به گزارش ایسنا، این شرکت طی هفت سال حیات دولت تدبیر و امید که در حصار محدودیت‌های فزاینده ناشی از تحریم‌های یکجانبه غرب رقم خورده، افت و خیزهای فراوانی را تجربه کرد. با این وجود پایبندی به دو اصل خودباوری و تکیه بر توان داخلی باعث شد تا این شرکت بار دیگر بتواند همچون گذشته با قامتی افراشته از سیلاب حوادث بیرون آید و با برنامه‌ریزی دقیق، این شرایط بحرانی را به فرصتی برای رشد و ارتقای فعالیت‌های صنعت نفت و تعالی شرکت‌های خصوصی فعال در عرصه نفت و گاز کشور بدل سازد.
شرکت ملی نفت ایران اعلام کرده به منظور تحقق اهداف تعریف شده در سند چشم‌انداز توسعه، دستیابی به حداکثر تولید صیانتی نفت و گاز را به عنوان اولویت کاری خود قرار داده است. چشم‌انداز توسعه‌ای صنعت نفت کشورمان، هدفگذاری برای افزایش ظرفیت تولید روزانه به ۴,۷ میلیون بشکه نفت، ۱.۳ میلیارد مترمکعب گاز و ۱.۱ میلیون بشکه مایعات و میعانات گازی را در افق‌های فراروی برنامه پنجساله ششم توسعه ترسیم کرده است و بر همین مبنا از ابتدای آغاز به کار دولت دوازدهم، افزایش ظرفیت تولید با اولویت میدان‌های مشترک نفت و به موازات آن افزایش ضریب بازیافت از میدان‌های نفت و گاز به عنوان ۲ برنامه راهبردی شرکت ملی نفت ایران معرفی شد.
بر این اساس مقرر شد تا تمامی میدان‌های مشترک تا پایان دولت دوازدهم تعیین تکلیف شوند. توسعه میدان‌های مشترک به عنوان اولویت اول کاری شرکت ملی نفت ایران در حالی مطرح می‌شود که این شرکت است به بخش عمده‌ای از اهداف خود در حوزه میدان‌های مشترک گازی پارس جنوبی، میادین نفتی غرب کارون و میادین مشترک نفتی و گازی در حوزه فراساحلی جامه عمل بپوشاند. مطالعات انجام شده نیز نویدبخش این واقعیت است که امکان افزایش ذخایر نفتی ایران به میزان حداقل ۱۰ درصد طی سال‌های آتی وجود خواهد داشت.
در این میان عملکرد این شرکت طی دولت‌های یازدهم و دوازدهم بر موفقیت‌های چشمگیری در این عرصه دلالت می‌کند. تنها در حوزه پارس جنوبی، با تعیین تکلیف فاز ۱۱ و اتمام بخش فراساحل فازهای ۱۳ و ۱۴ در سال گذشته، روند توسعه فازهای ۲۸ گانه این میدان بزرگ مشترک گازی به سرانجام رسیده و راه برای دستیابی به ظرفیت تولید روزانه ۱۰۰۰ میلیون مترمکعب گاز در کشور هموار شده است. دولت تدبیر و امید در مدت حیات خود اجرا و تکمیل ۱۸ فاز متعارف پارس جنوبی را محقق ساخته که این امر به افزایش ۲.۵ برابری ظرفیت تولید گاز از بزرگترین میدان مشترک گازی جهان انجامیده است.
در عین حال با آغاز رسمی عملیات احداث خط لوله انتقال نفت گوره به جاسک و همچنین آغاز عملیات احداث پایانه صادراتی نفت خام در منطقه مکران که در راستای تبدیل جاسک به پایانه مهم صادراتی در کشور صورت گرفته است، راه برای توسعه همه‌جانبه میادین نفتی مشترک در غرب کارون باز شده و قرار است اولین محموله نفت ایران تا پایان امسال از پایانه جدید جاسک صادر شود.
افتتاح فاز اول طرح توسعه لایه نفتی پارس جنوبی در دولت یازدهم و افزایش پنج برابری ظرفیت تولید نفت خام از میدان‌های مشترک غرب کارون در دولت تدبیر و امید و همچنین دستیابی به ظرفیت ۴۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت در این میادین، دیگر اقدامات شاخص در حوزه میدان‌های مشترک بوده است.
در حوزه اکتشاف نیز طی همین مدت شاهد دستاوردهای قابل توجهی بوده‌ایم؛ کشف میدان نفتی مینو و همچنین میدان بزرگ نفتی نام‌آوران؛ با ذخیره ۵۳.۳ میلیارد بشکه نفت درجا؛ به همراه کشف میدان بزرگ گازی ارم با ذخیره ۵۴۰ میلیارد مترمکعب گاز درجا عامل موثری در ارتقای رتبه ایران در جامعه جهانی بوده است؛ به طوری که این اکتشافات رتبه ایران را به جایگاه نخست اکتشاف منابع هیدروکربوری در سال ۲۰۱۹ ارتقا داده است.
آنچه در ادامه می‌آید، گزیده‌ای از مهمترین دستاوردهای شرکت ملی نفت ایران در دولت تدبیر و امید است که با وجود تمامی محدودیت‌های ناشی از تحریم محقق شده است.
کسب رتبه اول اکتشاف هیدروکربوری در جهان
شرکت ملی نفت ایران در مسیر تحقق برنامه‌های اکتشافی خود به عنوان پله نخست فعالیت‌های صنعت نفت کشورمان در حوزه بالادستی به دستاوردهای قابل توجهی دست یافته است و در نتیجه آن توانسته است به بیش از ۱۳۰ درصد از تعهدات اکتشاف نفت و ۱۷۰ درصد از تعهدات اکتشاف گاز، در نیمه نخست برنامه پنجساله اکتشاف دست یابد. مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران موفق شده است از زمستان سال ۱۳۹۷ تاکنون، سه اکتشاف را در کارنامه خود ثبت کند. این اکتشافات که با کشف میدان نفتی مینو در جزیره مینو در جوار شهر آبادان آغاز شد، در نهایت در تابستان سال گذشته به کشف میدان گازی ارم انجامید.
حجم اکتشافات انجام شده طی ۲ سال گذشته در شرکت ملی نفت ایران باعث شده تا این شرکت بتواند با کشف در مجموع ۴.۹۷۳ میلیارد بشکه معادل هیدروکربور مایع ذخیره قابل برداشت، جایگاه نخست اکتشاف را در بین شرکت‌های بزرگ نفتی دنیا در سال ۲۰۱۹ از آن خود کند؛ افتخاری که در تاریخ صنعت نفت ایران ماندگار خواهد بود.
پایان کار توسعه پارس جنوبی
پارس جنوبی، به عنوان مهمترین و بزرگترین پروژه تاریخ صنعت نفت ایران، ماحصل بیش از دو دهه تلاش شبانه‌روزی در سنگر نفت است و امروز که به مدد همین تلاش ها، تکمیل طرح‌های مربوط به فازهای ۲۸ گانه این میدان مشترک در ایستگاه پایانی قرار گرفته است، گام‌های عملی در مسیر ایجاد ظرفیت تولید روزانه هزار میلیون مترمکعب گاز در کشور طی آینده‌ای نزدیک برداشته شده است.
بنابر برنامه‌ریزی انجام شده، با توسعه کامل فازهای تعریف شده در پارس جنوبی، ظرفیت تولید گاز از این میدان مشترک به بیش از ۸۰۰ میلیون مترمکعب در روز و میعانات گازی افزون بر یک میلیون بشکه در روز خواهد رسید. این موضوع در راستای انجام تکالیف افزایش تولید نفت و گاز خواهد بود که از محورهای تخصصی اقتصاد مقاومتی در حوزه نفت و گاز به شمار می‌رود.
طی ۷ سال گذشته، شرکت ملی نفت ایران موفق شده است تا ۱۸ فاز متعارف پارس جنوبی را تکمیل و آماده بهره‌برداری کند؛ این در حالی است که هشت فاز اسمی ۱۲، ۱۵ و ۱۶، ۱۷ و ۱۸، ۱۹، ۲۰ و ۲۱ (معادل ۱۱ فاز استاندارد) در دولت یازدهم به سرانجام رسیده که خود به تنهایی بیش از نیمی از تعداد فازهای بهره‌برداری شده طی ۲ دهه گذشته است.
توسعه لایه نفتی پارس جنوبی
توسعه لایه نفتی میدان پارس جنوبی، به عنوان یکی از مهمترین برنامه‌های شرکت ملی نفت ایران در دولت اول تدبیر و امید در دستور کار قرار گرفت و با بهره‌برداری از فاز اول این طرح که در فروردین ماه سال ۱۳۹۶ انجام شد، ضمن ایجاد ظرفیت تولید روزانه ۳۵ هزار بشکه نفت خام، درآمد سالانه ۵۱۰ میلیون دلار محصولات تولیدی برای کشورمان فراهم شد.
توسعه غرب کارون، محور تحقق اقتصاد مقاومتی در نفت
توسعه میدان‌های مشترک غرب کارون به دلیل همپوشانی منابع هیدروکربوری آن با کشور عراق، یکی دیگر از اهداف مهم توسعه‌ای در شرکت ملی نفت ایران است که ظرفیت تولید نفت خام کشور را به طور چشمگیری افزایش داده و موجب تقویت جایگاه کشور در بازارهای بین‌المللی انرژی خواهد شد.
روند پرشتاب توسعه این میدان‌ها باعث شده که طی ۷ سال حیات دولت تدبیر وامید، تولید نفت در غرب کارون تا ۵ برابر افزایش یابد که دستاوردی است ستودنی و قابل تحسین.
از دیگر اولویت‌های توسعه‌ای شرکت ملی نفت ایران در راستای افزایش ظرفیت تولید، انتقال و صادرات نفت در منطقه غرب کارون می‌توان به توسعه فاز نخست میدان‌های آزادگان جنوبی، یاران جنوبی و فاز دوم میادین یادآوران و آزادگان شمالی، طرح خطوط لوله و تاسیسات جانبی و طرح احداث خط لوله انتقال نفت گوره- جاسک و پایانه جاسک اشاره کرد که در مجموع طرح یکپارچه توسعه میدان‌های مشترک نفتی غرب کارون را شامل می‌شود.
از دیگر افتخارات دولت تدبیر و امید در حوزه غرب کارون می‌توان از تولید زودهنگام طرح توسعه میدان نفتی آذر در اردیبهشت ماه ۹۶ نام برد که که ظرفیت تولید نفت را به میزان روزانه ۳۰ هزار بشکه ارتقا داده و با تکمیل طرح تا پایان امسال، این میزان به ۶۵ هزار بشکه در روز بالغ خواهد شد.
در اجرای این پروژه که بنابر پیش بینی اولیه حدود ۱۲۵ میلیون یورو صرفه جویی ارزی در پی دارد، بیش از ۷۵ درصد کالاها از طریق سازندگان و تامین کنندگان داخلی تامین شده است.
طرح احداث نیروگاه غرب کارون و تاسیسات جانبی آن نیز به عنوان یکی دیگر از طرح‌های تعریف شده در حوزه توسعه این میدان‌ها معرفی شده که فاز اول آن در شهریورماه امسال به اتمام رسیده و پیش بینی می‌شود فاز نهایی آن نیز تیرماه ۱۴۰۰ به مدار آید.
احداث خط لوله گوره- جاسک و پایانه صادراتی مکران
یکی از مهمترین طرح‌های در دست اقدام شرکت ملی نفت ایران در مسیر توسعه همه‌جانبه صنعت نفت، طرح استراتژیک و ملی انتقال نفت خام گوره به جاسک و ساخت پایانه صادراتی بندرجاسک است که با هدف توسعه میدان‌های مشترک غرب کارون، افزایش ظرفیت ذخیره‌سازی نفت خام و تعریف شاهراه جدید صادراتی نفت ایران در دستور کار قرار گرفته است.
عملیات اجرایی این طرح پراهمیت که امکان انتقال یک میلیون بشکه نفت خام سبک و سنگین صادراتی در روز از طریق یک خط لوله با طول تقریبی هزار کیلومتر و با ساخت تلمبه خانه‌های بین راهی و ایستگاه‌های توپکرانی به همراه پست‌ها و خطوط انتقال برق را فراهم می‌کند، تیرماه امسال با دستور رئیس جمهوری رسما آغاز شد. این پروژه که هم‌اکنون به عنوان استراتژیک‌ترین طرح دولت مطرح است و به دلیل حجم بالای پیمانکاران ایرانی حاضر در آن، از آن به عنوان ایرانی‌ترین طرح صنعت نفت نیز یاد می‌شود، ضمن توانمندسازی پیمانکاران و سازندگان داخلی و ارزآوری قابل توجه، بستر مناسبی برای ساخت تجهیزات راهبردی در صنعت نفت فراهم می‌کند که تا پیش از این از خارج از کشور تامین می‌شده است.
اصلاح ساختار قراردادهای نفتی
با روی کارآمدن دولت تدبیر و امید، به منظور افزایش ظرفیت تولید نفت و حفظ و ارتقای سهمیه ایران در اوپک و بازار جهانی نفت، تشویق و حمایت از جذب سرمایه‌ها و منابع خارجی در فعالیت‌های بالادستی نفتی و گازی کشور با درجات مختلف خطرپذیری، افزایش بهینه ظرفیت‌های تولید نفت و گاز به ویژه در میدان‌های مشترک و اجرای طرح‌های اکتشاف، توسعه و تولید و همچنین اطمینان از حفظ و صیانت هرچه بیشتر از مخازن نفت و گاز با افزایش ضریب بازیافت مخازن، مدل جدید قراردادهای نفتی مطرح شد. به‌کارگیری، انتقال و توسعه فناوری، استفاده از سیستم‌های جدید در اکتشاف، توسعه، تولید و بهره‌برداری از میدان‌های نفتی و گازی، از دیگر دلایل توجیهی برای تدوین و اجرای مدل جدید قراردادهای نفتی بود.
نفت ملی با تکیه بر کالا و خدمات ایرانی
تکیه بر توان داخلی و ارتقای سطح پیمانکاران و شرکت‌های ایرانی فعال در صنعت نفت یکی از محورهای همیشگی فعالیت شرکت ملی نفت ایران بوده است؛ با این وجود شدت‌یابی و بازگشت تحریم‌های غرب باعث شد که این هدف در مجموعه صنعت نفت با سرعت بیشتری پیگیری شود. در دومین سال از روی کار آمدن دولت دوازدهم، شاهد ابلاغ دستور وزیر نفت مبنی بر واگذاری کامل ساخت ۱۰ گروه کالاهای پرمصرف صنعت نفت به سازندگان و صنعتگران داخلی بودیم که این امر گام ارزشمندی در راستای عملیاتی کردن سیاست‌های ابلاغی اقتصاد مقاومتی، خروج غیرتورمی از رکود و حمایت از ساخت داخل بود.
شرکت ملی نفت ایران همچنین در مسیر توانمندسازی پیمانکاران و سازندگان ایرانی صنعت نفت، ضمن اتکا و اطمینان به توان داخلی، تلاش کرده است تا با سرمایه‌گذاری بر پتانسیل‌های بومی، طرح‌ها و پروژه‌های صنعت نفت را به پیش برد. در این زمینه طی چند سال گذشته قراردادهای ارزشمند زیادی با شرکت‌های داخلی امضا شده است که از تازه‌ترین آن‌ها می‌توان به امضای قرارداد تکمیل توسعه میدان آزادگان جنوبی با شرکت پتروپارس با هدف تولید روزانه ۳۲۰ هزار بشکه نفت خام و ۲۰۰ میلیون فوت مکعب گاز، به همراه امضای قرارداد ساخت بزرگترین واحد فرآورشی نفت و گاز کشور (CTEP) که با هدف ایجاد ظرفیت پالایشی روزانه ۳۲۰ هزار بشکه نفت در روز انجام می‌شود، یاد کرد.
واگذاری ۳۱ پروژه از طرح بزرگ نگهداشت و افزایش تولید نفت به شرکت‌های داخلی
با تصویب طرح اجرای پروژه‌های نفتی به شیوه EPD-EPC از سوی شورای اقتصاد که پیشتر از سوی وزیر نفت مطرح شده بود و همزمان با دومین سال فعالیت دولت دوازدهم، ۳۳ طرح نگهداشت و افزایش تولید نفت برای اجرا در سه مرحله تعریف شد.
این طرح‌ها که با هدف ایجاد اشتغال برای پیمانکاران و سازندگان داخلی و نیز حفظ و افزایش میزان تولید از میادین نفتی در دست بهره‌برداری کشور در دستور کار قرار گرفته است، مشتمل بر ۳۳ پروژه، شامل ۲۹ پروژه در بخش خشکی و چهار پروژه فراساحلی است که با سرمایه‌گذاری ۶.۲ میلیارد دلاری اجرایی خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود با اجرای پروژه‌های این طرح تولید نفت خام کشور به طور متوسط حدود ۲۸۰ هزار بشکه در روز افزایش یابد.
توسعه به شرط پژوهش
فرآیند توسعه در صنعت نفت بدون بهره‌مندی از دانش روز و انجام مطالعات علمی و زیربنایی می‌تواند به خسارت‌های فراوانی منجر شود؛ از همین روی این اصل به عنوان مبنایی در صورت جدید قراردادهای نفتی مورد توجه قرار گرفته و با تکیه بر اهمیت افزایش ضریب برداشت، وزیر نفت نیز ابلاغیه‌ای خطاب به چهار شرکت اصلی مبنی بر الزام انجام فعالیت‌های علمی و تحقیقاتی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور صادر کرده است.
برهمین اساس، شرکت ملی نفت ایران نیز قراردادهای پژوهشی متنوعی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی کشور منعقد کرده که از جمله آن‌ها می‌توان به قراردادهای امضا شده با هشت دانشگاه اشاره کرد که از ارزشی در حدود ۲۹۲ میلیارد تومان و ۱۹ میلیون یورو برخوردار است. این در حالی است که همزمان با روز پایانی شهریورماه امسال نیز ۱۳ قرارداد کلان پژوهشی ازدیاد برداشت نفت و گاز در مجموع به ارزش ۳۵ میلیون یورو و ۷۱۶ میلیارد تومان، میان شرکت ملی نفت ایران و ۱۳ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی کشور امضا شد.
ارتقای دانش نفت درحوزه اکتشاف
با توجه به اینکه حوزه‌های اکتشاف و علوم زمین جزء اولین حلقه زنجیره ارزش بالادستی صنعت نفت است و همچنین پیرو پیاده‌سازی سیاست‌های اقتصاد مقاومتی در حوزه نفت و گاز و دستور اکید وزیر نفت، پیشنهاد انعقاد قراردادهای پژوهشی در حوزه‌های فناوری‌های اکتشافی مورد نیاز و معرفی دانشگاه‌های منتخب برای انعقاد قراردادهای اکتشافی مطرح شد. برهمین اساس، پنج قرارداد اکتشافی با دانشگاه‌ها و مراکز علمی از اسفندماه ۱۳۹۶ منعقد و مقرر شد تا طی یک برنامه ۱۰ ساله به سرانجام برسد. این قراردادها در حوزه فعالیت مدیریت اکتشاف شرکت ملی نفت ایران اجرایی می‌شود.
این طرح‌ها به صورت خلاصه شامل طرح مدیریت بهینه و فناورانه علوم اکتشافی هیدروکربنی با استفاده از تجربیات بین‌المللی، انتقال دانش فنی و توسعه فناوری از طریق شرکای خارجی، ایجاد و راه‌اندازی مراکز تخصصی مربوطه در دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی، استفاده از مهندسین مشاور متخصص برای به‌کارگیری نتایج، ایجاد شبکه‌های تحقیقاتی داخلی و بین‌المللی با محوریت دانشگاه‌های طرف قرارداد و در نهایت بهینه‌سازی عملیات اکتشاف نفت و گاز و کاهش هزینه‌های آن می‌شود.
شاخص‌های پژوهشی شرکت نفت در دولت تدبیر و امید
مدیریت پژوهش و فناوری شرکت ملی نفت ایران طی هفت سال گذشته اقدامات موثر دیگری در حوزه عقد قرارداد با دانشگاه‌ها و مراکز دانش بنیان انجام داده است که از شاخص‌ترین آن‌ها می‌توان به انجام مطالعات پژوهشی و فناورانه به منظور توسعه فناوری‌ها در جهت بهینه‌سازی فرآیندهای تولید و افزایش ضریب برداشت در ۲۲ میدان منتخب نفتی/ گازی کشور اشاره کرد.
این پروژه‌ها که از سال ۱۳۹۶ آغاز شده و قرار است تا سال ۱۴۰۶ به پایان برسد، در حوزه شرکت‌های ملی مناطق نفتخیز جنوب، نفت فلات قاره ایران، نفت و گاز اروندان، نفت و گاز پارس، نفت مناطق مرکزی ایران و شرکت مهندسی و توسعه نفت اجرایی می‌شود. اجرای این پروژه ها، یک درصد افزایش ضریب برداشت در ۲۲ میدان را در پی خواهد داشت که عددی بالغ بر ۳.۲ میلیارد بشکه و معادل ۱۹۰ میلیارد دلار (با احتساب بشکه‌ای ۶۰ دلار) تخمین زده می‌شود.
تضمین خرید کالاهای کیفی مورد نیاز صنعت نفت و حمایت از استارت‌آپ‌ها
یکی از مهمترین اقداماتی که در راستای حمایت حداکثری از سازندگان و صنعتگران ایرانی انجام خواهد شد، طرح ضمانت خرید کالاست که با تاکید وزیر نفت مبنی بر خرید کالاهای موردنیاز صنعت نفت با قید در دست داشتن گواهی تایید کیفی آن اجرایی خواهد شد. در عین حال با توجه به حمایت همه‌جانبه صنعت نفت و شرکت ملی نفت ایران از شرکت‌های دانش بنیان و استارت‌آپ‌ها، طرح تشکیل صندوق نوآوری نفت با سرمایه اولیه ۱۰۰ میلیارد تومان مصوب شده است که کمک موثری در حمایت از شرکت‌های دانش‌محور است.
راه‌اندازی بورس نفت
تمهیدات اعمال شده از سوی شرکت ملی نفت ایران در عرضه نفت خام در بورس انرژی، گامی بلند در مسیر مشارکت حداکثری فعالان بخش خصوصی در صنایع بالادستی نفت و گاز و تحقق اقتصاد مقاومتی به شمار می‌رود. نخستین محموله از نفت خام سبک ایران در رینگ بین‌الملل بورس انرژی در آبان ماه ۱۳۹۷ عرضه شد و بنابر برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته، مقدمات عرضه تدریجی و منظم این محموله ارزشمند هیدروکربوری در بورس فراهم شد. تسهیلاتی که شرکت ملی نفت ایران برای عرضه نفت خام در بورس در نظر گرفته بود، باعث شد تا محموله‌های متنوعی از نفت خام سبک و میعانات گازی در رینگ بین‌الملل بورس انرژی عرضه شود و زمینه عرضه مستمر نفت در این عرصه نیز فراهم شد.
اول ایمنی، بعد کار
رعایت الزامات مربوط به ایمنی، بهداشت و محیط زیست به عنوان راهکاری در جهت حفظ حداکثری منافع مالی وجانی، پیش زمینه انجام هر فعالیت عملیاتی در شرکت ملی نفت ایران به شمار می‌آید. بر همین اساس مدیریت HSE شرکت ملی نفت ایران تلاش کرده است تا با تقویت ساختار و نظارت دقیق بر شیوه اجرای پروژه‌های عملیاتی، اهداف تعریف شده در حوزه فعالیت این مدیریت را محقق کند.
در این زمینه با رعایت اصول حداکثری در حوزه ایمنی، ضمن نظام مند و یکپارچه کردن فعالیت‌های مختلف عملیاتی در سطح شرکت ملی نفت ایران، تدوین و ابلاغ بیش از ۴۵ راهنما و دستورالعمل و ۲۰ بخشنامه به منظور ایمن‌سازی تاسیسات و پیشگیری از حوادث عملیاتی شده است.
جمع‌آوری گازهای مشعل، گامی بلند در مسیر پاسداشت محیط زیست
شرکت ملی نفت ایران در کنار انجام فعالیت‌های توسعه‌ای، نگاه ویژه‌ای به محیط زیست دارد؛ از همین روی از مدت‌ها قبل طرح جمع‌آوری گازهای همراه نفت در این شرکت آغاز شده و مقرر شده است تا پایان برنامه ششم توسعه از سوزاندن بیش از ۹۰ درصد گازهای مشعل جلوگیری شود. گام‌های اولیه برای انجام این برنامه که نیازمند هشت میلیارد دلار سرمایه‌گذاری است پیشتر برداشته شده و بنابر برنامه زمانی، بهره‌برداری از طرح‌های مربوط به آن‌ها از سال ۱۳۹۸ آغاز و مقرر شد تا تمام آن‌ها (به جز یکی که در سال ۱۴۰۱ به بهره‌برداری خواهد رسید) در سال ۱۴۰۰ به مدار آید. در مسیر تحقق این برنامه، ضمن تدوین نقشه راهی برای جمع‌آوری ۹۰ درصد از گازهای همراه نفت در حوزه شرکت ملی مناطق نفتخیز جنوب، ساخت ۲۳ کارخانه کوچک با تجهیزات کاملا ایرانی در دستور کار قرار گرفته است که علاوه بر صیانت از محیط زیست، گام موثری در اشتغالزایی نیروهای بومی در منطقه به شمار می‌رود.
رگ سفید، اژدهایی که خاموش شد
یکی از دستاوردهای شرکت ملی نفت ایران در دولت تدبیر و امید طی سال ۹۶، مهار فوران چاه شماره ۱۴۷ میدان رگ سفید بود که پس از ۵۸ روز به ثمر نشست. اگرچه فشار ۲۴۰۰ PSI که بالاترین فشار ثبت شده در فوران‌های کشور به شمار می‌آید، به همراه دمای متغیر بین ۱۲۰۰ تا ۱۸۰۰ درجه سانتیگراد و صوت گوش‌خراشی بالغ بر ۱۸۰ دسی‌بل، مهار فوران میدان رگ سفید را با دشواری‌های فراوانی مواجه ساخته بود، اما عملیات مهار این اژدهای سرکش، به مدد دانش بومی و در سایه مجاهدت شبانه‌روزی شماری از زبده‌ترین کارشناسان و مدیران ایرانی به ثمر رسید.
شکستن رکورد صادرات نفت خام در فرصت پسابرجام
اگرچه این واقعیت که بخش عمده‌ای از فعالیت دولت‌های یازدهم و دوازدهم در حصار تحریم‌های یکجانبه غرب که با تحریم صادرات نفت و گاز ایران همراه بود، شکل گرفت، اما این موضوع نتوانست شرکت ملی نفت ایران را از اهداف اولیه خود دور کند.
شرکت ملی نفت ایران در فرصت کوتاه پس از برجام توانست ظرفیت تولید نفت خود را به بیش از چهار میلیون بشکه در روز افزایش دهد که بخش قابل توجهی از آن در حوزه میادین مشترک قرار داشت. در حوزه تولیدگاز نیز هدفگذاری برای دستیابی به ظرفیت تولید روزانه یک میلیارد مترمکعب انجام شد که با به نتیجه رسیدن میدان بزرگ مشترک پارس جنوبی و افزایش تولید در دیگر میدان‌های مستقل گازی کشور، محقق می‌شود.
این شرکت همچنین در زمینه صادرات نفت و میعانات گازی در دوره پسابرجام نیز توانست برای نخستین بار رکورد صادرات روزانه هشت میلیون بشکه نفت از طریق هشت نفتکش در سال ۱۳۹۵ را بشکند و افتخاری دیگر را در کارنامه فعالیت خود ثبت کند.
شروعی دوباره برای تجارت نفت خام
از اقدامات قابل توجه شرکت ملی نفت ایران در دولت تدبیر و امید، استفاده از فرصت برجام برای سوآپ نفت خام بود. در این میان با وجود ایجاد یک وقفه‌ی چند ساله، فعالیت معاوضه نفت خام از دریای خزر در سال ۱۳۹۶ وارد فاز اجرایی و تلاش شد تا از فرصت پسابرجام به نحو حداکثری استفاده شود.
بر این اساس مقرر شد تا شرکت سوآپ‌کننده، کشتی حامل نفت خام حوزه شمالی دریای خزر را در بندر نکا تحویل شرکت پایانه‌های نفتی ایران دهد و در مقابل در خلیج فارس معادل حجمی این محموله‌ها را دریافت کند. این راهبرد وزارت نفت که با هدف صرفه‌جویی در هزینه‌های ارسال نفت خام از جنوب کشور به پالایشگاه‌های تبریز و تهران شکل گرفت، می‌توانست جایگاه راهبردی ایران در همکاری با کشورهای آسیای مرکزی و حوزه قفقاز از کریدور شمال – جنوب را تقویت کند.
مسئولیت‌های اجتماعی و مشارکت صنعت نفت در ارتقای رفاه همگانی
شرکت ملی نفت ایران در مسیر پیشبرد اهداف توسعه‌ای خود، توسعه و عمران مناطق محروم را نیز در اولویت‌های کاری خود قرار داده است. در همین راستا تعداد ۲۰۸۲ پروژه عام المنفعه با اعتباری بالغ بر ۳۸۰۰ میلیارد تومان در قالب ۵۱۸ طرح آموزشی، ۶۵۱ طرح ورزشی، ۳۲۷ مورد بهداشتی، ۱۵۴ مورد راه و جاده، ۳۷ مورد آبرسانی، ۷ مورد برق‌رسانی، ۲۷۰ مورد طرح‌های هادی روستایی و ۱۸۸ مورد پروژه خدماتی از ابتدای آغاز به کار دولت یازدهم تاکنون در این شرکت تعریف و بخش قابل توجهی از آن اجرایی شد.
کارنامه پربار نفت در بحبوحه محدودیت‌ها
در مروری بر دیگر دستاوردهای شرکت ملی نفت ایران در دولت تدبیر و امید می‌توان از اقداماتی که در مسیر دستیابی به ظرفیت تولید ۱۴۰ هزار بشکه‌ای نفت در میدان آزادگان جنوبی و ظرفیت ۴۰۰ هزار بشکه‌ای تولید نفت در میادین مشترک غرب کارون انجام شده است، یاد کرد؛ این درحالی است که بخش قابل توجهی از اقدامات توسعه‌ای نیز طی سال جاری انجام شده است. استقرار نخستین تفکیک‌گر سیار در میدان مشترک یاران جنوبی و حفاری نخستین چاه جهت‌دار در میدان مشترک آزادگان جنوبی که با هدف تحقق اهداف تولیدی در حوزه میدان‌های مشترک نفتی غرب کارون با رعایت الزامات زیست محیطی، انجام شده است، از اقدامات شاخص دیگری است که در این حوزه مطرح است.
شرکت ملی نفت ایران در دولت‌های یازدهم و دوازدهم در حوزه توسعه میدان گازی کیش نیز موفقیت‌های قابل توجهی به دست آورده است و پیش بینی می‌شود این طرح تا پایان امسال نهایی شود. اجرای این طرح ۶.۵ میلیون نفر/ ساعت اشتغالزایی داشته و ارزش محصولات آن در حدود ۲ میلیارد دلار در سال تخمین زده می‌شود.
اجرای این پروژه‌ها در کنار هزاران طرح و پروژه دیگر، کارنامه عملکرد قابل دفاعی را برای شرکت ملی نفت ایران به ارمغان آورده است و تنها با نگاهی گذرا به عملکرد این شرکت در دولت تدبیر و امید، می‌توان این نکته را دریافت که دومین شرکت بزرگ نفت دنیا، با وجود تمامی محدودیت‌هایی که طی هفت سال گذشته با آن دست به گریبان بوده است، توانسته است به عنوان عضوی اثرگذار در تمامی ارکان اقتصادی، سیاسی، فرهنگی و اجتماعی ایفای نقش کند و سهم خود در رونق و شکوفایی ایران عزیز را به بهترین شکل ممکن ادا کند.
انتهای پیام
