آرزو ذکایی فر، مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور در گفت و گو با ایلنا درباره اجرای طرح آگاه‌سازی خانواده محور «همیار مادر و کودک» گفت: یکی از موضوعات مهم در اجرای قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، طراحی و اجرای سیاست‌های تشویقی در بخش‌های مختلف است در بخش‌های مربوط به فرزندآوری سیاست‌های تشویقی از جمله مسکن، برخی حمایت‌های رفاهی و… پیش بینی شده است، اما به نظر می‌رسد یکی از موضوعات مهم و سیاست‌های تشویقی در راستای الگوی صحیح والدگری و والدینی موضوع آموزش‌ها و آگاه‌سازی والدین است، در همین راستا سازمان بهزیستی بعد از ۲ سال اجرای استانی برنامه آگاه سازی خانواده محور و ارزشیابی اجرایی برنامه در راستای ارتقاء دانش و آگاهی خانواده بویژه مادران در مباحث مربوط به رشد سالم کودکان برنامه مذکور را بعنوان سیاست تشویقی در راستای اجرای طرح حمایت از خانواده بصورت کاملا رایگان جهت خانواده‌ها اجرا می کند. 

وی ادامه داد: این طرح در زمینه آگاه‌سازی خانواده محور و موضوعات خودمراقبتی و سلامتی همه جانبه مادر و کودک و دلبستگی ایمن و روابط سالم والدین و کودک طراحی شده است. این طرح در سال گذشته در تمامی استان‌ها اجرا شد و بالغ بر ۶ هزار نفر تحت پوشش قرار گرفتند و از برنامه‌های این طرح استفاده کردند. 

مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور تصریح کرد: باتوجه به ابلاغ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی در راستای حمایت از این قانون بسته‌ها و سیاست‌های تشویقی جهت اجرای این قانون را در ذیل برنامه‌های خود قرار داده است و برنامه‌های آموزشی را در چارچوب طرح همیار مادر و کودک و توانمندسازی خانواده محور در برنامه‌های خود قرار داده است. این طرح به صورت رایگان در مراکز تحت نظارت سازمان بهزیستی که در سطح کشور وجود دارد به خانواده‌ها ارائه می‌شود. 

ذکایی فر با بیان اینکه به طور کلی هدف از اجرای این طرح پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی و توانمندسازی خانواده‌ها برای ایجاد رابطه دلبسته ایمن با کودکان است، گفت: این طرح تلاش می‌کند که نگرش مادران را از مادر کامل به مادر کافی تغییر دهد و در نهایت این رویکرد ترویج شود که مادران تسهیلگر فرآیند رشد کودک هستند. اگر ما بتوانیم از طریق این نوع طرح‌ها این نوع رویکردها را ترویج دهیم به آگاه‌سازی مادران در مورد خودشان، نقش‌شان و همچنین نقش سایر اعضای خانواده در ارتباط با کودک کمک کرده ایم. 

وی ادامه داد: جامعه هدف این طرح در مرحله اول مادران باردار هستند یعنی در واقع از همان دوره جنینی ما مادران را در این طرح مد نظر قرار می‌دهیم همچنین مادرانی که دارای کودکان زیر سه سال هستند مخاطبان این طرح هستند. 

مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: در این طرح تسهیلگران آموزش دیده در حوزه خانواده و آشنا به موضوعات و مهارت‌های مشارکت فعال فرد در گروه جهت اجرا همکاری دارند. تسهیلگران در طرح توانمندسازی خانواده محور، همیار مادر و کودک دو وظیفه برعهده دارند. اولین موضوع این است که مباحث دلبستگی ایمن را به طور مستقیم در جلسات آموزشی به مخاطبان این هدف آموزش می‌دهند در عین حال به مشارکت فعال فرد در گروه و افزایش تعامل گروهی می‌پردازند و یک مسیر موثر برای آن گروه از مادران که در این طرح حضور دارند طراحی می‌کنند و این گروه متشکل از مادرانی هستند که برای دریافت آموزش و برای مشارکت در این طرح اعلام آمادگی کرده و براساس موضوعاتی که مورد توجه خودشان یا فرزندانشان است بعد از آموزش گفتگو کرده و برای رفع مسائلی که از عهده آن برنمی آیند وارد تصمیم گیری گروهی شده و هر جایی که لازم باشد تسهیلگر کمک می‌کند به این که حمایت‌هایی را دریافت کنند. 

ذکایی فر با بیان اینکه در این طرح مادران ۲۴ ساعت آموزشی را به طور مستقیم دریافت کرده و مفاهیم و مولفه‌های دلبستگی ایمن با مثال‌ها و مصداق‌های عینی و ساده شده مرتبط با نقش مادری و در واقع آنچه که باعث روابط دلبستگی در خانواده می‌شود در این محتوا آموزش داده می‌شود، تصریح کرد: همچنین علاوه بر این تسهیلگران تلاش می کنند تا در مادران این توانمندی را ایجاد کنند که بتوانند با همیاری همدیگر گروه مادران را تشکیل دهند و در این گروه به حل مسائل و چالش‌های خودشان در ارتباط با فرزندانشان یا سایر اعضای خانواده می‌پردازند. ما نگاه همیاری را در بین مادران و مخاطبان این طرح ایجاد می‌کنیم به این معنا که بتوانند موضوعات مرتبط در خانواده را مطرح و راه حل‌های مناسب با کمک تسهیلگر پیدا نمایند. 

مدیرکل دفتر پیشگیری از آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی کشور خاطرنشان کرد: در دو سال گذشته دو مرحله برای اجرای این طرح انجام شده است اولین مرحله، تولید محتواست که بخشی از این محتوا که مکتوب بوده است توسط مدرسان و صاحبنظرانی که در این حوزه تخصص داشته‌اند تهیه شده است. همچنین فیلم مستند آموزشی نیز تهیه شده است بخش دیگری از محتوا نیز توسط همکاران استانی ما تهیه شده است و شامل موشن گرافی‌هایی است که براساس مولفه‌های محوری آموزشی این طرح مانند خودآگاهی، تاب آوری، نقش مادری، مجسمه‌سازی و باغبانی به عنوان دو تمثیل برای نقش مادری در خانواده و یا نقش والد در خانواده استفاده شده است. 

ذکایی فر ادامه داد: همچنین طی دو سال گذشته ۴۷۰ گروه همیار مادر و کودک در سراسر کشور از طریق تسهیلگران در ۸۰ شهرستان در ۳۱ استان کشور تشکیل داده‌ایم که این ۶ هزار و ۲۶۲ خانواده را تحت پوشش قرار می‌دهد و از این تعداد ۸۰ تسهیلگر، تسهیلگر ارشد هستند. پیش بینی می‌شود که جمعیت تحت پوشش این طرح در پیشگیری اولیه که از بین عموم مردم هستند به حدود ۸۰ درصد جمعیت متولدین سال پایه برسد به عبارت دیگر به دلیل اینکه جامعه تحت پوششمان را کودکان زیر سه سال و مادران باردار در نظر می‌گیریم آماری که برای تحت پوشش پیش بینی کردیم در واقع براساس جمعیت متولدین سال پایه است براین اساس تا پایان برنامه هفتم پیش بینی می‌شود که حدود ۸۰ درصد جمعیت سال پایه تحت پوشش این طرح قرار بگیرند.