سال‌های زیادی است که در کلانشهرهای ایران، شروع فصل زمستان به اوج گیری بحران آلودگی‌هوا گره خورده است؛ پدیده واروندگی باعث می‌شود تا تمام آلودگی‌هایی که ایجاد می‌شوند مهمان انسان‌ها شوند.

برای حل این بحران در سال‌های گذشته پیشنهادهای مختلفی ارائه شده است، پیشنهادهایی که یا اجرایی نشدند یا تاثیر چندانی در بهبود کیفیت هوای شهر نداشتند و سال به سال تعداد روزهای آلوده شهر افزایش پیدا کرد. تعطیلی مدارس در فصل زمستان، یکی از این پیشنهادات بود، پیشنهادی که در سال‌های گذشته بارها مطرح شده بود اما تاکنون اجرایی نشده است.

برای اولین بار این پیشنهاد در دی ماه سال ۹۶ توسط سازمان محیط‌زیست ارائه شد و با وجود حمایت وزارت آموزش پرورش اجرایی نشد. حالا امسال، بعد از این که تهران و کلانشهرهای زیادی با مشکل آلودگی‌هوا روبرو شدند، دوباره این طرح مطرح شده است.

علی اصغر مونسان، وزیر میراث فرهنگی و گردشگری روز گذشته در این رابطه گفته بود: «پیشنهاد دادیم تعطیلات پراکنده و دیرهنگام سازماندهی شود تا علاوه بر کمک به کاهش آلودگی هوا، رونق اقتصادی در قالب گردشگری را هم ایجاد کنیم. وزیر آموزش و پرورش موافقت خود را اعلام کرد و امید است برای سال آینده، تعطیلات ناشی از آلودگی هوا تبدیل به مزیت اقتصادی برای کشور شود.»

در واقع موافقان این طرح بر این باورند که اجرایی شدن این اتفاق، هم به حل بحران آلودگی هوا کمک می‌کند، هم از سلامت کودکان مراقبت می‌کند و هم به بهبود اوضاع بی‌نظمی‌ ناشی از تعطیلات ناگهانی آلودگی هوا کمک می‌کند.

محمدرضا نیک‌نژاد، دبیر دوره متوسطه و کارشناس آموزش و پرورش، در رابطه با مشکلاتی که تعطیلات امسال برایش به وجود آورد، به خبرآنلاین می‌گوید: من دبیر فیزیک هستم و به دلیل تعطیلی‌هایی که به وجود آمد از سرفصل کلاس برای ترم اول عقب هستم. باید سریع درس بدهم که کار درستی نیست اما با فشاری که ساختار آموزش و پرورش روی من قرار داده است، انتخاب دیگری ندارم در بسیاری از کشورها معلم‌ها در رابطه سرفصل درسشان آزادی عمل بیشتری دارند.

کمیسیون آموزش مجلس؛ کاهش تعطیلی‌ها در عید و تابستان به بهانه تعطیلی زمستانه امکان‌پذیر نیست

همین موضوع یکی از اصلی‌ترین دلایلی است که طرح تعطیلات زمستانی پیشنهاد شده است، پیشنهاد کنندگان این طرح براین باورند که می‌توانند با تعطیل کردن چند روز در زمستان، شرایط را در مدارس منظم‌تر کنند.

اما برخی معتقدند که این طرح نمی‌تواند چنین کاری را انجام بدهد و اجرای آن اصلا امکان پذیر نیست، نیک‌نژاد هم چنین عقیده‌ای دارد. او در این رابطه به خبرآنلاین می‌گوید: «فرض کنیم مثلا این تعطیلات را در ۵ روز انتهایی دی قرار دادند و بعد ناگهان با شروع اسفندماه هوا آلوده شود، آن زمان چه کاری می‌توان انجام داد؟»

همچنین مخالفان این طرح می‌گویند که با توجه تقویم آموزشی ایران و وجود تعطیلات نوروزی اصلا اجرای چنین طرحی در سیستم آموزشی کشور امکان‌پذیر نیست.

محمد قمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، در این رابطه به خبرآنلاین توضیح می‌دهد: «مشکلی که وجود دارد این است که جایگزینی این روزهای تعطیلی با کاهش تعطیلی در عید و تابستان اصلا امکان پذیر نیست.»

۵ روز کافی نیست ۲ ماه را تعطیل کنید!

از سوی دیگر موضوع دیگری که در هنگام آلودگی‌هوا و تعطیلات زمستانی به وجود می‌آید، بحث سلامت دانش‌آموزان است؛ کودکان جزو گروه‌های حساس جامعه هستند و هنگامی شاخص آلایندگی بیشتر از ۱۰۰ می‌شود آن‌ها در خطر قرار می‌گیرند.

با این وجود نیک‌نژاد معتقد است ۵ روز آلودگی نمی‌تواند این شرایط را بهبود بدهد. او در این باره می‌گوید: «من به عنوان یک معلم وقتی در روزهای آلوده به کلاس می‌روم متوجه حال جسمی ضعیف دانش‌آموزان می‌شوم، مگر می‌شود با ۵ روز تعطیلی در زمستان این اوضاع را خوب کرد؟ اگر قرار است چنین اتفاقی رخ بدهد بهتر است ۱ماه در زمستان مدارس تعطیل کنند و ۱ ماه تابستان اضافه شود.»

او افزود: «این تعطیلات قرار است چه کار کند؟ آلودگی هوا را سامان بدهد؟ مثلا فرض کنیم تعطیل زمستانی از ۱۵ تا ۲۰ دی باشد، اگر این روزها هوا آلوده نبود چه؟ باید مدارس را برای ۲ ماه تعطیل کنند ۵ روز که کار را درست نمی‌کند. این ها نیاز به یک برنامه ریزی گسترده و فراسازمانی دارد. اصلا ابتدا باید این سوال مطرح شود که هدف از این کار چیست؛ کاهش آلودگی یا مراقبت از سلامتی دانش‌آموزان؟»

تعطیلی زمستانه ترافیک و آلودگی‌هوا را کاهش می‌دهد؟

هدف دیگر ارائه چنین طرحی، مربوط به کاهش ترافیک و در نتیجه آلودگی‌هواست، این که با تعطیل کردن مدارس برای چند روز در فصل زمستان میزان تردد کاهش پیدا کرده و در نتیجه هوا کمتر آلوده می‌شود.

براساس سیاهه جدیدی که منتشر شده است در میان منابع متحرک، سهم خودروها از آلودگی‌هوا ۱۳.۹ درصد است و همه منابع متحرک هم در میزان انتشار آلودگی هوا بیش از ۶۰درصد سهم دارند.

قمی در این رابطه که تعطیلات زمستانه در کاهش آلودگی چقدر تاثیر دارد، می‌گوید: « ببینید این طرح اگر برای فرار از هوای ناسالم ایجاد شده، غلط است چون ممکن است در همین چند روز تعطیلی برف و باران بیاید و این طرح مشکلی را حل نکند. باید به جای این حرف ها همه برای سلامت تهران فکر کنند، نه فقط دانش آموزان خیلی از گروه ها مریض هستند و هوای ناسالم برای همه ضرر دارد به جای اینکه دنبال کار زودگذر باشیم و باید به فکر انجام اقدامات زیربنایی باشیم باید هوا را پاک کنیم. به نظر من این طرح به نتیجه نمی رسد، باید سعی کنیم هوای تهران را سالم کنیم.»