کوه‌ها یکی از زیباترین آفریده‌های خلقت و اکوسیستم‌های ارزشمند و مفید برای انسان و طبیعت هستند،  یک سوم از مردم جهان از لحاظ غذا، چوب، برق و مواد معدنی به کوه‌ها وابسته‌اند و ۹۰ درصد آب شیرین مصرفی مردم جهان از کوه‌ها سرچشمه می‌گیرد،  کوه‌ها همچنین مهد تمدن، فرهنگ و ادیان مختلف هستند از این رو قداست دارند و گویی به جهان و انسان روح می‌بخشند.
کوه ها خدمات و کالاهای زیادی را به انسان ارائه می دهند که تامین آب برای جوامع انسانی یکی از بارزترین این خدمات و کالاها است به ویژه در کشوری مانند ایران که بر روی کمربند خشک قرار گرفته، وجود کوه ها و کوهستان از اهمیت زیادی برخوردار است، البته در سال های اخیر، میزان اهمیت استراتژیک کوه ها حتی برای کشورهایی که در مناطق مرطوب و پر باران قرار دارند، افزایش یافته و این کشورها اقدامات جدی تری را برای محافظت از نواحی کوهستانی در دستور کار خود قرار داده ‌اند در حالی که هیچ قانونی درباره کوه و کوهستان در ایران وجود ندارد.
از آنجا که انواع معادن از جمله فلزات گرانبها،  صنعتی، غیرفلزی، انرژی و زغال سنگ، انواع سنگ‌های تزیینی، مواد اولیه مصالح ساختمانی در دل کوه‌ها نهفته است از گزند انسان در امان نمانده‌اند، همچنین به علت داشتن زمین‌های حاصلخیز و کشاورزی که محلی برای تولید علوفه، تولید داروهای گیاهی وحشی و پرورشی، پرورش دام و تولید گوشت و لبنیات و انواع مواد غذایی است همواره مورد تاخت و تاز قرار گرفته‌اند.
بر این اساس و با توجه به حساس و شکننده بودن محیط کوهستان، در سال ۱۹۹۱ در ریو برزیل، دنیا کوهستان را به عنوان اکوسیستم های شکننده و آسیب پذیر طبقه بندی کرده است و در دستور کار خود بخش ۱۳ را به کوهستان ها اختصاص داد و اعلام کرد که جزو اکوسیستم های آسیب پذیر و شکننده هستند و باید مدیریت خاص بر آنها اعمال شود،  اما تخریب ها تا جایی پیش رفت که سازمان ملل با هدف تاکید هر چه بیشتر بر اهمیت و نقش کوهستان در پنجاه و هفتمین جلسه خود در ژانویه ۲۰۰۳ روز ۱۱ دسامبر (۲۱ آذر) را به عنوان روز جهانی کوهستان تعیین و از سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (فائو) دعوت کرد تا مسوولیت هماهنگی این روز در سطح جهان را بر عهده بگیرد.
ایران نیز همگام با دنیا از سال ۲۰۰۳ فعالیت‌های خود را با توجه خاص به محیط‌های کوهستانی آغاز کرده است و اکنون سازمان حفاظت محیط زیست به منظور ایجاد کارگروه ملی مدیریت پایدار کوهستان با سایر ارگان‌های ذیربط همکاری دارد اما به نظر می رسد که باید با جدیت بیشتری کارها دنبال شود چون ساکنین فلات ایران که در کمربند خشک نیمکره شمالی قرار دارند، بیشترین اتکا را به کوه‌های مرتفع داشته و شریان ‌های حیاتی میلیون‌ها انسان شهرنشین و کوه ‌نشین، به کوه‌ها وابسته است.
در ایران کوه های مهمی مانند سبلان، دماوند و علم کوه وجود دارد که هر کدام ویژگی های مشکلات خاص خود را دارند، سبلان یک آتشفشان خاموش است که در دهانه آن دریاچه زیبایی وجود دارد که نمونه آن در دنیا کم نظیر است که یک موهبت طبیعی منحصر به فرد است که باید از آن محافظت شود، همچنین دماوند که نماد طبیعی و یک کوه یگانه بسیار زیبا است،  از سوی دیگر علم کوه است که از لحاظ ورزشی از جایگاه ویژه ای برخوردار است، این سه کوه به ویژه در چند سال گذشته به شدت تحت فشار قرار گرفته اند به خصوص از ناحیه حضور گردشگر زیرا هر سایت گردشگری یک ظرفیتی دارد که اگر بیش از آن بر آن منطقه تحمیل شود آسیب خواهد دید.
مدیر انجمن کوهستان سبز روز جمعه در گفت ‌وگو با خبرنگار محیط زیست ایرنا گفت: هزاران سال است در جهان بخش قابل توجهی از جوامع بشری در کوهستان و حتی در حاشیه‌های آن زندگی می‌کنند که  توانسته‌اند از طریق مناطق کوهستانی امرار معاش کنند و از فعالیت‌های حاصل از مناطق کوهستانی برای خود درآمد کسب کنند اما در چند دهه اخیر بشر توانست با پیشرفت علم و فناوری محدوده وسیعی از مناطق کوهستانی را برای بهره‌برداری تحت کنترل خود در آورد و این بهره‌برداری‌ها باعث شد که موضوع «توسعه پایدار در کوهستان» به یکی از دغدغه‌های اصلی بشر کنونی تبدیل شود.
حسین عبیری گلپایگانی افزود: از زمانی که انسان‌ها طبق تجربه فهمیدند که مناطق کوهستانی یکی از منابع غنی اقتصادی است،  انواع و اقسام طرح‌های عمرانی در این مناطق آغاز شد و متاسفانه گاهی بهره‌برداری بیش از حد از مناطق کوهستانی باعث شد صدمات جبران‌ناپذیری به این اکوسیستم وارده شود که جبران این صدمات بسیار مشکل و احتیاج به هزینه‌های زیادی دارد و گاهی نیز غیر قابل جبران است.
این فعال محیط زیست گفت: شاید در حین خواندن مطالب محیط زیستی ده‌ها بار با کلماتی مانند رشته کوه البرز، زاگرس، الوند، بینالود و یا قله‌های دماوند، سبلان، سهند، دنا و تفتان مواجه شده باشید،  از طرفی ایران یکی از معدود کشورهای جهان است که بخش زیادی از سرزمین آن را مناطق کوهستانی تشکیل می‌دهد و این گستردگی مناطق کوهستانی باعث شده که کشوری سرشار از منابع طبیعی خدادادی باشد و همین مساله وظیفه ما را در راستای حفاظت از این اکوسیستم ارزشمند چند برابر می‌کند.
عبیری اظهار داشت: حدود ۹۰ درصد آب شرب جهان از کوهستان‌ها سرچشمه می‌گیرد که این آب‌ها می‌توانند به صورت منابع زیر زمینی و از طریق چشمه‌ها،  قنوات،  حفر چاه و به صورت منابع رو زمینی از طریق  رودخانه‌ها و نهرها جاری و یا در پشت سدها ذخیره می‌شوند و مورد استفاده قرار می‌گیرند.   
وی اظهار داشت: وجود آب و هوای خوش در مناطق کوهستانی افراد زیادی را در فصول مختلف به ویژه در زمان گرما به این مناطق می‌کشاند حتی این آب و هوا موجب به وجود آمدن برخی تمدن‌های بزرگ بشری شده است. همچنین بیشتر مکان‌های گردشگری، تفریحی، آبشارها، غارها، آثار باستانی و همچنین دشت‌های زیبای پر از گل‌های وحشی در کوهستان به وفور دیده می‌شود بنابراین با توجه به این مواهب بهره‌برداری از مناطق کوهستانی فقط مربوط به یک بخش خاص دولتی و یا خصوصی نیست بلکه حجم زیادی از بخش‌های مختلف دولتی، خصوصی و مردمی از کوه‌ها استفاده می‌کنند که باید تمام آنها در حفاظت از این اکوسیستم ارزشمند همکاری کنند.
عبیری تاکید کرد: بنابراین تعداد زیادی از مردم با فعالیت و تلاش روزانه خود در محیط‌های کوهستانی و یا در حاشیه‌های کوهستان امر معاش می‌کنند و حال اگر در این میان عده‌ای سودجو درصدد تخریب کوهستان برآیند باید مورد مواخذه قرار گیرند، در واقع کسانی که در مسندهای اجرایی دولتی و غیر دولتی می‌توانند در مورد محیط‌های کوهستانی تصمیم‌گیری کنند تا افراد معمولی که در محیط‌های کوهستانی مشغول به کار هستند باید پیش از هر دستوری و یا فعالیتی در این محیط،  منافع ملی کشور را در نظر بگیرند و بدانند همانطور که گذشتگان ما از این گنج‌ها و منابع به خوبی مواظبت کرده‌اند و آنان را در اختیار ما قرار داده‌اند ما نیز به آیندگان خود فکر کنیم و این منابع را برای آنها حفظ کنیم.