به گزارش پایگاه خبری تجارت گردان، علیاکبر صالحی رئیس سازمان انرژی اتمی در نشست خبری با حضور خبرنگاران در مجتمع غنیسازی شهید احمدی روشن برگزار شد، گفت: وقتی وارد مذاکره شدیم بنا به توصیه مسئولان ارشد نظام به خصوص توصیه موکد رهبر معظم انقلاب، هدف از مذاکره این بود که حقوق هستهای ایران پابرجا بماند و هیچ حقوق هستهای ما واگذار نشود. اما از منظر طرف مقابل برجام توافقی باشد که انحراف ایران به فعالیتهای غیرصلحآمیز را مسدود کند.
صالحی ادامه داد: سانتریفیوژ IR۶ سال ۱۳۸۸ کلید خورد و اولین نمونه آن در ۲۰ فروردین ۱۳۸۹ رونمایی شد. تقریباً الآن حدود ۹ سال است از رونمایی اولین نمونه این ماشین میگذرد. ما زمان قبل از برجام ۵ سال مداوم روی این ماشین کار میکردیم. حقوق ما حفظ کامل چرخه سوخت است و الان اکتشاف و استخراج داریم.
او همچنین افزود: همین طور یوسیاف ما ۹ سال خوابیده بود اما الان یک سال درحال نوسازی است. حقوق دیگر ما ساخت نیروگاههای قدرت است که هفته دیگر بتنریزی نیروگاه بوشهر ۲ و ۳ را داریم. سومین مورد، تحقیق و توسعه است و در هیچ کدام از آنها حقوق خود را واگذار نکردیم و فقط محدودیت زمانی و تعدادی در برخی موارد بود.
رئیس سازمان انرژی اتمی گفت: اربعین و عاشورای آنها اینجا بود. توانستند یک حرکت عاشورایی در حوزه علمی انجام دهند؛ رسیدن به ۲۶۶۰ سو با ماشینهای جدید که در سالن سانتریفیوژ مدرن ما که چند ماه به دستور رهبری افتتاح شد، مونتاژ و ساخته شد. تعداد کل ماشینهای جدید ما ۴۹۰ دستگاه ماشین سانتریفیوژ جدید است که بالغ بر ۲۶۶۰ سو تولید میکنند.
صالحی درباره برجام گفت: ما قبل از برجام تنوع ۵ نوع ماشین نسل جدید داشتیم و بعد از گام سوم این تعداد به ۱۵ نوع رسیده است و این نشان میدهد صنعت هستهای ما در ۴ سال بعد از برجام با قدرت و قوت حرکت میکرد. برنامه گاز دینامیک برای IR۹ چیزی متجاوز از ۲۰۰ هزار خط است که توسط پرسنل سازمان انجام شده است و دیگر از آستانهها گذشتهایم. هیچ چیز برای ما غیرممکن نیست ولی اینکه این سانتریفیوژها به تولید انبوه برسد حداقل ۱۲ سال طول میکشد.
او ادامه داد: در گام اول کاهش تعهدات برجام ۱۸ اردیبهشت ماه محدودیت غنیسازی و آب سنگین و در گام دوم در ۱۶ تیر ماه سقف سطح غنیسازی برداشته شد؛ فعلاً بچهها تصمیمشان به ۴.۲ درصد است. ۱۵ شهریور نیز محدودیت تحقیق و توسعه را کنار گذاشتیم که در این ۲ ماه شاهد بودید چه عظمتی برپا شد. ما در برجام یک سری سانتریفیوژها را برداشته بودیم، مثل IR۴ و IR۲M را که گفته بودند با لگد برداشته بودند اما با چشم خود مشاهده کردید که دو زنجیره ۱۶۴ تایی این ماشینها مجدداً نصب شدند. حدود ۳۲۰ تا سانتریفیوژها مجدداً نصب شد و تعداد کمی از آنها آسیب دید.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین گفت: در دو ماه اخیر بهینه سازی در نحوه برقرسانی به زیرساختها انجام شده و اقدامات دیگری انجام شده است که الان زمان آن نیست و در زمان مقتضی کارهای بزرگی را که انجام شده است اطلاعرسانی خواهیم کرد. غیر از سانتریفیور اول که از بازار سیاه خریداری شد سایر ماشینها ساخت خود کارشناسان است. ابتدا مهندسی معکوس میکردیم اما سال ۸۵ ورود به کار بومی آغاز شد. سال ۸۸ گفتیم کار باید به صورت مستندسازی علمی دنبال شود و الان برای هر سانتریفیوژ دوهزار و پانصد سند علمی تولید میشود.
صالحی در کاهش تعهدات برجامی گفت: هیئت نظارت بر برجام مسائل را درباره گامهای کاهش تعهدات برجام رصد میکند و پیشنهادهای سازمان انرژی اتمی را دریافت کرده است. در نتیجه از روی تحولات بینالمللی و پیشنهادات تصمیمی گرفته میشود و دولت تصمیم نهایی را میگیرد.
او درباره تعهدات ایران در برجام گفت: در رسانههای ما آمده است که صنعت هستهای کشور نابود شده است؛ این چه صنعتی است که نابود شده و در عرض ۲ ماه ۲۶۶۰ سو با سانتریفیوژهای پیشرفته انجام شده است؟ انتقاد باید درست و چارهساز باشد. اینکه اعلام عمومی کردند که سانتریفیوژها را با لگد جمع کردند، یعنی ما در این وضعیت قرار گرفتیم که با لگد آنها را جمع کنیم؟ ای کاش اگر عزیزان انتقاد میکنند، انتقاد علمی باشد.
رئیس سازمان انرژی اتمی ادامه داد: ما چهار بندی را که رهبری فرمودند اجرا کردیم، در حال حاضر ما به قبل از برجام بازگشتیم. اگر صنعت هستهای نابود شده است ۱۵ هزار پرسنل صنعت هستهای در این سازمان چه میکنند. ملت ما مطمئن باشند که صنعت هستهای پابرجاست و فرمایشات رهبر معظم انقلاب اجرایی میشود.
صالحی تأکید کرد: ما قبلاً در فاصله زمانی از سال ۱۳۸۵ تا ابتدای برجام حدود ۱۰ تن اورانیوم غنی شده ۳.۵ درصد داشتیم، یکی از توافقات در برجام این بود که این ۱۰ تن را بفروشیم و ما به ازای آن، اورانیوم طبیعی بخریم. اورانیوم را به این اعتبار غنی میکنیم که در نهایت به عنوان سوخت برای نیروگاهها از آن استفاده کنیم. یکی از مواردی که بنده توفیق آن را داشتم، غنیسازی ۲۰ درصد بود که خودمان شروع کردیم و در فاصله ۲ سال توانستیم تولید و صفحه سوخت ۲۰ درصد را بسازیم و الآن راکتور تهران با اورانیوم ایران در حال کار است.
او ادامه داد: ما تا حالا سوخت نیروگاه بوشهر را نساختیم و تنها راکتور قدرت ما همین نیروگاه است، البته در ۲۰ فروردین دو سال پیش یک مجتمع سوخت را که در بوشهر بود به نمایش گذاشتیم که قرصهای آن سربی بود، ولی سوختی که میخواهیم در نیروگاه بگذاریم خیلی کار دارد. برای ساختن سوخت نیروگاه بوشهر باید غلاف و قرص سوخت مورد نظر را بسازیم که این غلاف و قرص تابآوری لازم را تحت دمای زیاد و تشعشعات زیاد داشته باشد. ما خیلی از این مراحل را در چهار، پنج سال اخیر طی کردهایم و امیدواریم با غنیسازی و ذخیرهسازی که الان میکنیم بتوانیم اینها را به قرص سوخت تبدیل کنیم و اگر خدا کمک کند و با همت بچهها با لحاظ جنبههای ایمنی، شاهد ساخت اولین مجتمع سوخت خود باشیم و در بوشهر جاگذاری کنیم که البته کار سختی است.
رئیس سازمان انرژی اتمی همچنین افزود: حدود ۵۰۰ کیلوگرم اورانیوم غنی شده در اختیار داریم که همه آن ۴.۲ درصد نیست و الان روزی پنج هزار گرم به آن اضافه میشود. ما در پیشران هستهای به صورت غیرقابل باور جلو رفتیم. اگر امکانات مالی و تسهیلات مقرراتی باشد حداقل ۱۵ سال طول میکشد، ولی ما خیلی جلو رفتیم و امیدوارم تا پایان سال دیگر خبر مقدماتی خوبی به شما دهیم. ۱۹۰ هزار سو نیاز است تا سوخت سالانه نیروگاهی مثل بوشهر را تامین کنیم. به این منظور به ۲۴۰ تا ۲۵۰ تن اورانیوم اولیه احتیاج داریم تا به ۲۷ تن سوخت غنی شده تبدیل کنیم. دو سال زمان نیاز است تا ۳۰ تن کیک زرد تولید کنیم و امیداریم ظرف دو سال دیگه به ۵۰ تن برسیم. حدود ۴۰ هزار تن در افق بلندمدت میتوانیم اورانیوم غنی کنیم. این خبر که سایر دولتها پسماندهای هستهای خود را در ایران دفن میکنند کاملاً اشتباه است و اگر چنین چیزی بود مجلس تصویب نمیکرد و دقیقاً عکس این موضوع است.
صالحی درباره گامهای کاهش تعهدات برجامی گفت: برخی اقدامات در گامهای کاهش تعهدات برجام قابل برگشت نیست. سانتریفیوژهای جدیدی را که نصب کردیم دادهبرداری میکنیم و اطلاعاتی که به دانش ما افزوده، سر جایشان است. یک سری ابعاد این گامها خیلی برگشتپذیر نیست، ولی بخش قابل توجه آن برگشتپذیر است. ۱۶ گزارش آژانس نشانگر متعهد بودن ایران به تعهداتش است. ما گامهایمان را صریحاً اعلام کردیم و در اظهاریههایی که به آژانس دادیم که این نوع سانتریفیوژ را نصب و این فرآیندها را طی میکنیم قبلاً به آژانس گفتهایم و این گونه نیست که ناگهانی گفته باشیم.
او همچنین تأکید کرد: امروز آخرین مرحله زنجیره ۳۰ تایی IR۶ طی و گازدهی انجام شد. ما نگفتیم از برجام میخواهیم بیرون برویم، گفتهایم براساس حقمان و ماده ۲۶ و ۳۶ برجام این حق را داریم که متناسب با اقدامات آنها بخشی یا کل تعهدات خود را معلق کنیم. اروپاییها بسیار نگران هستند، اما اروپا توان مقابله با آمریکا را ندارد، چراکه اگر داشت یقیناً نسبت به این اقدامات ایران واکنش نشان میداد و این بنبست برطرف میشد.
صالحی گفت: ما نگفتیم از برجام میخواهیم بیرون برویم، گفته ایم براساس حقمان و ماده ۲۶ و ۳۶ برجام این حق را داریم که متناسب با اقدامات آنها بخشی یا کل تعهدات خود را معلق کنیم و ما طبق آن عمل میکنیم و خیلی هم با احتیاط و مطالعه شده اقدام میکنیم.
رئیس سازمان انرژی اتمی درباره اینکه چند گام دیگر به لحاظ فنی میتوانیم پیش برویم، ادامه داد: طرف مقابل سه اردوگاه هستند اردوگاه آمریکا، اتحادیه اروپا و دیگر هم چین و روسیه. اینها هر سه یک جور فکر نمیکنند، آمریکا بیرون رفته و گفته بدترین قراردادی بوده که آمریکا تا به حال به آن پیوسته است، اروپاییها بسیار نگران هستند، اما اروپا توان مقابله با آمریکا را ندارد. اگر داشت یقینا نسبت به این اقدامات ایران واکنشی نشان میداد که این بن بست برطرف شود.
او اظهار کرد: ایران در بین کشورهای در حال توسعه پیشتازترین کشور در حوزه فناوری هستهای در همه ابعاد آن است، ما در همه ابعاد هستهای جلو رفته ای و آستانههای این فناوری را عبور کرده ایم، اما به مفهوم به بلوغ رساندن آن نیست.
رئیس سازمان انرژی اتمی با اشاره به راه اندازی بخش ثانویه راکتور آب سنگین اراک، تصریح کرد: دو هفته دیگر در اراک خواهیم بود و شاهد راه اندازی بخش ثانویه اراک خواهیم بود که قدم بسیار بزرگی است و بچهها در آنجا در گمنامی کامل معجزه آفریدند. ماشین جا به جایی سوخت نیز تکمیل میشود.امیدواریم به مرحله غنی سازی ۲۰ درصد نرسیم، اگر به این مرحله رسیدیم تنها ۴ دقیقه طول میکشد.