن آغاز شود، می‌توانیم شاهد این باشیم که روند بسیار خوبی در کیفیت و بهره وری عملیات صادرات مواد معدنی، محصولات فولادی و تمامی مبادلات بازرگانی بین‌المللی که کشور در این حوزه به آن‌ها نیاز دارد، در بندر شهید رجایی حاصل شود.

یکی از اهداف مهمی که در حوزه حمل‌ونقل کشور وجود دارد این است که سهم حمل‌ونقل ریلی از کالا‌هایی که از طریق بنادر وارد یا خارج می‌شوند، افزایش یابد. همان‌طور که اشاره شد در سال‌های اخیر، مواد معدنی از حمل‌ونقل ریلی منتهی به بندر شهید رجایی، سهم بیشتری داشته است؛ بنابراین این پایانه می‌تواند ظرفیت بهره‌برداری از حمل‌ونقل ریلی را ارتقا دهد. می‌توان انتظار داشت که پس از بهره‌برداری از این پایانه با توجه به سرمایه‌گذاری پیش‌بینی شده در زیرساخت‌های ریلی آن، سهم بار ریلی بندر شهید رجایی نیز افزایش قابل‌توجهی داشته باشد.

درزمان انعقاد قرارداد، مدیریت وقت شرکت هیمکو از فرصت‌ها به خوبی استفاده نکرد و چه بسا می‌شد با سرعت بیشتری پروژه را پیش برد. خوشبختانه متعاقب تغییرات مدیریتی شرکت هیمکو، از نظر بهبود روند پیگیری پروژه تحول قابل‌توجهی را شاهد بودیم. در حال حاضر تمرکز تیم مدیریتی و سهامداران شرکت هیمکو در جهت این است که پروژه به سرعت بیشتری برسد تا به زودی شاهد بهره‌برداری از فاز نخست پایانه باشیم.

بسیاری از کشور‌هایی که در حوزه فولاد و معدن اعم از صادرات یا واردات دارای بازار هستند مانند برزیل، استرالیا و چین، پایانه‌های تخصصی مواد معدنی و فولادی دارند تا بتوانند با کیفیت و کمیت بیشتری به کشتی‌های حامل این محمولات خدمات ارائه و با سرعت بیشتری عملیات تخلیه و بارگیری را انجام دهند. خلأ چنین پایانه‌ای در کشور احساس می‌شود البته پایانه‌هایی با رویکرد مواد معدنی متعلق به بخش خصوصی وجود دارد، اما یک پایانه مکانیزه با این ظرفیت که برای مواد فله معدنی و محصولات فولادی طراحی شده باشد، وجود ندارد. ایجاد چنین پایانه‌ای برای کشور مهم و راهبردی است که در واردات و صادرات انواع محصولات فولادی و مواد معدنی و نیز در تسهیل ترانزیت نیز می‌تواند نقش داشته باشد. ظرفیتی که این پایانه ایجاد می‌کند علاوه بر محصولات معدنی و فولادی کشور می‌تواند برای ترانزیت نیز مفید باشد؛ یعنی کشور‌های همسایه مانند کشور‌های آسیای میانه و افغانستان که در حوزه محصولات فولادی و مواد معدنی ظرفیت‌هایی دارند، می‌توانند از ظرفیت این پایانه بهره ببرند؛ بنابراین احداث و بهره‌برداری از پایانه تخصصی مکانیزه مواد معدنی و فولادی شرکت هیمکو در بندر شهید رجایی، می‌تواند برای موضوع ترانزیت نیز مفید بوده و مورد استفاده قرار گیرد.

محمد راستاد/ مدیرعامل سابق سازمان بنادر و دریا نوردی