مرکز فناوری و اطلاعات بانک توسعه صادرات در گزارشی بانکداری باز را معرفی کرد.
در این پژوهش بانکداری باز یکی از گرایشهای جدید بانکداری در جهان معرفی شده که توجه بسیاری از بانکهای بزرگ را به خود جلب کرده است .بانکداری باز به مفهوم به اشتراک گذاری سرویسهای بانکی شامل داده ها، تراکنش ها و الگوریتم ها با شرکای اکوسیستم کسب وکار بانک شامل مشتریان، بنگاه ها، فین تک ها و توسعه دهندگان است.
این گرایش جدید باعث تعامل هر چه بیشتر مشتریان در امر بانکداری و برنامه های کاربردی آن می شود. همچنین شخصی سازی و برآورده شدن نیازهای خاص هر مشتری به راحتی امکان پذیر شده و با ایجاد بستر رقابتی در ارائه خدمات مبتنی بر سرویسهای بانکی، ارزش افزوده بالقوه بالایی برای موسسات پولی و بانک ها به همراه خواهد داشت.

در ادامه این بررسی آمده است: بخش اصلی اکوسیستم بانکداری باز، واسط های توسعه نرم افزار در قالب API است که سرویسهای بانکی را به صورت عمومی در پلتفورم های مختلف مانند موبایل و PC ارائه می دهد .این واسط به افرادی که در توسعه نرم افزار تخصص ویژه ای دارند امکان می دهد این تخصص را در تولید نرم افزارهای بانکی قرار داده و در گسترش فضای بانکداری الکترونیکی سهیم شوند . سرویسهایی مانند” مانده و صورت حساب”،” پرداخت قبض و انتقال وجه” می تواند نمونه هایی از سرویسهای این واسط باشد .

مرکز فاوا بانک توسعه صادرات ایران اعلام کرد: این سرویسها می توانند در برنامه های تحت وب مثلا یک فروشگاه اینترنتی، برنامه های تحت حسابداری یا امور مالی و یا برنامه های تحت موبایل مانند مدیریت مالی شخصی یا موبایل بانک به کار گرفته شوند.برای مدیریت توسعه دهندگان و با ثبت نام در این سیستم ارزیابی شده و مجوز استفاده از AIP دریافت و سپس برنامه های تولیدی خود را در این سیستم عرضه می کنند .پس از بررسی برنامه توسط کارشناسان و اطمینان از درستی و امن بودن آن، برای استفاده عمومی در فروشگاه قرار داده می شود مشتریان بانک با اعتمادی که به این سیستم مرکزی دارند با خاطری آسوده از این برنامه ها استفاده می کنند.

در ادامه این تحقیق آمده است: امنیت یکی از ارکان اساسی بانکداری باز است .با توجه به ارائه سرویس به صورت باز، لازم است اطمینان حاصل شود که امکان هیچ گونه سوء استفاده از مشتریان نهایی وجود ندارد .برای این منظور چند راهکار دیده شده است:سرویس صرفا به نهاد های ثالثی ارائه میگردد که حضوراً اقدام به عقد قرارداد نمایند .ارزیابی و اعتبار سنجی آنها قبل از عقد قرارداد انجام خواهد شد و ضمانت های لازم نیز از آنها دریافت میگردد.مشتری نهایی بایستی مجوز دسترسی به حساب خود جهت انجام تراکنش توسط هر نهاد ثالث را رأسا بدهد.احراز هویت مشتری نهایی با تائید بانک انجام خواهد شد.

مجوزهای تائید شده توسط کاربر دارای مشخصاتی شامل حساب، نوع تراکنش، دوره زمانی اعتبار مجوز، سقف مبلغ و تعداد تراکنش …میباشند که با توجه به ریسک تخمینی صادر خواهند شد.کلیه اطلاعات هویتی توسط درگاه های بانک و یا درگاه مورد اطمینان شاهین از مشتری نهایی دریافت خواهد شد و نهاد ثالث هیچ گونه اطلاعات هویتی دریافت نخواهد کرد.

در ادامه این بررسی به مهمترین سوالات این حوزه پاسخ داده شده است

ارتباطات سامانه شاهین چیست؟

پلتفورم شاهین نقش هاب بین بانکی را بر عهده دارد .این مساله به معنای ارائه یک واسط یکنواخت از سرویس های بانک های مختلف می باشد .لازم به ذکر است که مسائلی از قبیل تسویه بین بانک و … همانند گذشته از سیستمهای ملی پرداخت مانند پایا و ساتنا انجام می گردند .هر بانک جهت اتصال لازم است؛ مجموعه ای از سرویسها را در اختیار شاهین قرار دهد .در مدل ایده آل، هر بانک طبق یک پروتکل استاندارد با هاب ارتباط برقرار میکند؛ ولی در معماری شاهین به جهت کاهش زمان و هزینه اتصال بانک، امکان ارائه سرویس با فرمت دلخواه بانک ها در نظر گرفته شده است .البته محتوای سرویس ها بایستی طبق قوانین شاهین باشد و کلیه نیازمندیها را پوشش دهد

سیستم شاهین میتواند کلیه سرویسهای بانکی را پوشش دهد .سرویسهای پیش بینی شده در 4 دسته به شرح زیر است.

سرویس های استعلامی

• احراز هویت
• دریافت اطلاعات اولیه مشتری
• دریافت اطلات کامل مشتری
• دریافت لیست حسابها
• دریافت لیست تسهیلات
• دریافت لیست دسته چکها
• دریافت جزئیات حساب
• دریافت جزئیات تسهیلات

• دریافت صورتحساب
• دریافت مانده حساب
• دریافت صورتحساب تسهیلات
• دریافت وضعیت چک
• انتقال به مقصد مشخص
• انتقال وجه
• بررسی انتقال وجه
• استعلام تراکنش

سرویس های ارزش افزوده

• پرداخت قبض با حساب
• ارائه مشخصات قبض
• سرویس بازپرداخت تسهیلات
• مسدودی و رفع مسدودی مانده
• استعلام شماره شبا
• انتقال وجه گروهی
• سرویس دستور پرداخت: ثبت ، لغو، تمدید وگزارش
• خرید شارژ تلفن همراه و اینترنت
• سرویس کار پوشه
• سرویس لیست چک های واگذار شده
• تعریف قبوض خاص

سرویس های کارتی

• مانده کارت
• صورت حساب کارت
• کارت به کارت
• دریافت لیست کارتها
• پرداخت قبض با کارت
• مسدودی کارت
• استعلام دارنده کارت